دندانی که گران تمام می‌شود

دندانی که گران تمام می‌شود
هزینه‌های گزاف دندانپزشکی، نبود حمایت بیمه و عرضه خدمات دندانپزشکی در مراکز خصوصی، بهداشت دهان و دندان در زمره خدمات لوکس برده است.
آمارهای وزارت بهداشت حکایت از آن دارد که متوسط هزینه‌های دندانپزشکی بیش از ۵برابر هزینه خدمات آزمایشگاهی و بیش از ۳برابر متوسط هزینه‌های تشخیصی رادیولوژی است. این در حالی است که بیش از ۹۱درصد از خدمات دندانپزشکی در مراکز خصوصی عرضه می‌شود. با این حساب نقش بیمه‌ها باید پررنگ شود و خدمات بهداشت دهان و دندان را از شمار کالاهای لوکس خارج کند.
علی تاجرنیا رئیس جامعه دندانپزشکی ایران معتقد است در صورت خرید خدمات دندانپزشکی و حمایت دولت از دندانپزشکان، شاخص بهداشت دهان و دندان در کشور به وضعیت مطلوبی خواهد رسید. به گفته او، پوسیدگی دندان وسیع‌ترین بیماری غیرواگیر دنیاست که حدود ۹۰ درصد مردم دنیا به آن مبتلا هستند.
دکتر بهنام عباسیان، عضو شورای‌عالی سازمان نظام پزشکی د درخصوص ضرورت سیاستگذاری مناسب در بخش بهداشت دهان و دندان می‌گوید: «بحث سلامت دهان و دندان در جهان امروز دغدغه همه دولتمردان است اما این سؤال ایجاد می‌شود که چرا در این مقوله موفق عمل نکرده‌ایم. در بحث سلامت دهان و دندان چهار ضلع دخیل هستند؛ اول سیاستگذاران، دوم متخصصان، سوم مردم و ضلع آخر بیمه‌ها. هر کدام از این عوامل نقشی در این چهار ضلعی سلامت ایفا می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «در بخش اول سیاستگذاران که همان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است نکته مهمی وجود دارد که آن نبود یک دندانپزشک در سطح کلان تصمیم‌گیری است.
پزشکان در تخصص‌های دیگر نمی‌توانند آنچه را که در این رشته ایده آل است، به عنوان قانون تصویب کنند. هنوز نتوانسته‌ایم با وجود افراد مطرح که ویترین دندانپزشکی محسوب می‌شوند و سالها در این حوزه فعالیت کرده‌اند جایگاه دندانپزشکی را ارتقا دهیم. با بهره‌گیری از تجربیات بزرگان دندانپزشکی می‌توانیم در ایجاد فرایند متناسب با خدمات دندانپزشکی اقدامات خوبی انجام دهیم و سیاست‌های درستی در این خصوص اعمال کنیم.»
یک بسته کارپول ۵۰۰هزار تومان
این متخصص ارتودنسی درباره تعرفه‌های دندانپزشکی می‌گوید: «دولت در ابتدای سال تعرفه‌ای را تعیین و برای اجرا به دندانپزشکی‌ها ارسال می‌کند که این تعرفه‌ها کارشناسی شده نیست، اما بعد از تعرفه‌گذاری در همان ابتدای سال، مواد مصرفی و تجهیزات دندانپزشکی با افزایش ۷۰درصد روبه رو می‌شود و مسئولان هم نظارتی بر این افزایش قیمت ندارد.»
این دندانپزشک با اشاره به افزایش ۷۵درصدی هزینه کارپول «مواد بی‌حسی دندان» بیان می‌کند: «در گذشته دولت از «کارپول» حمایت می‌کرد اما اکنون حتی مواد اولیه را هم از شمول ارز خارج کرد و این مواد را دندانپزشکان باید با ارز آزاد خریداری کنند. شاید جالب باشد بدانید در ماه گذشته هزینه کارپول ۷۵درصد گران شده است.
