مراسم شادی با پایان عزا. معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی کشور: در ۲ سال گذشته ۳۵ نفر بر اثر تیراندازی در مراسمها جان خود را ازدستدادهاند
گزارش | کاغذوطن
تیراندازیهای مرگبار در مراسم عروسی و عزا همچنان ادامه دارد و در تازهترین حادثه که در فسا اتفاق افتاد در هشتم آبانماه دختری ۷ساله هدف گلوله قرار گرفت و جانش را از دست داد.
۲ روز پیش از حادثه هم در مراسم عروسی در شهر جیرفت این رسم غلط باعث شد پای مأموران نیروی انتظامی به مراسم باز شود و عاملان را دستگیر کنند.
*برخورد قانونی در اجرای عادات غلط
فرمانده انتظامی جیرفت بعد از دستگیری ۲ عامل تیراندازی در مراسم جشن عروسی در شهرستان جیرفت گفت: تیراندازی در مراسم عروسی فضیلت نیست؛ بلکه جرم محسوب میشود.
سرهنگ رضا فیروزبخت در توضیح جزئیات این خبر اظهار کرد: در پی مطالبه شهروندان مبنی بر ممانعت از رسم غلط تیراندازی در مراسم عروسی در جیرفت، موضوع بهصورت ویژه در دستور کار ماموران پلیس امنیت عمومی این شهرستان قرار گرفت.
او افزود: ماموران پلیس با اشراف اطلاعاتی ۲ نفر عامل تیراندازی در یک عروسی را شناسایی و در یک عملیات منسجم آنها را دستگیر کردند.
فرمانده انتظامی شهرستان جیرفت ادامه داد: رسم غلط تیراندازی در مراسم عروسی بایستی برچیده شود و در صورت وقوع چنین مواردی پلیس با قاطعیت با عاملان تیراندازی برخورد میکند.
*شادی به عزا ختم شد
دیگر حادثهای که بهتازگی رخداده در روستای زنگنه از توابع بخش شده و قره بلاغ فسا واقع در استان فارس اتفاق افتاد. آن شب عروسی بزرگی در یکی از خانههای روستا برگزار شده و اغلب اهالی هم دعوت بودند. همه، بهخصوص کودکان مشغول شادی بودند و همه چیز بهخوبی ادامه داشت تا اینکه ناگهان مردی شروع به تیراندازی هوایی کرد. این رسم غلطی بود که پیشازاین بارها در مراسم عزا و عروسی در این روستا انجام شده بود. این بار هم این مرد با نیت شادکردن مهمانان دست به اسلحه برده بود و تیراندازی میکرد؛ اما ناگهان یکی از گلولهها به شانه دختری ۷ساله اصابت کرد. به یکباره عروسی برهم خورد و همه اطراف دختربچه حلقه زدند. او بر اثر اصابت گلوله دچار خونریزی شدیدی شده بود و به درمانگاه قره بلاغ منتقل شد؛ اما شدت جراحت وی به حدی بود که دقایقی بعد جانش را از دست داد تا این عروسی به عزا تبدیل شود.
*رسمی که همچنان ادامه دارد
شهرهای مختلف افراد زیادی در مراسم عزا و عروسی بهخاطر رسم غلط تیراندازی جان خود را ازدستدادهاند. در ادامه به تعدادی از این حوادث تلخ اشاره میکنیم.
۷ فروردینماه امسال در جریان برگزاری جشن عروسی در شهرستان گتوند با اسلحه شکاری شروع به تیراندازی کرد که در این حادثه به شکل ناخواسته یکی از مهمانان هدف گلوله قرار گرفت و جان باخت.
در اردیبهشتماه امسال نیز دستکم با ۲ حادثه خونین مربوط به عروسیها همراه بود. حادثه اول ۸ اردیبهشتماه در عنبرآباد استان کرمان رخ داد و در جریان آن فردی که به دلیل مصرف مشروبات الکلی در حالت عادی نبود با شروع به تیراندازی با کلت کرد که در این حادثه خاله عروس و خواهر داماد جان باختند.
دومین حادثه ۱۹ اردیبهشت در بروجرد اتفاق افتاد. در این حادثه فردی که تیراندازی هوایی میکرد، باعث شد تا تیر به سیمهای برق اصابت کند و بر اثر سقوط سیمهای برق بر روی میهمانان، یک زن بر اثر برقگرفتگی جانش را از دست دهد.
۳۱ خردادماه تیراندازی مردی در جشن عروسی باعث مرگ خواهرزاده ۱۴ سالهاش شد. این حادثه در روستای سیرمند بخش فارغان شهرستان حاجیآباد استان هرمزگان اتفاق افتاد و مرد ۳۶ساله به شکل ناخواسته گلوله را به سر خواهرزاده ۱۴ سالهاش شلیک کرد و جان او را گرفت.
