چالش واگذاری و بهره‌برداری نیروگاه خورشیدی در کرمان؛۱۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی در کرمان منتظر سرمایه‌گذار

«۱۰ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی در استان در مرحله واگذاری زمین است.» این اطلاعاتی است که مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای استان در جلسه خدمات سرمایه‌گذاری ارائه می‌دهد؛ اما نکته اینجاست که حتی یک‌دهم این ظرفیت هم به بهره‌برداری نرسیده و استاندار کرمان در این جلسه از مدیران دستگاه‌های اجرایی می‌خواهد تا پروژه‌هایی که بدون اقدام مانده‌اند، مجوزشان باطل و زمین به سرمایه‌گذار واقعی منتقل شود. حمیدرضا حبیبی، مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای استان کرمان، اعلام کرد: در حال حاضر، بیش از ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه در مرحله واگذاری زمین در استان قرار دارد. او افزود: «نیروگاه‌های کوچک‌تر زیر ۱۰ مگاوات با سرعت بیشتری اجرا می‌شوند، اما در پروژه‌های بزرگ تاکنون هیچ‌کدام به بهره‌برداری نرسیده‌اند.»
*قراردادهای غیرفعال سریعاً فسخ شود
حبیبی بر لزوم طراحی سازوکاری مشترک با امور اراضی و راه و شهرسازی برای فسخ سریع قراردادهای غیرفعال و بازپس‌گیری زمین‌ها تأکید کرد و خواستار جلوگیری از قفل‌شدن ظرفیت استان در اختیار سرمایه‌گذاران غیرفعال شد. در ادامه، محمدعلی طالبی، استاندار کرمان، با اشاره به تأثیر مثبت تشکیل اتاق سرمایه‌گذاری و مرکز خدمات سرمایه‌گذاری استان گفت: «باید خروجی این اقدامات در افزایش اشتغال و جذب سرمایه مشهود باشد. انرژی خورشیدی باید یکی از اولویت‌های جدی این مرکز باشد.» او افزود: «کرمان اکنون در زمینه صدور مجوز و واگذاری زمین برای احداث نیروگاه خورشیدی پیشتاز کشور است. بااین‌حال، برای تحقق کامل اهداف توسعه‌ای، همه دستگاه‌ها باید باتوجه‌به تأکید ریاست‌جمهوری، نهایت همکاری را در صدور مجوز و ایجاد انگیزه سرمایه‌گذاری داشته باشند.»
*پروژه‌های بدون اقدام مجوزشان باطل شود
طالبی تأکید کرد سرمایه‌گذاری‌ها باید به نفع مردم، دهیاری‌ها، روستاها و اقشار تحت حمایت هدایت شود و ادارات دولتی باید به تعهد قانونی تأمین بخشی از برق مصرفی از انرژی خورشیدی عمل کنند. وی همچنین خواستار ساماندهی اراضی و پست‌های برق در مناطق با ظرفیت محدود شد و گفت: «پروژه‌هایی که بدون اقدام باقی‌مانده‌اند، باید مجوزشان باطل و زمین به متقاضیان واقعی واگذار شود.» استاندار کرمان در پایان با اشاره به لزوم ایجاد چرخه کامل خدمات و تجهیزات احداث نیروگاه خورشیدی در داخل استان، افزود: «اکنون حتی پایه پنل‌ها برای آبکاری به خارج از استان فرستاده می‌شود. این در حالی است که کرمان باید به‌تنهایی زنجیره کامل خدمات و زیرساخت‌های این حوزه را در اختیار داشته باشد تا اشتغال پایدار نیز تقویت شود.»

*واگذاری ۳۵ هکتار از اراضی دولتی برای احداث نیروگاه خورشیدی
حمید سلطانی‌نژاد، مدیرکل اقتصاد و دارایی استان کرمان، با اشاره به واگذاری ۳۵ هکتار از اراضی دولتی برای احداث نیروگاه خورشیدی از ابتدای سال ۱۴۰۴، عنوان کرد: بخشی از سرمایه‌گذاری‌ها در اراضی مستثنیات انجام شده، اما مسئله اصلی، ابهام در فرایند ده‌ماهه واگذاری تا بهره‌برداری و ورود نیروگاه‌ها به مدار است که نیازمند آسیب‌شناسی جدی است. در همین زمینه، محمد سلیمانی ساردو، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق شمال استان کرمان، از استقبال گسترده سرمایه‌گذاران خبر داد و گفت: «باوجود حجم بالای تقاضا، نیاز است ببینیم تا کجا پیش رفته‌ایم. کرمان در احداث نیروگاه خورشیدی رتبه اول کشور را دارد. تاکنون ظرفیت‌سنجی برای ۸۳۰ مگاوات انجام شده، اما در حالت عملی، حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات قابل‌تحقق است و از این میزان، تنها ۶۰ مگاوات به مرحله اتصال به شبکه رسیده است.» او تصریح کرد: «در تشخیص اهلیت سرمایه‌گذاران با چالش مواجهیم. اراضی واگذار می‌شود؛ اما در فرآیند تحویل با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستیم.»
* ۱۶۰ مگاوات ظرفیت نیروگاه خورشیدی در کشاورزی
به گفته سلیمانی ساردو در حوزه شمال استان، مصرف برق کشاورزان حدود ۱۶۰ مگاوات است، درحالی‌که تنها ۷ مگاوات از طریق حدود ۷۰ کشاورز (عمدتاً در شهرستان‌های رفسنجان و انار) از طریق نیروگاه‌های خورشیدی تأمین می‌شود. همچنین ظرفیت اسمی ادارات در این حوزه ۹ مگاوات است که بهره‌برداری واقعی از آن ناچیز گزارش شده است.