یک بسته کارپول که با قیمت ۲۷۴هزار تومان به فروش می‌رسید اکنون باید ۵۰۰هزار تومان بابت آن هزینه کنیم.
مگر تولیدکنندگان این مواد شرکت‌های ایرانی نیستند؟! چرا نظارتی بر افزایش قیمت این محصول که ابتدایی‌ترین مواد برای شروع به کار دندانپزشک است، نکردند؟»
خرید به دلار، دریافت به ریال
عضو شورای‌عالی سازمان نظام پزشکی درخصوص نحوه تعیین تعرفه‌های دندانپزشکی می‌گوید: «تعرفه دندانپزشکی سه بخش دارد. مواد، تخصص و تجهیزات که با توجه به ثابت بودن تعرفه‌ها در بخش مواد مصرفی با افزایش قیمت بی‌حساب و کتابی روبه رو هستیم.
وقتی ما برای یک ترمیم دندان ۵۰۰هزار تومان دریافت می‌کنیم دستمزد دندانپزشک ۱۴۰هزار تومان می‌شود. با افزایش مواد مصرفی از این ۵۰۰هزار تومان ۱۴۰هزار تومان هم نصیب من دندانپزشک نمی‌شود! کسی هم جوابگو نیست.» دکتر عباسیان می‌افزاید: «دندانپزشکان برای خرید مواد اولیه به دلار هزینه می‌کنند اما هزینه خدماتشان را باید به ریال محاسبه کنند. وقتی دندانپزشکی کارش را شروع می‌کند در ابتدا باید حدود یک میلیارد و نیم وام داشته باشد تا مطبی را دایر کند. برای مکانی که در شأن بیماران باشد باید مبلغ بالایی اجاره پرداخت کند.
با این تعرفه‌ها و شرایط فعلی چطور می‌تواند این میزان قسط، مالیات، هزینه مواد مصرفی و از همه مهمتر تجهیزات را پرداخت کند.
به همین دلیل دندانپزشکان جوان ما هنوز سربار خانواده‌هایشان هستند. اکنون اگر چرخی در فضای مجازی بزنید پر شده است از آگهی استخدام دندانپزشک در دوبی و دریافتی ماهانه ۳۵۰میلیون تومان! دندانپزشکان هم جوانان همین مرز و بوم هستند باید خدمات را با افتخار به ملت ایران ارائه دهند. چرا نباید دندانپزشکان دارای یک درآمد استاندارد باشند؟
همه این مباحث ما را به جایگاه اولمان که ارتقای جایگاه دندانپزشکان در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است برمی گرداند.»
سهم ۴ درصدی بیمه‌های پایه در هزینه‌های دندانپزشکی
دکتر عباسیان با اشاره به ضلع سوم بهداشت دهان و دندان می‌گوید: «کسی که حقوق دریافتی‌اش کفاف مخارج روزانه‌اش را هم نمی‌دهد چطور می‌تواند برای مراقبت از دهان و دندان هزینه کند. فردی که هر ماه هزینه بیمه‌اش را پرداخت می‌کند چرا نباید بیمه پای کار باشد و هزینه‌ها را پوشش دهد؟ شاید برایتان جالب باشد که عامل اول جریان بیماری از دهان و دندان شروع می‌شود. در تمام کشورهای پیشرفته بیمه‌ها نقش مهمی در سلامت دهان و دندان دارند.»
