معمای پیاز

 معمای پیاز

 « پیاز در کل کشور 600 هزار تن مازاد کاشت شده و برای صادرات این محصول نیز دولت هیچ تعرفه ای تعیین نکرده است.»

الهام پی‌پر | سطح زیر کشت پیاز زمستانه در جیرفت در حالی بیش از 70 درصد افزایش داشت که سال‌هاست کارشناسان می گویند باید از کاشت بی رویه خودداری شود، اما حالا در فصل برداشت بازار فروش داخلی و خارجی این محصول تازه‌خوری کساد است. نبود زیرساخت‌های لازم نیز دیگر مشکلاتی هستند که تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی در این منطقه را رنج می‌دهد. برخی از صادرکنندگان نبود دیپلماسی اقتصادی و بالا بودن میزان سطح کشت را دلیل مشکلات صادرات پیاز می‌دانند.

 اعظمی نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس می‌گوید: « برخی از دوستان فکر می کنند صادرات تعرفه دارد در حالی که اینطور نیست، صادرات نه تعرفه دارد و نه گمرک. هر کامیون ده تنی 5 میلیون تومان از دولت تشویقی دریافت می‌کند.»

او افزود: « پیاز در کل کشور 600 هزار تن مازاد کاشت شده و برای صادرات این محصول نیز دولت هیچ تعرفه ای تعیین نکرده است.»

او اضافه کرد: « بازار هدف ما هر کشوری که خریدار باشد است. سطح زیرکشت چیزی بالاتر از سه چهار برابر سطح ابلاغی بوده است. از تابستان هم پیگیر این قضیه بودیم ولی متاسفانه وزارت امور خارجه، وزارت کشاورزی و وزارت صمت نتوانستند بازارهای خارجی و سایر موارد را برنامه ریزی کنند.»

اعظمی با اشاره به اینکه روز گذشته با تعدادی از نمایندگان جنوب شرق کشور نامه ای را برای وزیر کشاورزی تنظیم کرده‌ایم می‌گوید: « در این نامه خواستار تعیین قیمت تضمینی شدیم زیرا قیمت کشت زمستانه با تابستانه فرق دارد، پیرو همین نامه فردا بعد از ظهر ساعت 6 بعنوان عضو کمیسیون کشاورزی با دیگر نمایندگان با وزیر کشاورزی و دیگر مسئولان مربوطه در خصوص پیگیری بحران پیاز جلسه دارم.»

این نماینده در پاسخ به این سوال که چرا دولت موفق نشد در بازار صادراتی پیاز کار ملموسی انجام دهد گفت: « بازارهای هدف ما کشورهای عربی هستند مصرف ایران با 80 میلیون جمعیت 150 تا 160 هزار تن در ماه است این در حالی است نسبت به مازاد تولیدی که داریم به علاوه پیازی که در انبارها از کشت تابستانه باقی مانده است می شود گفت در بحران قرار گرفته‌ایم.»

وی اضافه کرد: «مقداری از نیاز افغانستان و تاجیکستان و…را خراسان شمالی پوشش می دهد، بسیاری از کشورها از ما پیاز قرمز می خواهند و ما این محصول را نداریم و این یکی از مشکلاتی است که با آن درگیریم، پیاز سفید بیشتر از یک ماه ماندگاری ندارد و نگه داشتن آن هم در انبارها ممکن نیست دلیلش هم این است بذر هیبرید پیاز قرمز نداریم از سویی پیاز قرمز بلند است و در شرایط جنوب کشور قابل تولید نیست البته روی این مساله دارد کار می شود.»

نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد تاکید کرد: « یک مدت هم با مشکل نبود کامیون در بحث حمل و نقل مواجه بودیم تا این مشکل را با کمک راه و شهرسازی حل و ناوگان های خارجی را وارد این مساله کردیم. در حال حاضر بسیاری از زیرساخت های لازم را برای سال آینده فراهم کرده ایم یعنی ناوگان حمل و نقل جور شده، وزارت امور خارجه در بحث اقتصادی نیز فعال شده و برای سال آینده می داند باید چکار کند.»

اعظمی افزود: « برخی تصور می کنند نماینده باید تمامی کارها را انجام دهد در حالی که من فقط ناظر بر اجرای قانون هستم و این همه دوندگی و پیگیری کردم با دلال های خارجی رایزنی کردم در حالی که اینها کار من نیست ولی بخاطر مردم این کارها را کردم.»

برای محصولات کشاورزی نباید تعرفه تعیین شود

مروجی رئیس سازمان صمت جنوب کرمان نیز گفت: « با توجه به اختیاراتی که به ستاد تنظیم بازار داده شده بود یک سری تعرفه ها در سال های قبل مصوب می شد و هدف از این تعرفه‌ها تامین نیاز کشور بود و بعد صادرات، یک سری تعرفه های صادراتی هم مصوب می شد.»

وی افزود: « به دلیل مشکلاتی که سال گذشته در کشور به وجود آمد قرار شد تعرفه ای در بحث کشاورزی نداشته باشیم تا آسیب به بحث کشاورزی زده نشود. در ستاد تنظیم بازار استان مصوب شد تا تعرفه ای برای محصولات کشاورزی مصوب نشود و اگر زمانی قرار شود تعرفه ای در نظر گرفته شود با نظر این ستاد باشد.»

