اعتراض کارگران معدن آسمینون جواب داد؛ خلع ید بهرهبردار به دستور رئیسی
نماینده پنج شهرستان جنوبی استان کرمان در مجلس: با عنایت ویژه رییس جمهور، خلع ید بهرهبردار معدن آسمینون منوجان در دستور شورای عالی معادن کشور قرار گرفت
معدن آسمینون منوجان زیرمجموعه شرکت معادن فاریاب به عنوان یکی از مهمترین معادن کرومیت کشور در یکی از مناطق جنوبی استان کرمان قرار گرفته که فعالیت آن علاوه بر اشتغالزایی، از این حیث که جزو استراتژیک ترین معادن فلز کرومیت کشور و منطقه خاورمیانه به شمار می رود ،نقش مهمی در تولید فولاد کشور دارد.
سالها بود مشکل یکهزار و ۲۰۰ کارگر معدن کرومیت در شهرستان منوجان استان کرمان حل که نمیشد، بهرهبردار بخش خصوصی، برخلاف تعهداتی که در جلسات با مدیران میداد، شرایط کار کارگران را سخت و سختتر هم میکرد.
مشکل معدن کرومیت در شهرستان منوجان آنقدر طی سالهای اخیر بالا گرفته بود که کارگران برای کار در شرایط سخت آن معدن چارهای جز تجمع و دست از کار کشیدن نمیدیدند؛ خبرهای مربوط به تجمع این کارگران طی سال گذشته که چند نوبت در محل جاده ارتباطی کرمان به هرمزگان اتفاق افتاد بازتابهای وسیعی پیدا کرده بود.
هربار اما کارگران با وعدههای بهرهبردار به کار بر میگشتند و بعد از مدتی دوباره همان آش و همان کاسه.
مدیران استان میگویند هرچقدر با بهرهبردار بخش خصوصی معدن جلسه میگذاشتند یا اخطار میدادند نتیجه نمیداد و اگر هم در جلسات، این بخش خصوصی مواردی را تعهد میکرد، یا محقق نمیشد یا عمل به وعدهها استمرار پیدا نمیکرد.
مسئولان متولی در استان میگویند این بهرهبردار بخش خصوصی همواره تاکید میکرده که معدن مذکور و فعالیتهای تولیدی در آن برای او بهصرفه نیست و چندان ارزش افزودهای ندارد.
کارگران و مدیران استان اما نظر دیگری داشتند و دارند؛ و این مشکلات ادامه داشت تا آنکه امسال نیز زمزمه های نارضایتی کارگران برخاست؛ مدیران استان دست به کار شدند تا در جلسات مختلف بتوانند این مشکل را ریشهای حل کنند و ماجرا فیصله یابد تا هم این سرمایه گذار بخش خصوصی بتواند به فعالیتهای خود ادامه دهد و هم کارگران در شرایط مناسب کاری بتوانند ادامه فعالیت داشته باشند.
بهرهبردار به تعهداتش عمل نمیکرد
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان میگوید: ابتدای امسال شخصا در شهرستان منوجان حاضر شده تا جلسات و پیگیریهای این موضوع را خودش انجام دهد و بهره بردار هم در جلسات وعدههایی داد اما به تعهداتش عمل نکرد.
درآخرین نوبت و برخلاف تعهداتی که بهرهبردار بخش خصوصی داده بود، دوباره قراردادی کوتاه مدت و فاقد انتظارات کارگران، برای همکاری تنظیم میکند که کارگران باز زیر بار نرفته و امضا نمیکنند؛ بهره بردار بخش خصوصی نیز اول خردادماه امسال در نامه ای به اداره کل کار استان اعلام تعطیلی میکند. در واقع شاید بتوان گفت که شروع فرآیند تلاشها برای خلع ید بهرهبردار بخشخصوصی شرکت معدن فاریاب که معدن آسمینون در شهرستان منوجان را مدیریت میکند از همینجا قوت اجرایی بیشتری به خود گرفت و این در حالی بود که رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان به عنوان متولی این حوزه میگوید تا آن زمان در چندین نوبت، اخطارهای لازم به وی داده شده بود و از نظر موازین قانونی نیز، شرایط برای اقدام به خلع ید مهیا بود.
اینجا بود که اداره کل کار استان نیز پای کار آمد تا با سرعت فرآیند ارائه بیمه بیکاری کارگران انجام و پرداخت ها شروع شود تا سرنوشت معدن نیز با حمایتهای مدیران استان و دولت در کشور به مرحله تعیین تکلیف برسد.
تصمیمگیری خلع ید معدن در صلاحیت استان نبود
اگرچه تصمیمگیری برای خلع ید این معدن در صلاحیت استان نبود و باید شورای عالی معادن در کشور تصمیم گیری میکرد، با این حال، مدیران استان کرمان شاید برخلاف میل باطنی و بناچار، وقتی دیدند که مشکل این معدن و کارگران طی سالها حل نمیشود، تصمیم به این کار گرفتند؛ تصمیمی بسیار بزرگ که تحقق آن هم شاید به این راحتی نبود.
