تکمیل موزه جیرفت با اعتبارات دولتی، رویایی شیرین
گزارش| فردای کرمان
مدیرکل موزههای وزارت میراثفرهنگی: با منابع مالی که داریم افق روشنی برای تکمیل موزه منطقهای جیرفت وجود ندارد، فعالان اقتصادی و خیّران کمک کنند.
مدیرکل موزههای وزارت میراثفرهنگی آب پاکی روی دست کسانی که چشمانتظار تکمیل پروژۀ ساخت موزه منطقهای جیرفت هستند ریخت و گفت: «با منابع مالی که داریم افق روشنی برای تکمیل موزه منطقهای جیرفت وجود ندارد».
هادی میرزایی از صنعتگران، فعالان اقتصادی و خیّران خواست تا به تکمیل این موزه کمک کنند.
ساخت موزه منطقهای جیرفت از سال ۸۶آغاز شده و با گذشت حدود ۱۴سال هنوز نیمهتمام مانده است.
*اعتبارات دولتی کفاف تکمیل موزه را نمیدهد
مدیرکل موزههای وزارت میراثفرهنگی که در جریان برگزاری نمایشگاه گردشگری تهران به غرفۀ کرمان آمده بود، در پاسخ به انتقادات سیدسجادی ـ سرپرست کاوشهای کنارصندل دربارۀ موزۀ فعلی جیرفت اعلام کرد که با اعتبارات دولتی فعلا نمیتوان پروژۀ موزۀ منطقهای را تکمیل کرد.
هادی میرزایی گفت: «در سال جاری کل تخصیص عمرانی در کشور ۱۰ درصد بوده ولی بهدلیل اهمیت این پروژه ۱۰میلیارد تومان در فاز اول تخصیص نقدی دادیم و به محضی که این عدد تکمیل شود ۱۰میلیارد تومان بعدی را تخصیص میدهیم». این اعتبارات قطرهچکانی در حالی به پروژۀ موزه منطقهای جیرفت تزریق میشود که برای اتمام آن به منابع مالی بسیار بیشتری نیاز است.
*صنایع پای کار بیایند
مدیرکل موزههای وزارت میراثفرهنگی با درخواست کمک از صنایع و بخش خصوصی استان برای تکمیل این پروژه اظهار کرد: «صنایع کرمان نباید فراموش کنند که زیست و هویتشان در گرو این تمدن است».
میرزایی افزود: «معرفی این تمدن میتواند نقش بسیار موثری در اقتصاد استان کرمان و ارتقای سرمایههای اجتماعی ما داشته باشد».
او با تاکید بر همکاری بخش خصوصی و تدوین برنامهای مسنجم برای تکمیل موزه منطقهای جیرفت اظهار کرد: «اقدامات ما در بهرهبرداری بهینه از موزهها و زنده و فعال نگه داشتن موزهها و ارتقای کیفی آن موضوعی جدی است که باید در اولویت اقدامات باشد».
میرزایی اضافه کرد: «تکمیل و اقدامات عمرانی در توسعۀ موزهها در اولویت دوم خواهد بود».
در این نشست که در غرفۀ کرمان در نمایشگاه گردشگری تهران برگزار شد، سیدمنصور سیدسجادی ـ سرپرست کاوشهای باستانشناسی کنارصندل جیرفت نیز توضیحاتی دربارۀ وضعیت فعلی موزه جیرفت داد.
*موزه فعلی جیرفت قد این تمدن نیست
سید سجادی با اشاره به مدت حضورش در جیرفت، گفت: «به موزۀ جیرفت با همۀ خوبیها و همکاران نازنینی که دارد و در این دو ماه خیلی هم به ما کمک کردند انتقاداتی وجود دارد که یکی از آنها مربوط به نوشتههایی است که در موزه برای معرفی شهرستان جیرفت و استان کرمان و اشیاء آن نصب شده است».
این باستان شناس افزود: «بیننده وقتی وارد این موزه میشود با یک متن عجیب مواجه است که در آن نوشته شده که استان کرمان از شرق با کشورهای دیگر همسایه است. این، بدآموزی به ویژه برای دانشآموزان دارد».
او با بیان این که این نوشتهها در بخشهای مختلف موزه چندین مرتبه تکرار شده است، تاکید کرد که این متنها باید اصلاح شود.
