بررسی وضعیت پته دوزی در کرمان
در نسل بعدی کسی پته نمیدوزد
قرار است پروژهی دوخت «قرآن پته» در کرمان آغاز شود. این را محمدرضا مرادبخش پسر مرحوم پروین عباسشیرازی استاد پتهدوزی کرمان میگوید.
به گفتهی او این خواستهی مادر بوده و اکنون در حال انجام کارهای اولیه هستیم و امیدواریم تا یک سال آينده پروژه آغاز شود.
پسر خانم شیرازی افزود: طبق بررسیها حدود ۸۰ دوزنده باید به مدت ۵ سال درگیر این کار شوند.
آنطور که او میگوید قرار است این اثر به موزه آستان قدس داده شود.
پسر بانو شیرازی میگوید یکی از کارهای مادر در موزه حرم ابوالفضل با ابعاد ۲.۵ در ۳ متر است و چند کار نیز در موزه میراث فرهنگی تهران قرار دارد.
۶۰ سال تجربهی پتهدوزی
خانم پروین عباسشیرازی در شهریور ۱۳۳۵ در کرمان متولد شد و کار پتهدوزی را از شش سالگی آغاز کرد. به گفتهی پسر ارشد او، اکنون حدود ۱۶ هزار نفر در کارگاه دوخت پته این خانواده مشغول به کار هستند.
پسر بزرگ مرحوم شیرازی، سرپرست کارگاه دوخت و تعاونی است، پسر دیگر مسوول غرفهی صنایع دستی در حمام گنجعلیخان و ۳ دختر دیگر نیز کار دوخت پته را انجام میدهند.
خانم شیرازی، معلم نیز بوده و البته مدرک دکتری نیز از دانشگاه میراث فرهنگی دریافت کردهاست. محمدرضا مرادبخش میگوید در استان کرمان ۲ نفر استاد کار پتهدوزی مدرک دکترا داشتند که یکی خانم شیرازی بود و دیگری خانم «آرام» است. او اضافه میکند که مادرشان برای تدریس رشتهی پته دوزی در ماه یکی دو مرتبه به تهران سفر داشت.
کرونا باعث تعدیل دوزندهها شد
مرادبخش میگوید پس از شیوع کرونا به دلیل کاهش تقاضا پته، تعدادی از دوزندههایی که در مجموعه کار میکردند را از دست دادیم.
او اضافه میکند: در صادرات کسی حمایت نکرد، پته کار با ارزشی است و حتی میتواند جای قالی را هم بگیرد. این فعال حوزهی صنایع دستی میگوید که قدیمیترین پتهها مانند پتهی روی قبر شاه نعمت الله ولی ماهان با زمینهی سفید است.
او اضافه میکند که به مرور رنگهای مختلف از حدود ۱۵۰ سال قبل با بازار آمد و در این محصول تنوع ایجاد کرد.
کلکسیون ۱۵۰ سالهی بانو شیرازی
پسر بانو پروین عباسشیرازی میگوید که مادر تعدادی پته قدیمی داشت که قدمت برخی از آن ها به ۱۵۰ سال میرسد.
او افزود: برخی از آنها از مادر بانو شیرازی به ارث رسیده و مابقی را در روستاها از افرادی خریداری کرده است.
مرادبخش میگوید متاسفانه افغانها هنر ما را بردهاند و هیچ مسئولی در فکر نیست. او افزود: ۲۰ سال دیگر هیچ دختری در ایران نمیتواند پته بدوزد و باید در این زمینه چارهای اندیشید.