کرمان در فهرست مالچ زیستی نیست

کرمان در فهرست مالچ زیستی نیست

مالچ نفتی هکتاری 150 میلیون تومان

سه استان کشور پیش قدم استفاده از مالچ ها زیستی شدند. کرمان اما ترجیح داده که همچنان تماشاچی باشد و از مالچ های نفتی استفاده کند. این استان از بودجه کشور اعتباری گرفته که بر مبنای آن بر روی هزار تا هزار و پانصد  هکتار دیگر از اراضی مالچ نفتی بپاشد. با این حساب اراضی مالچ پاشی شده استان از 7 هزار هکتار به 8 تا 8 هزار و 500 هکتار می‌رسد. اینکه چند درصد از اراضی بیابانی مالچ پاشی شده؟سوالی است که سال به سال با توجه به افزایش اراضی بایانی کرمان را عقب می‌اندازد. طبق آخرین آمار اراضی بیابانی استان به 17 هزار هکتار رسیده که با این اوصاف درصد پوشش مالچ نفتی به 47 درصد می‌رسد.

16 مرداد ماه نادرقلی ابراهیمی، دبیر کارگروه تخصصی توسعه فناوری‌های آب، خشکسالی فرسایش و محیط زیست معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری از تعیین ۳ سایت برای اجرای پایلوت مالچ‌های زیستی خبر داد.

هزینه مالچ زیستی کمتر از مالچ های نفتی

از این سه سایت دو سایت در استان‌های سیستان و خوزستان است. آن طور که ابراهیمی گفته هزینه این مالچ به مراتب از مالچ های نفتی پایین‌تر است. برآوردها نشان می‌دهد که ایران به طور میانگین دو میلیارد تن در سال فرسایش خاک دارد.یکی از راهکارهای تثبیت خاک مالچ است، اما مالچ‌های نفتی نسخه منسوخ شده برای این منظور است.

مجید فکری، عضو هیات علمی بخش علوم و مهندسی خاک دانشگاه شهید باهنر کرمان به «کاغذ وطن» می‌گوید: «پایه این مواد قیر و مواد پتروشیمی است که در مواردی مانع از نفوذ آب به خاک می‌شوند. همچنین ذرات تجزیه شده و معلقی که این مواد در منطقه به جای می‌گذراند باز به مشکلات محیط زیستی منطقه اضافه میکند و خاک و منطقه را دچار مشکل می‌کند.»

از این رو در سال‌های اخیر تولید مالچ‌های زیستی مختلف در دستور کار شرکت‌های دانش بنیان قرار گرفت اما از سال 92 همچنان در مراحل آزمایشگاهی و پایلوت مانده.

اینکه چرا تاکنون به هیچ یک از مالچ‌های زیستی مجوز رهاسازی داده نشده است، سوالی است که بی پاسخ مانده است، ولی مسئول معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری از اجرای فاز پایلوت ۳ مالچ تولید شده در سه سایت کشور خبر داده و ابراز امیدواری کرده  که در صورت تایید نهایی در سازمان محیط زیست از این توان داخلی بهره گرفته شود.

رجبی زاده: بعید می دانم تا 5 سال دیگر به مالچ زیستی برسیم

مهدی رجبی زاده، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان اما نسبت به این موضوع خوش بین نیست:« اولا باید نتایج این مالچ های زیستی طی سه الی چهار سال رصد شود و دوما کارخانه ای برای ساخت این مالچ های زیستی ساخته شود که هنوز هیچ کدام از ای دو اقدام صورت نگرفته وبعید می دانم که تا 5 سال دیگر اتفاقی در این مورد بیفتد.»هر چند که استان کرمان در این طرح پایلوت قرار نگرفته اما رجبی زاده از آزمایش مالچ زیستی دیگری در استان خبر می دهد:«در رابطه با مالچ زیستی ابلاغ رسمی نداشتیم اما  در استان با  بخش مواد دانشگاه باهنر که به یک  مالچ زیستی دست پیدا کرده همکاری هایی داشتیم. »

طبق این همکاری قرار است تا در بخشی از اراضی استان این مالچ زیستی پاشش شود: «در یک همکاری مشترک بخش محدودی از این مالچ در طبیعت ریخته می شود و اگر آثار مثبتی داشت به سازمان جنگل ها ارائه می شود.»

سطح کار طرح هایی که برای پایلوت انتخاب می‌شود چیزی حدود یک تا دو هکتار است هزینه این مالچ نیز نامشخص است، اما به گفته رجبی زاده از مالچ نفتی کمتر است. هر چند که احتمال اجرایی شدن همین سطح محدود نیز کم است چرا که باید قبل از هر چیز بودجه این موضوع تامین شده و تاییده‌های لازم گرفته شود.

*مالچ نفتی هکتاری 150 میلیون تومان

براساس اطلاعات منابع طبیعی استان هزینه خرید هر کیلو مالچ نفتی 9هزار تومان است. در هر هکتار بالغ بر 11تن مالچ نفتی ریخته می شود که سرجمع با حساب هزینه پاشش و حمل چیزی بین 130 تا 150 میلیون تومان آب می خورد.

بنا به گفته رجبی زاده در بودجه هزار 1400هم پیش بینی شده که بین هزار تا هزار و 500 هکتار از اراضی بیابانی استان مالچ پاشی شود.

 طی ۳ سال گذشته برای بیابان زدایی در شرق استان سرجمع ۲۴۵ میلیارد تومان از اعتبارات استان خرج شده، طرحی که بر پایه مالچ نفتی استوار است.