سیدسجادی سپس گفت: «بنده تصور میکنم با توجه به غنای مواد فرهنگی موجود در جیرفت نیاز به موزهای بسیار بزرگ و گسترده و آموزنده داریم».
* جنبه آموزشی موزه فراموش شده است
او توضیح داد: «در این موزه نباید تنها به نمایش اشیا اکتفا کنیم بلکه باید تابلوهای گویایی از زندگی مردمان، روند ساخت این اشیا و چگونگی استفاده از آن را هم بیان کنیم چون موزه تنها برای دیدن و لذت بردن ظاهری نیست بلکه باید جنبۀ آموزشی هم داشته باشد».
این کارشناس باستان شناسی با یادآوری این که بازدیدکنندگان موزهها به خصوص جوانان و فرزندان ضمن بازدید از این موزهها باید به هویت خود پی ببرند، اظهار کرد: «هویت انسان ایرانی و کرمانی و جیرفتی فرقی ندارد و برای این که آن را نشان دهیم موزههای ما باید گویا باشند».
سید منصور سید سجادی بیان کرد: «برای موزه کوچک جیرفت تا مهرماه یک کاتالوگ نفیس تهیه و اشیا و مواد موزه شرح داده میشود».
سرپرست کاوشهای کنارصندل افزود: «اشکال دیگر این موزه در کنار هم گذاشتن اشیاست. اشیای فلزی دوران سلجوقی که قدمت آن بسیار شناختهشده است در کنار شیء متعلق به هزارۀ سوم قبل از میلاد قرار گرفته و این موارد باید اصلاح شود».
وی از میرزایی مدیرکل موزههای میراثفرهنگی خواست تا دستور دهد که این اشتباهات اصلاح شود.
*لزوم بازنگری در محتوا و نوع معرفی اشیای موزه
میرزایی نیز در بخش دیگری از سخنانش گفت: «مهمترین رسالت موزه بهعنوان یک موسسه آموزشی و پژوهشی و یک مجموعۀ غیرانتفاعی انتقال دانش به مخاطبان و نسل امروز است و وظیفۀ بنده و همکارانم است تا ضمن بازنگری در محتوا و معرفی اشیا و اموال فرهنگی در ماهیت این محتوا دقت نظر لازم صورت گیرد».
او افزود: «از مدیران کل استانها درخواست داریم تا نسبت به بازنگری محتوای موزهها و استفاده از افراد علاقهمند که یا تحصیلات تاریخی یا باستانشناسی دارند بهعنوان راهنمایان افتخاری اقدام کنند».
مدیرکل موزههای وزارت میراثفرهنگی با اشاره به این که وضعیت فعلی موزه جیرفت را بررسی خواهیم کرد، ادامه داد: «تکمیل و احداث موزه منطقهای جیرفت بهعنوان یکی از پایگاههای مهم تاریخی و فرهنگی کشور نباید ما را از بهرهبرداری مطلوب از موزۀ موجود غافل سازد».
موزه باستان شناسی جیرفت محلی برای نمایش تاریخ و فرهنگ غنی شهر جیرفت است؛ جیرفت شهری با آثار تاریخی و باستانی زیادی است، که قدمت هفت هزار ساله دارد. در این موزه میتوانید حدودا ۵۰۰ اشیا و ظروف کنده کاری شده با نقشهای پیچیده و پر رمز و راز از انسانها، جانوران، موجودات افسانهای و هیولاها را تماشا کنید. همچنین چندین مورد تندیس مرمری از انسان و جانوران، مجسمههای مفرغی، سفالهای منقوش و سفالهای ساده و اشیای کوچک مانند مهرههای مسطح و استوانهای در این موزه نگهداری میشوند.
همه اشیای موجود در موزه باستان شناسی جیرفت بینندگان را برای چند لحظه به خود خیره میکنند. آثار نگهداری شده در موزه باستانشناسی جیرفت به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح بر میگردد که بیشترشان از تپه باستانی کنار صندل کشف شدهاند، تعدادی نیز مربوط به دوره اسلامی هستند. اکثر اشیای این موزه از جنس مفرغ هستند که یکی از معروفترین آثار تندیس انسان عقرب است؛ نمادی با سر انسان و دم عقرب. به دلیل کوچک بودن فضای آثار زیادی جا نشدهاند و در مخزن موزه کرمان نگهداری میشوند.