او می‌افزاید: «خدمات دهان و دندان لوکس نیست که بیمه‌ها می‌گویند به این گونه خدمات درمانی ورود نمی‌کنند. با بررسی‌های صورت گرفته دریافتیم بیمه‌های پایه بین دو تا چهار درصد در سلامت دهان و دندان تأثیر دارند و بیمه‌های تکمیلی بین ۹تا ۱۱درصد؛ یعنی بیش از ۸۹درصد هزینه‌های درمانی در بخش دهان و دندان از جیب مردم خرج می‌شود! چرا بیمه‌ها در این زمینه پای کار نیستند و خرید خدمت نمی‌کنند؟»
دکتر عباسیان درباره درمان رایگان مشکلات دهان و دندان کودکان زیر ۱۲سال می‌گوید: «طبق قانون، بیمه‌های پایه موظفند خدمات دندانپزشکی برای کودکان زیر ۱۲سال را پوشش دهند تا این خدمات به صورت رایگان به مردم ارائه شود. چند درصد از کودکان می‌توانند از این خدمات استفاده کنند؟ اصلاً چند مرکز این خدمات را ارائه می‌دهند؟ کافی است سری به مراکز بهداشتی که خدمات دندانپزشکی را ارائه می‌دهند بزنید، ببینید آیا اصلاً خدمتی داده می‌شود، چه امکانات و زیرساختی در آن مراکز وجود دارد؟ یک روز کارپول نیست، یک روز مواد اولیه ندارند و از همه مهمتر بی‌انگیزگی دندانپزشکانی است که در آن مرکز فعالیت می‌کنند.»

گران بود، از درست کردن دندان منصرف شدم
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد عفونت دندان و دردهای ممتدی که سبب می‌شود به مراکز درمانی برای خلاصی از آن مراجعه کنید. در نوبت اول بعد از مدتی انتظار ویزیت می‌شوید و شما را برای عکس دندان می‌فرستند. وقتی دوباره با عکس پیش دندانپزشک می‌روید، در نهایت اقدامات اولیه را انجام می‌دهند که همچون مسکنی موقتی بر دردهای بی‌امانتان است. اینها صحبت‌های سمیه احمدی است که به خاطر پوسیدگی دندان و عفونت‌های بعد از آن راهی مراکز درمانی دولتی شد. شاغل است و به غیر از بیمه پایه تأمین اجتماعی بیمه تکمیلی هم دارد. اومی گوید: «بعد از عدم دریافت نتیجه در مراکز درمانی دولتی به مطب خصوصی مراجعه کردم. در ابتدا ۹۰هزار تومان با توجه به بیمه تکمیلی و برای تشکیل پرونده دریافت کردند بعد از آن برایم عکس «OPG» نوشتند که برای تهیه آن ۲۰۰هزار تومان پرداختم. دکتر، بعد از دیدن عکس گفت: «دندان شماره ۷در فک بالا نیاز به عصب کشی سه کاناله دارد. همچنین باید پر و روکش شود. به غیر از آن یکی از دندان‌های فک پایین را باید عصب کشی کنید و یکی دیگر را باید بکشید و بعد ایمپلنت کنید و در آخر نیاز به جرم‌گیری دارید.»

بیمه تکمیلی یا بیمه نصف و نیمه
سمیه ادامه می‌دهد: «در مرحله اول و به‌صورت اورژانسی برای رهایی از درد، دندان شماره ۷را برایم درست کرد که گفتند باید ۲میلیون و ۵۰۰هزار تومان برای آن پرداخت کنید. گفتم من تا سقف ۵ میلیون تومان بیمه تکمیلی هستم چرا از آن استفاده نمی‌کنید؟» که در پاسخ گفتند: «بیمه فقط یک کانال را پوشش می‌دهد و دو کانال دیگر را باید خودتان پرداخت کنید.» عصب کشی در دو مرحله به فاصله سه روز انجام شد. وقتی مراجعه کردم دوباره ۹۰هزار تومان بابت ویزیت دریافت کردند. همچنین ۲۵۰هزار تومان هم برای آبچوره کردن دندان (یک روش دندانپزشکی برای درمان عفونت) پرداختم. بعد از پایان عصب کشی و پر کردن دندان، گفتند: «دندان باید روکش شود تا مواد پر شده از دندان کنده نشود.» هزینه‌اش را که پرسیدم سرم گیج رفت، قیمت روکش یک دندان از ۵میلیون شروع می‌شود به بالا که به خاطر هزینه سنگین آن از انجامش منصرف شدم.