اختلاف حقوق کارگران معادن زغال سنگ با کارگران مس، بحث را به حقوق استاندار کشاند
اندازه فیل کار کن، قدر گنجشک حقوق بگیر
استاندار کرمان: حکم استاندار 14 تا 15 میلیون تومان است؛
حالا شما ببینید یک مشاور در معدن مس یا سنگ آهن چقدر حقوق میگیرد؟
مرضیه قاضیزاده | کاغذ وطن
گزارش
مشکل از یک قیاس ساده شروع شد، بعد هم این سوال را ایجاد کرد که چرا با وجودی که کارگران زغال سنگ همان حق بیمه کارگران معادن مس ، کرومیت و سنگ آهن را میپردازند،حتی نیمی حقوق این کارگران را ندارند. نارضایتی که بعدها در کنار شرایط سخت کار در معادن استارت اعتصابات کارگری را زد. موضوعی که معاون معدنی وزیر صمت در کنار سه نماینده پورابراهیمی، حسن پور و عفت شریعتی را به کرمان کشاند تا آن را در اولویت شورای معادن قرار دهد. جلسهای که قرار بود به حل مشکل کارگران ختم شود و در نهایت به این جمله استاندار ختم شد که حتی خودش هم قدر کارمندان این شرکتها حقوق نمیگیرد:« قضات عالی رتبه ما و فرمانداران و معاونین استانداران و فرمانداران ما همه دوست دارند که بروند در یکی از این شرکتها کار کنند. حکم استاندار 14 تا 15 میلیون تومان است؛ حالا شما ببینید یک کارگر مس چقدر حقوق میگیرد؟»
17 روز اعتصاب پی در پی کارگران زغال سنگ در امسال و یک ماه در سال گذشته. همه این ها میگوید وضعیت کارگران معادن زغال سنگ کرمان خوب نیست. معادنی که با دو شاخصه شناخته میشوند: اول حقوق پایین و دوم حوادث بالا.
*بیشترین اشتغال معادن مربوط به زغال سنگ است
با این حال همین معادن بخش قابل توجهی از اشتغال استان را به خود اختصاص دادند. مهدی حسینی نژاد، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان با بیان اینکه ۳.۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشور متعلق به استان کرمان است که هفت درصد آن در حوزه صنعت و معدن است، گفت: «بیشترین میزان اشتغال مربوط به حوزه معادن زغال سنگ بوده است.»
به گفته حسینی نژاد 21 درصد مواد معدنی استخراجی کشور متعلق به استان کرمان است. حجم استخراج 92میلیون تن و مربوط به ۴۲ ماده معدنی است اما۴ ماده بیشترین سهم را دارند: مس، آهن، زغال سنگ و کرومیت.
*صنعت زغال سنگ متولی ندارد
فاصله شرایط کارگران معادن زغال سنگ با سایر معادن اما از زمین تا آسمان است. کارگرانش همان حق بیمهای را میپردازند که کارگران معادن مس و کرومیت میپردازند، اما هیچ چیز معادن زغال سنگ به معادن مس و کرومیت نرفته است.اختلاف حقوق 2 برابر است، صنعتی که متولی ندارد و کارگرانش حتی از داشتن پایگاه امداد و نجات نیز محروماند. محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در جلسه شورای معادن به همین موضوع انتقاد کرد. او که پیش از این حاشیههایی در باب سمت یکی از اقوامش دراین شرکتها داشته حالا از تلاش برخی مسئولین برای استخدام در شرکتهای سنگ آهن و مس انتقاد کرد:« هیچ میزی و هیچ ادارهای در وزارت صمت به عنوان مسئولیت زغال کشور نیست اما چون سنگ آهن و مس درآمد دارند و ثروتمندند؛الحمدالله همه دور و بر اینها میچرخند. حکمی هم که نداشته باشند به عنوان مشاور در این مجموعهها مشغول به کار شدهاند.»