اینجا پس از آنکه بهره بردار معدن متوجه شد تصمیم استان برای خلع ید جدی است، برخی اقداماتش را برای تاثیرگذاری روی این تصمیم کلید زد اما به نتیجه نرسید؛ از جمله نامه ای به مدیرکل کار استان ارسال و اعلام آمادگی کرد که حاضر است کارگران جدید جذب کند. این پیشنهاد و بی توجهی به سرنوشت یکهزار و ۲۰۰ کارگر با آن همه مطالبه بیشتر به خنده و طنز شباهت داشت.
نمایندگان مردم منطقه در مجلس که موضوع را از قبل پیگیری میکردند، در جلساتی با شخص رییسجمهور، شرح ماجرا و مشکلات چندساله این معدن و کارگران را به آیت الله رئیسی بیانکردند و نتیجه آن شد که رییس جمهور نیز دستور ویژه پیگیری داد و در نهایت شورای عالی معادن نیز که ترکیبی از چند قوه و نهادهای مختلف دارد، اواخر تیرماه خلع ید را مصوب کرد و موضوع رفت که سایر فرآیندهای اداری خود را طی کند.
توضیحات رئیس صمت جنوب کرمان
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان کرمان گفت: از سال گذشته مشکلات حوزه کاری و کارگری معدن آسمینون و شرکت معادن فاریاب تشدید و نشست شورای کارگری نیز سال گذشته برای رفع مشکلات این معدن برگزار که ۱۷ مصوبه داشت و تمامی بندهای مصوبات نیز با پیگیری استانداری کرمان و شهرستان برای این معدن اجرایی شد.
مسلم مروجی فرد افزود:یکی از این مصوبات در شرایطی که اکنون نیز معادن فاریاب درگیر آن است، این بود که قراردادهای کارگری یک ساله شود و بر این اساس تاریخ قراردادها پس از گذشت یک سال تا روز یکم خرداد ماه ۱۴۰۱ بود و طبیعتا پیش از این تاریخ نیز باید شرکت برای تنظیم قراردادهای جدید اقدام میکرد لذا در نشستهای شورای کارگری مقرر شد طبق روند گذشته قراردادها امسال نیز به صورت یک ساله باشد و شرکت معادن فاریاب نیز این موضوع را در آن جلسه پذیرفت.
او اظهار داشت: اما پس از آن شرکت اعلام کرد که قراردادها را به صورت ۶ و سه ماهه منعقد میکند و کارگران نیز این شرایط را نپذیرفتند و در نهایت منجر به این شد که توافق بین کارفرما و کارگر به وجود نیاید. مروجی فرد عنوان کرد: شرکت معادن فاریاب نیز از روز یکم خردادماه سال جاری طی نامه ای به اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان اعلام کرد که این شرکت به علت مسائل قراردادی تعطیل شده است.
مالک معدن از مسئولیت شانه خالی میکند
نماینده کارگران معدن آسمینون معتقد است که پس از واگذاری این معدن به بخش خصوصی، مالک جدید با استدلالهای مختلف از جمله کمبود سیمان و کاهش تقاضای بازار از بار مسئولیت شانه خالی می کرد و اشتغال آنان را اهرم اهداف خود کرده بود.
یکی دیگر از نمایندگان کارگران معدن آسمینون منوجان نیز میگوید: در سالی که دولت برای ما افزایش ۳۰ درصدی حقوق را مصوب کرده ۴۰ درصد از حقوق ما کاهش یافت و این در حالی است که ما نیز هزینه خوراک، مسکن و مالیات را پرداخت می کنیم.
خلع ید با دستور ویٰژه رییس جمهور
منصور شکرالهی نماینده پنج شهرستان جنوبی استان کرمان که نخستین بار ۲۹ تیرماه امسال خبر مصوبه مربوط به خلع ید بهره بردار معدن کرومیت آسمینون شرکت فاریاب واقع در شهرستان منوجان را آن هم با عنایت و دستور ویژه رییس جمهور اعلام کرد میگوید: با عنایت ویژه رییس جمهور موضوع خلع ید بهرهبردار معدن آسمینون در دستور شورای عالی معادن کشور قرار گرفت.
او ادامه داد: با اجماع نظر اعضای شورای عالی معادن کشور، خلع ید بهره بردار تصویب و به منظور طی سلسله مراتب اداری ابلاغ خواهد شد.
شکراللهی افزود:مجتمع معدنی کرومیت آسمینون بزرگترین معدن خاورمیانه محسوب میشود که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت هر ساله شاهد تجمعهای کارگری و مشکلات امنیتی در شهرستان منوجان بودیم و به دنبال اعتراض های شدید کارگری موضوع خلع ید در دستور کار قرار گرفت.
مشکلات زیست محیطی و ایمنی معدن
شکراللهی رعایت نکردن مسائل ایمنی زیست محیطی و پرداخت نکردن موضوعات معیشتی را نیز از جمله تخلفات این بهره بردار عنوان کرد و گفت: این سوءمدیریت ها منجر به تهدید شغلی بیش از یک هزار نفر از کارگران زحمتکش و خانواده آنان شده بود.
او معتقد است: زیادهطلبی و سوء مدیریت این بهرهبردار سبب اعتراض چندباره کارگران و مسدودشدن مسیر ترانزیتی استان هرمزگان به استان کرمان نیز شده بود.