دست بالای دلالان در بازار «سیر»؛ سیرکاران شهداد یک هفتم سود محصولاتشان را هم نمی‌برند

دست بالای دلالان  در بازار «سیر»؛ سیرکاران شهداد یک هفتم سود محصولاتشان را هم نمی‌برند

 همزمان با فصل برداشت سیر در شهداد کرمان،کشاورزان می‌گویند سود اصلی تولید و فروش این محصول به جای آنان به جیب دلالان می‌رود که این امر علاوه بر گلایه‌ بهره‌برداران، سبب گرانی این محصول در بازار نیز شده است.

قیمت کنونی سیر شهداد تا ۲۰ هزارتومان اعلام می‌شود در حالی که کشاورزان می‌گویند حداکثر سه هزار تومان بیشتر نصیب آنان نمی‌شود.

سیر،عمده تولید کشاورزی بخش شهداد از توابع شهرستان کرمان را به خود اختصاص داده به نحوی که بنابر اعلام سازمان جهاد کشاورزی، ۶۵۰ هکتار سیر سالانه در این استان کشت می شود، در حالی که ۶۰۰ تن از آن مربوط به این بخش است. 

سیر شهداد علاوه بر اینکه محصولی صادراتی و ارزآور محسوب می شود، سهم قابل توجهی نیز در اشتغال استان کرمان دارد، به نحوی که بنا بر اعلام مسئولان نزدیک به ۸۵ هزار نفر در فصل برداشت اشتغال به کار دارند.

برداشت سیر شهداد از نیمه فروردین ماه امسال آغاز شده و اما بار دیگر جای پای دلالان در این محصول مشاهده می شود که سود اصلی کشاورز را به جیب عده ای قلیل و انگشت شمار زده به نحوی که عده ای از کشاورزان می گویند دیگر کشت نمی کنند، زیان ده است، دخل و خرج‌شان با هم نمی‌خواند.

آنطور که کشاورزان می‌گویند مشکل اصلی کشاورزان سیر شهداد از آنجا آغاز شد که عده ای دلال این محصول را با قیمت حداقلی از کشاورز خریداری کردند و با فروش این محصول به واسطه هایی در دیگر استان ها، سیر شهداد را صادر می کنند و این در حالی است که تمامی زنجیره از تولید تا صادرات محصول با همکاری کشاورزان و حمایت دولت در استان کرمان قابل انجام است.

آنگونه که کشاورزان شهداد گفتند سیر شهداد این روزها نیازمند خرید تضمینی، صنایع تبدیلی ، بازاریابی و صادرات از گمرکات خود استان کرمان است و در صورتی که هزینه های اضافه شده، واسطه ها و همچنین دلال بازی ها حذف شود، سود اصلی آن عاید کشاورز و مصرف کنندگان واقعی این محصول می شود.

همچنین این کار ضمن تشویق کشاورز قیمت های بازار را نیز می شکند و سبب رضایت مندی عمومی می شود.

سهم ۳هزاری از ۲۰ هزار تومان

سیر اکنون در بازار کرمان از ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان در هر کیلو برای مصرف کننده قیمت گذاری می‌شود اما سهم کشاورز از این رقم چیزی کمتر از سه هزار تومان است.

۸۰ درصد سود کشت سیر نصیب دلال می‌شود

یدالله کدخدایی یک کشاورز سیر در شهداد در این زمینه گفت: دلالان سیر را از کشاورز به بهانه های مختلف از جمله ریز و بی کیفیت بودن آن با قیمت ارزان از کیلویی یک هزار تومان تا سه هزار تومان خریداری می کنند اما این سیر تا ۱۵ هزار و ۲۰ هزار تومان در بازار کرمان به فروش می‌رسد.

او افزود: بیش از ۸۰ درصد سود فروش سیر به مصرف کننده را دلالان می برند لذا از جهاد کشاورزی درخواست کردیم وارد بازار شود و روی خرید این محصول قیمت گذاری کند تا همه از قیمت آن مطلع شوند و کشاورز هم ضرر نکند.

کشاورز پشتیبان ندارد

کدخدایی ادامه داد:کسادی بازار سیر به این علت است که کشاورز پشتیبانی ندارد لذا با وضع فعلی کشاورز نمی تواند کار را ادامه دهد.

او ابراز داشت: جهاد کشاورزی سیر منطقه شهداد را به رسمیت بشناسد و به کشاورزان اعلام کند چه میزان از چه نوع بکارند تا این محصول هم بازار فروش داشته باشد.

این کشاورز گفت:جهاد کشاورزی باید کشاورزان را بشناسد، رودررو با آنان صحبت کند و اعلام اینترنتی کشت برخی اقلام با توجه به اینکه بسیاری از کشاورزان دسترسی به شبکه اینترنت ندارند، صحیح نیست.