*حقوق استاندار از حقوق کارمندان شرکت مس کمتر است
اختلاف درآمد مسیها با زغالیها حتی از دید استاندار کرمان نیز محرز است. او معتقد است که حقوق دریافتی کارکنان این شرکتها حتی از حقوق استاندار نیز بیشتر است. او در همین رابطه با اشاره به چالش های پیش آمده در استان، گفت: « قضات عالی رتبه ما و فرمانداران و معاونین استانداران و فرمانداران ما همه دوست دارند که بروند در یکی از این شرکتها کار کنند. حکم استاندار 14 تا 15 میلیون تومان است؛ حالا شما ببینید یک کارگر مس چقدر حقوق میگیرد؟ ما در این شرایط گرفتار شدیم. من به صراحت میگویم اگر آدمی که با پیچیدگیهای مدیریتی آشنا نباشد، پشت میز استانداری بنشیند وضعیت استان به هم میریزد.»
اشاره مستقیم او به اعتصابات پی در پی کارگران زغال سنگ و حتی بستن یک هفتهای تونل استراتژیک منوجان به سمت بندرعباس است.موضوعاتی که بیش از پیش بحث زغال سنگ استان را امنیتی کرده. جلسه روز گذشته فرصتی بود تا زینی وند از اظهار نظرهای برخی از مسئولان در بین کارگران زغال سنگ انتقاد کند و از معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت بخواهد تا دست او را در استان باز بگذارد. او در این رابطه خطاب به اسدالله کشاورز گفت: «تقاضای مشخص ما این است که زغال سنگ کرمان را از این وضعیت شتر مرغی که بر آن حاکم است خارج کنند. الان در معادن خصوصی و دولتی ما بخش بازنشستگی وزارت کار دخالت میکند و یا بخشها در این حوزه اظهار نظر میکنند که پیچیدگیهای این موضوع را نمیدانند. من در این زمینه با وزیر کشور، دفتر ریاست جمهوری و وزارت کار زنگ زدم و گفتم بدون نظر من استاندار شما حق دخالت در موضوعات استان را ندارید، الان هم به صراحت میگویم ما برای استان تصمیم میگیریم.»
استاندار کرمان مدعی است که از 17 خواسته کارگران زغال سنگ کرمان 12 خواسته محقق شده. خواستههایی که گاها با فشار به کارفرما و برای رفع فوری اعتصابات صورت گرفته. او در این جلسه مدعی است که هیچ کم کاری از سمت کارفرما و مسئولان زغال سنگ صورت نگرفته برای حل مشکلات کارگران چارهای جز حمایت دولتی نیست.
*دولت به حقوق دولتی معادن زغال سنگ چشم نداشته باشد
موضوعی که در این جلسه از شورای معادن به عنوان خواسته اصلی استاندار مطرح شد، معافیت از پرداخت حقوق دولتی معادن زغال سنگ تا سه سال بود. او در این رابطه، گفت: « انتظارمان از معادن زغالسنگ اکتشاف و استخراج پهنههای جدید، حفظ اشتغال موجود، افزایش اشتغال در این حوزه و تامین خوراک کارخانجات باشد. دولت اصلا چشمداشتی به درآمد در زغالسنگ نداشته باشد و چشمش را به روی حقوق دولتی آن ببندد تا بتوانیم کاری کنیم.»
این موضوع البته مورد موافقت پور ابراهیمی، نماینده مردم کرمان و راور و عفت شریعتی، نماینده زرند و کوهبنان نیز قرار گرفت و در نهایت در این جلسه تصویب شد. نکته دیگر در خصوص معادن زغال سنگ کرمان اختصاص بودجه ملی برای ایجاد پایگاه امداد و نجات در استان و تشکیل کمیته زغال بود. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت با بیان این مطلب که همواره حمایت وزارتخانه پشت زغالسنگیها بوده، اظهار کرد: در آینده نزدیک تفویض اختیارات بیشتری به شورای معادن استان داده میشود.
او همچنین از اختصاص 200 میلیارد تومان برای راه اندازی پایگاه امداد و نجات خبر داد: « حدود ۲۰۰ میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۰ برای راه اندازی پایگاه های امداد و نجات پیش بینی کردیم و چهار مورد به صورت پایلوت در حال انجام است و مقرر شد که در اختیار هلال احمر قرار دهیم تا هم برای پوشش حوادث معدنی و هم در زمان بحران ها از آنها بتوانند بهره ببرند.»