اجاره یک سوم درآمد خانوار در کرمان را بلعید. خانه نوساز در مرکز شهر کرمان متری ۱۸ تا ۲۱ میلیون تومان

اجاره یک سوم درآمد خانوار در کرمان را بلعید. خانه نوساز در مرکز شهر کرمان متری ۱۸ تا ۲۱ میلیون تومان

کاغذ وطن – سال گذشته نزدیک یک سوم از هزینه خانوار کرمانی برای مسکن خرج شده. وزن گیری سهم هزینه اجاره بها در سبد هزینه خانوار شهری این بار از سوی مرکز آمار ایران تایید شده است.  متوسط اجاره‌بها در شهر کرمان از پارسال تا به امسال ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته و هم اکنون به گفته  رییس صنف مشاوران املاک کرمان، میانگین خرید هر متر مربع خانه نوساز در نقاط مرکزی شهر به ۱۸ تا ۳۱ میلیون تومان رسیده است. 

به گزارش کاغذ وطن، بر اساس گزارش مرکز آمار،، نسبت هزینه خالص مسکن به هزینه‌های خانوارهای شهری کل کشور در سال ۱۴۰۰ برابر ۳۷ درصد بوده است. 

بیشترین نسبت مربوط به خانوارهای شهری استان تهران با ۴۹.۸ درصد است و اصفهان با ۴۷ و فارس با ۳۹.۵ درصد و البرز با ۳۸.۱ درصد که بالاتر از متوسط کشوری هستند، در رده‌های ۲ تا ۴ قرار دارند.

تبعات این وضعیت بر اساس داده‌های آماری رسمی در گزارش اخیر مرکز آمار ایران در دو بخش عمده قابل بررسی است. بخش اول ناظر بر مشکلی است که این وضعیت برای متقاضیان خانه اولی ایجاد کرده است. با توجه به اینکه در شهر تهران سطح اجاره‌‌بها از حد متعارف بسیار فراتر رفته و حداقل نیمی از درآمد خانوار صرف تامین مسکن می‌شود، متقاضیان خانه اولی که فعلا اجاره‌‌نشین هستند، دیگر امکان پس‌‌انداز و تجهیز برای صاحب‌‌خانه شدن را ندارند. با سلب شدن امکان پس‌‌انداز از خانه اولی‌‌ها عملا سال‌های دور از خانه افزایش پیدا می‌کند و دسترسی به خانه دشوار و دشوارتر می‌شود. با این وصف می‌توان ناتوانی در پس‌‌انداز برای خرید مسکن را هفتمین خوان پیش روی خانه اولی‌‌ها برشمرد که از سال گذشته آشکار شده است. پیش‌‌تر نیز شش خوان دیگر شامل موانع خرید خانه توسط متقاضیان فاقد مسکن شناسایی شده بود. خوان اول که از سال 97 به بعد پیش روی خانه اولی‌‌ها قد علم کرده، سطح بالای قیمت مسکن است. خوان دوم هم که اندکی بعد مساله‌‌ساز شده و همچنان باقی است، مساله کاهش قدرت خرید وام مسکن است.

پیش‌تر دنیای اقتصاد در گزارشی قید کرده بود که  در بهترین حالت بانک عامل بخش مسکن ۴۸۰ میلیون تومان وام در ازای خرید اوراقی که اکنون قیمت هر فقره از آنها برای دریافت ۵۰۰ هزار تومان وام حدود ۱۱۰ هزار تومان است، پرداخت می‌کند. بنابراین ارزش واقعی این وام پس از کسر هزینه اوراق کمتر از ۴۰۰ میلیون تومان است که حتی برای پوشش قیمت خرید ۱۰ مترمربع آپارتمان در شهر تهران کفایت نمی‌کند.

اقساط وام مسکن سنگین‌تر از توان خانوار

خوان سوم اقساط سنگین وام مسکن است که پرداخت آن از استطاعت بسیاری از خانه اولی‌‌ها خارج است و همین موضوع مانع استقبال از این تسهیلات شده است. در حال حاضر برای زوج‌‌های تهرانی که وام ۴۸۰ میلیون تومانی را دریافت می‌کنند، اقساط ماهانه حدود ۸میلیون و ۳۰۰هزار تومان است و این در حالی است که حول و حوش ۱۰۰میلیون تومان نیز بابت دریافت این وام باید هزینه خرید اوراق موسوم به «تسه» را پرداخت کنند.

