گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نشان داد: بهازای هر کرمانی متوسط ۹ میلیون و ۵۶۵ هزار تومان به خزانه واریز میشود
گزارش| مرضیه قاضی زاده
هر کرمانی سالانه به طور متوسط ۹ میلیون و ۵۶۵ هزار تومان پول به جیب دولت واریز میکند. گزارش مرکز پژوهشهای مجلس از لایحه بودجه امسال (۱۴۰۲) میگوید، کرمان از نظر سرانه درآمدهای استانی در رتبه پنجم قرار دارد. رتبه اول از آن تهرانیها با ۲۱ میلیون و ۶۰۴ هزار تومان، بعد از آن یزد با ۱۳ میلیون و ۳۷۱ هزار تومان، هرمزگان با ۱۲ میلیون تومان، بعد هم بوشهر با ۱۰ میلیون و ۸۲۴ هزار تومان و کرمان با ۹ میلیون و ۵۶۵ هزار تومان.
عمده این درآمد از طریق مالیات و حقوق دولتی تأمین میشود. ۴۷ درصد از صنایع کشور در تهران مستقرند. پایتخت یکتنه ۲۴ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور را تأمین میکند. ۱۰ برابر کرمانی که در بهترین حالت سهمش از تولید ناخالص داخلی ۴ درصد است. بااینحال میزان درآمدی که پایتخت بهصورت سرانه وصول کرده کمی بیشتر از ۲ برابر استانی مثل کرمان است.
اصفهان ۷۰ درصد فولاد کشور را تولید میکند، سهمش از تولید ناخالص داخلی ۵.۸ درصد است، بااینحال از نظر سرانه درآمدهای استانی در رتبه ۸ قرار دارد، ۳ رتبه پایینتر از کرمان. هر اصفهانی به طور متوسط ۸ میلیون و ۷۶ هزار تومان پول به خزانه کشور واریز میکند. این رقم حداقل یک میلیون تومان کمتر از کرمان است که از نظر تولید در جایگاه پایینتری هم قرار گرفته است.
حتی اگر جمعیت را لحاظ نکنیم و سرانه گیری نکنیم. رتبه کرمان از نظر پولی که به خزانه بابت درآمدهای استانی واریز میکند، چهارم است. ۲۸.۵ هزار میلیارد تومان پول از کرمان به سمت خزانه میرود، خیلی بیشتر از ۲ برابر جمع اعتبارات که چه در قالب اعتبارات هزینهای و چه تملک دارایی سرمایهاش که بخشی از آن محقق نمیشود، به استان بر میگردد.
ضریب بازگشت از درآمدهای استانی فقط ۲۰ درصد است، یکپنجم درآمدی که از کرمان به خزانه واریز میشود در قالب مصارف عمومی که دست آن در هزینهکرد آن بازتر است به کرمان بر میگردد.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس به یک نکته دیگر هم اشاره دارد. علیرغم اینکه سرانه درآمدهای استان کرمان ۹ میلیون و ۵۶۵ هزار تومان است و در رتبه پنجم قرار دارد، سرانه کرمان از نظر اعتبارات هزینهای ۵۱۷ هزار تومان بهازای هر نفر است و در رتبه ۱۹ قرار دارد. از نظر اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای که بهنوعی نشاندهنده اعتبارات عمرانی است، سرانه استان یک میلیون و ۴۳۴ هزار تومان است و از این نظر در رتبه ۱۱ قرار دارد. مشکل اینجا است که این بودجه تخصیص پیدا نمیکند. بهعنوانمثال رقم در نظر گرفته در بودجه ۸ هزار میلیارد تومان است؛ اما چیزی که تا یک ماه قبل محقق شده کمی بیشتر از ۲ هزار میلیارد تومان است.
البته این موضوع صرفاً مختص کرمان نیست، تقریباً تمام ۵ استانی که سهم بالایی در درآمد سرانه استانی دارند، جز ۵ استان و یا حتی ۱۰ استان با بالاترین سرانه اعتبارات هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای نیستند، البته به جز بوشهر و هرمزگان. استان بوشهر که رتبه چهارم را از نظر درآمدهای سرانه استانی دارد، رتبه نهم را در سرانه اعتبارات هزینهای و رتبه سوم را در سرانه اعتبارات عمرانی دارد. استان هرمزگان هم اگر چه جز ۱۰ استان با بالاترین اعتبارات هزینهای نیست؛ اما استان دهم از نظر اعتبارات هزینهای عمرانی است.