وی با بیان اینکه در حال حاضر هیچ تعرفه ای در حوزه محصولات کشاورزی نداریم گفت :« یک سری مشکلات در بازارهای هدف وجود دارد که پیگیری شد. استاندار دو بخش را ایجاد کرد که یکی بخش داخلی بود و دیگری خارجی. بخش خارجی بر عهده اتاق بازرگانی گذاشته شد تا با بازارهای هدف رایزنی کرده و با هماهنگی با وزارت امور خارجه مشکلات را حل کنند.»

این مسوول اضافه کرد: «  در بحث داخلی هم قرار شد کار بر عهده وزارت صنعت و معدن و وزارت تعاون باشد تا هر کشاورزی خواست در هر جایی از کشور غرفه برای عرضه تک محصولی داشته باشد برایش ایجاد شود و این پیگیری نیز انجام و در ستاد تنظیم بازار کشور مصوب شد که غرفه‌ در اختیار منطقه جنوب کرمان هم قرار گرفته است و هر کشاورزی خواستار داشتن غرفه باشد می تواند از این شرایط استفاده کند البته قرار شد در استان ها هم سازمان تعاون روستایی مشکلات را پیگیری کند.»

مروجی ادامه داد: «  در بحث بازارهای هدف خارجی هم کشورهای آسیای میانه را داریم و هم کشورهای عربی که هم اکنون صادرات به این کشورها توسط تجار در حال انجام است.»

رئیس سازمان صمت جنوب کرمان تاکید کرد: « قرار شده با برخی کشورهای جدید مانند ارمنستان نیز که در جلسه توسعه و صادرات اضافه شده‌اند رایزنی شود چون موقعیت خوبی دارند.»

او در خصوص اینکه چرا دولت موفق نشد در بازار پیاز هیچ کار ملموسی انجام دهد گفت: « این یک کار چند وجهی است و کار یک دستگاه نیست، سازمان توسعه تجارت برای موفق شدن باید یک سری کارها را انجام دهد مثلا رایزن اقتصادی داشته باشد تا  راحت‌تر بتواند با تجار ارتباط برقرار کند. بحث دیگر وزارت امور خارجه است که ارتباطات را محکم تر پیش ببرد ولی نقطه محکم‌ترماجرا خود تجار هستند که باید اقدام کنند و در هر کشوری که می بینند می شود ورود کرد وارد شوند و اگر مشکلی هم بود وزارتخانه را در جریان بگذارند تا قدم پیش بگذارند.»

مروجی اضافه کرد: « بازارهای جدید باید مطالعه شوند. جلسات کارگروه صادرات استان تشکیل شده و قرار شد هر کسی در یک حوزه ورود و کار کند.»

دیپلماسی ضعیف اقتصادی عامل شکست صادرات

یک صادرکننده محصولات کشاورزی به خبرنگار ما گفت: « وضعیت صادرات چه محصول کشاورزی در کشور خوب است که انتظار داریم صادرات پیاز بدون مشکل باشد.»

او افزود: « میزان تولید زیاد است و زیرساخت بازار را هم نداریم. مسوولان مربوطه هنوز میزان مصرف داخل را نمی دانند که به صادرکننده بگویند محصول مازاد ما اینقدر است و تو می توانی به بحث صادرات وارد شوی. »

او اضافه کرد: « در سه سال گذشته دولت برای پیاز تعرفه تعیین کرده و اجازه نمی دهد کشاورز و صادرکننده به فروش محصول خود به بازارهای هدف خارجی وارد شود و حتی کشورهایی نظیر عراق را که بازر هدف ما بود را حذف کردند و این کشور هم نیاز خود را از دیگر جاها تامین کرد و بازار کشاورز و صادرکننده ایرانی را کساد کرد.»

این صادرکننده محصولات کشاورزی تاکید کرد: « برای حمایت از مصرف داخل تعرفه می گذارند و باعث می شوند بازارهای صادراتی ما از دست برود. بارهایی که برای آسیای میانه می فرستیم حتما باید از خاک ترکمنستان رد شوند و هم‌اکنون اجاره نمی دهد هیچ کامیون ایرانی از خاک ترکمنستان عبور کند در بحث قزاقستان هم در بخش حمل و نقل زیرساخت لازم را نداریم، مسوولان می گویند بازار هند، وقتی به این بازار دسترسی نداریم چطور به آن ورود کنیم؟ در بحث حمل و نقل و دیپلماسی اقتصادی ضعیف هستیم، چرا با کشورهایی مثل ترکمنستان رایزنی نمی کنند ببینند مشکل کجاست؟»

تولیدکنندگان ایرانی توان رقابت با خارجی‌را ندارند

فرزان تولید کننده و صادرکننده پیاز نیز می‌گوید: « افزایش تولید پیاز در کشور زیاد است.» وی افزود: « استان‌های مجاور پیاز زیادی در انبارها دپو کرده‌اند از سویی بازار اشباع شده است. هزینه تولید در کشور ما نسبت به کشورهای همسایه بالاست، از این رو ما توان رقابت با آنها را نداریم چون قیمت ها اصلا برای تولیدکننده ایرانی به صرفه نیست.»

او تاکید کرد: « سطح زیرکشت پیاز بسیار زیاد است و باید این میزان تعادل داشته باشد تا عرضه و تقاضا با هم همخوانی داشته باشند در غیر این صورت همیشه در بحث فروش دچار مشکل خواهیم بود. البته بحث‌های سیاسی نیز بی تاثیر نیستند، بازار را به روی عراقی‌ها بستند و آنها هم خودشان برای تولید قدم برداشته‌اند و بقیه نیازشان را هم از مصر و دیگر کشورها تهیه کردند و دست ما در پوست گردو ماند.»