۱۵ تیرماه در یک جشن عروسی که در شهرستان بمپور ایرانشهر برگزار شده بود ۲ نفر برای شادی شروع به تیراندازی کردند که در این حادثه به شکلی ناخواسته ۲ نفر هدف گلوله قرار گرفتند که یکی از آنها جانش را از دست داد و دومین نفر مجروح شد.
*مرگ ۳۵ نفر در ۲ سال
خبرهای تلخ درباره تیراندازیهای مرگبار در مراسم عزا و عروسی در شرایطی هرازگاهی به گوش میرسد که به گفته معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی کشور در ۲ سال گذشته ۳۵ نفر در چنین مراسمی بر اثر تیراندازی جان خود را ازدستدادهاند. او چندی قبل گفت: برخی از این تیراندازیها که حتی با سلاحهای شکاری مجاز، بهصورت شلیک هوایی صورتگرفته بهظاهر کمخطر است؛ اما علاوه بر ایجاد رعب و وحشت در بین شهروندان بهویژه کودکان، باعث اختلال امنیتی در روند پرواز فرودگاهها و گاهی باعث لغو برخی از پروازها میشود. تأسفآورتر اینکه از سال ۱۴۰۱ تاکنون ۳۵ نفر از شهروندان عزیزمان را در همین تیراندازیهای نامتعارفِ رعبآور ازدستدادهایم و دهها نفر نیز نقصعضو شدهاند که بسیار دلخراش است.
*پایبندی بهرسم غلط
دیدن و شنیدن این اخبار دیگر تازگی هم ندارد این همه قربانی باعث نشده که صاحبان مجالس شادی دست از این رسم اشتباه بکشند.
استانهای غربی و جنوبی کشور مثل لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، فارس، خوزستان و کرمان این سنت را از پیشینیان خود به ارث بردهاند و در برخی شهرها و روستاها همچنان به آن پایبند هستند درحالیکه بر اثر گذر زمان دلیل انجامش از بین رفته و هم پیامدهای جبرانناپذیر فراوانی در پی داشته است.
مراسم، سنتها و آیینها، قراردادهای زندگی اجتماعیاند که بنا به مقتضیات زمانی و مکانی شکل میگیرند، نه اصولی تخطیناپذیر و لازمالاجرا که اختیار حذف و تغییر آن از دست خارج باشد. در این استانها، برخی افراد سرسختانه با این رسم مقابله میکنند، اما هنوز هستند کسانی که با اصرارشان به تیراندازی در عزا و عروسی، جان خویشان و نزدیکانشان را نشانه میروند.
ریشه باور اشتباه از کجاست؟!
درباره ریشه تیراندازی در مراسم عزا و عروسی، بسته به هر منطقه، دلایل مختلفی مطرح میشود؛ عدهای معتقدند این رسم درگذشته باهدف اطلاعرسانی انجام میشده است. یکی از بزرگان قوم یا کسی که مهارت تیراندازیاش زبانزد بوده، از طریق شلیک گلوله به دیگران خبر میداده که جشنی یا عزایی برپا شده است. نظر دوم این است که در بعضی اقوام منشأ آن را باید در آیین «کتل بندی» جستوجو کرد. وقتی شخصیتی مهم از دنیا میرفته، بازماندگان طی مراسمی «کتل»، برپا و تفنگها را به نشانه سوگواری بر اسب کتل آویزان میکردهاند. این رسم همچنان در برخی شهرها در مراسم عزاداری اجرا میشود.
دیدگاه سوم بر این باور است تیراندازی در جشنها راهی برای ابراز شادمانی مثلاً به دلیل تولد نوزاد پسر یا ازدواج فرزند بوده و در دیگر مراسم، روشی برای ابراز ارادت به شمار میرفته که بهافتخار فرد صاحب مراسم انجام میشده است.
این رسم از زمانهای دور تا الان بهرغم اینکه افراد زیادی کشته یا مجروح شدهاند و باعث دعواهای قبیلهای فراوانی شده، دوام آورده است. همچنین بسیاری از ساکنان مناطق جنوبی و غربی کشور، دلخوشی از این رسم غلط ندارند؛ در خوزستان عدهای با راهاندازی کارزار «نخله و لا طلقه»، یعنی کاشت نخل بهجای تیراندازی، خواستار پایاندادن به این رسم شدهاند. حتی بعضی ریشسفیدهای عشایر، قاعده تازهای بنا کردهاند که طبق آن اگر کسی قصد برگزاری مراسم ترحیم در مسجد را داشته باشد، از صاحبعزا تعهد میگیرد که تیراندازی انجام نشود. این تلاشهای پراکنده در کنار اقدامات قانونی مثل تعیین مجازات برای حمل و نگهداری سلاح و پیگرد قانونی متخلفان، آنطور که باید تأثیر بازدارنده نداشته است.