جهاد کشاورزی پای کار بیاید

مسئولان محلی شهداد معتقدند که در صورت ورود جهاد کشاورزی بسیاری از مشکلات سیر حل شدنی است.

دهیار روستای امیرآباد شهداد در این خصوص می گوید: امسال به صورت متوسط در این روستا چهار هکتار سیر زیر کشت رفت و دلالان غیرکرمانی برای خرید محصول می آیند که آنان نیز محصول را به شخص دیگری در شهرهای تبریز، گرگان، آذرشهر و آستارا می‌فروشند می رود؛ سیر شهداد از آن طرف به بازارهای عراق و ترکیه صادرات می شود.

حامد شورآبادی تکابی افزود: جهاد کشاورزی پای کار بیاید زیرا توانایی بازاریابی و صادرات را دارد و می تواند با صادرکنندگان قرارداد ببندد؛ اگر جهاد کشاورزی به قیمت مصوب سیر را از ما خریداری کند دیگر دست دلالان کوتاه می شود.

او ادامه داد: جهاد کشاورزی با کلاس آموزشی نیز می تواند به تولید سیر با کیفیت کمک کند.

این کشاورز شهدادی گفت: سیر باکیفیت در فروردین ماه تا قیمت هر کیلو ۶ هزار تومان فروش رفته اما آنچه باقی مانده در حد ۲ هزار تومان خریداری می‌شود در حالی که جهاد کشاورزی با واگذاری کود و آموزش می ‌تواند کیفیت کشت این محصول را ارتقا دهد تا صادرات هم افزایش یابد.

او با اشاره به مشکل صنایع تبدیلی و کمبود نیرو در منطقه عنوان کرد: فروردین ماه امسال اگر کارگر داشتیم می توانستیم سیر را با نرخ بالاتر عرضه کنیم.

دهیار روستای امیرآباد شهداد افزود: بازاریابی نیاز امروز سیر شهداد است و اگر صنایع تبدیلی و فرآوری در منطقه وجود داشته باشد، اوضاع کشاورزان نیز بهتر می شود.

او ادامه داد: ما امکان نگهداری سیر را هم در شهداد نداریم و پس از خارج کردن محصول از زمین نمی توانیم از آن نگهداری کنیم لذا باید به سرعت آن را بفروشیم حتی اگر زیان‌ده باشد.

اقدامات جهاد و راهکارها

مدیر جهاد کشاورزی شهداد در پاسخ به موارد مطرح شده گفت: سیر شهداد صادراتی است و در فصل برداشت و کشت اشتغالزایی خوبی دارد اما صادرات این محصول به واسطه ورود سیر مصر در این فصل به بازارهای جهانی افت می کند و باید در رقابت با جهان کار کنیم.

محسن دهقان افزود: نمی توان گفت سیر شهداد بی کیفیت است اما رقبای ما در بازارهای جهانی بازاریابی خوبی دارند و کشاورزان در این خصوص می توانند با تشکیل تشکل های صادراتی مشکل بازار و فروش خود را خودشان رفع کنند.

او عنوان کرد: ۲ نوع دلال در شهداد داریم که عده ای از خارج از استان کرمان و عده ای محلی هستند که محصول سیر کشاورز را به قیمت ارزان می خرند تا سود بیشتری کنند.

مدیر جهاد کشاورزی شهداد ادامه داد: متاسفانه برنامه ریزی صحیحی برای صادرات نداریم و در این زمینه علاوه بر راه اندازی تشکل قوی صادراتی، سرمایه گذاری در مکانیزاسیون کاشت، داشت و برداشت سیر شهداد ضروری است؛  فروش خام این محصول به دلالان باعث سود کمتر کشاورز می شود که تمامی اینها به واسطه نداشتن صنایع تبدیلی و فرآوری کافی در شهداد است.

او یادآور شد: این بخش با وجود سیر صادراتی هیچ صنایع تبدیلی مناسبی امسال نداشت و تلاش ها برای راه اندازی یک واحد تولیدی در این بخش امسال بی نتیجه ماند که امیدوارم این واحد تا سال آینده به بهره برداری برسد.

دهقان با بیان اینکه با تاسیس این واحد تولیدی یک گوشه کار گرفته می شود گفت: اما باید فکری اساسی شود تشکل ها وارد عمل شوند؛ کشاورزان به شرکت ها اعتماد ندارند و هرکدام خودشان محصولشان را جداگانه به فروش می رسانند.

او اضافه کرد: جهاد کشاورزی اکنون کلاس‌های آموزشی مختلفی در همه حوزه ها از جمله بیماری ها، آفات، کشت های جایگزین و حفاظت خاک برای کشاورزان برگزار می کند که کشاورزان می توانند از آن بهره مند شوند