خوان چهارم در برابر خانه‌‌دار شدن بی‌‌مسکن‌‌ها مساله ناپایداری قیمت بوده که همچنان هم در بازار مسکن مساله‌‌ساز است. طی سال‌های اخیر با توجه به جهش پردامنه مسکن، گروهی از خانه اولی‌‌ها که به واسطه پس‌‌انداز و کسب امتیاز وام صندوق یکم بانک عامل بخش مسکن آماده ورود به بازار برای انجام معامله بودند، در فاصله سپری شدن دوره یک ساله سپرده‌‌گذاری تا دریافت وام قدرت خرید خود را در شرایط تورمی حاکم بر بازار مسکن از دست دادند. این وضعیت سبب شد گروهی از خانه اولی‌‌ها تنها به دلیل ناپایداری بازار به کلی از خرید انصراف دهند. در صورتی که ثبات نسبی در بازار مسکن برقرار باشد و این بازار مانند سال‌های ثبات صرفا ریز نوسان قیمتی را تجربه کند، این فرصت برای خانه اولی‌‌ها وجود دارد که در بازه زمانی یکی دو ساله یا قدری بیشتر، بودجه خود را تجهیز و آماده ورود به بازار معاملات مسکن کنند. این در حالی است که طی چهار سال و نیم گذشته به جز یک مقطع کوتاه در سال ۱۴۰۰بازار مسکن روی ثبات را ندیده است. پنجمین خوان پیش روی خانه اولی‌‌ها نیز به موضوع «متراژ عرضه» و عدم تناسب آن با تقاضای موجود در بازار باز‌می‌‌گردد. عمده خانه‌های عرضه‌شده در بازار مسکن و نیز عمده ساخت و سازهای سال‌های اخیر حداقل ۳۰مترمربع بیشتر از مساحت مورد تقاضای خرید توسط خانه اولی‌‌ها است. بسیاری از خانه اولی‌‌ها تمایل دارند خانه‌های ۴۰ تا ۶۰ مترمربعی خریداری کنند اما در ماه‌های اخیر عمده عرضه در گروه متراژی ۸۰ مترمربع به بالا صورت گرفته است.

در نهایت کمبود فایل در بازار فروش مسکن ناشی از رکود فراگیر فعالیت‌‌های ساختمانی و نیز تعلل فروشنده‌های آپارتمان‌‌های چند ساله با توجه به نوسان اخیر دلار طی هفته‌های اخیر، مساله دیگری است که خانه اولی‌‌ها با آن مواجه هستند. اکنون نیز افزون بر شش خوان قبلی، خوان هفتم یعنی سلب امکان پس‌‌انداز با توجه به جهش اجاره‌‌بها به عنوان مانع دیگری برای خرید مسکن آشکار شده است.

افزایش ۳۰ درصدی اجاره بها در کرمان

روز گذشته رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک کرمان در ادامه درباره میزان افزایش قیمت فروش مسکن در مناطق مختلف کرمان گفت:  افزایش قیمت مسکن در مناطق مختلف بین ۲۵ تا ۳۰ درصد بوده و میزان افرایش اجاره بهاء نیز بین ۳۰ تا ۳۵ درصد است. محسن شهریاری در گفت و گو با خبرنگار ایسنا درباره وضعیت خرید و فروش مسکن در کرمان اظهار کرد: در حال حاضر معاملات مسکن دچار رکود است و آمار خرید و فروش به شدت کاهش یافته است. وی افزود: از آنجا که بخش مسکن در اقتصاد به عنوان محرک بوده و صدها شغل و حرفه وابسته به این بخش است، رکود بخش مسکن به سایر بخش ها نیز سرایت نموده است.

شهریاری بیان کرد: در بخش اجاره نیز به دلیل رکود در تولید مسکن و افزایش تقاضا، شاهد افزایش اجاره بهاء هستیم و بایستی در این مورد چاره اندیشی شود. رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک کرمان در ادامه درباره میزان افزایش قیمت فروش مسکن در مناطق مختلف کرمان گفت:  افزایش قیمت مسکن در مناطق مختلف بین ۲۵ تا ۳۰ درصد بوده و میزان افزایش اجاره بهاء نیز بین ۳۰ تا ۳۵ درصد است. وی افزود: در مورد قیمت ساختمان فاکتورهای زیادی از جمله نوع مصالح استفاده شده، سن بنا، محل و موقعیت منطقه و موارد دیگر موثر است اما به طور متوسط میانگین قیمت هر متر آپارتمان نوساز در مناطق مرکزی شهر کرمان حدود ۱۸ تا ۲۱ میلیون تومان است.

شهریاری در پایان درباره وضعیت بازار مسکن در نیمه دوم سال گفت: با توجه به رکود فعلی فکر نمی کنم در بخش اجاره و فروش، در نیمه دوم سال جاری قیمت‌ها افزایش پیدا کند.