پسته در تله سیاست ارزی،صادرکنندگان پسته کرمان در آستانه پایان مهلت رفع تعهد ارزی به محاسبه غیرمنطقی دیون صادراتی اعتراض کردند.

یک روز مانده به پایان مهلت قانونی رفع تعهد ارزی صادرکنندگان، جمعی از صادرکنندگان پسته استان کرمان در نشستی با استاندار، اعتراض خود را نسبت به اجرای این قانون اعلام کردند. بر اساس قانون فعلی، صادرکنندگان موظف‌اند تا پایان شهریور ماه دیون ارزی حاصل از صادرات سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ را تسویه کنند؛ در غیر این صورت مشمول قانون مبارزه با قاچاق ارز می‌شوند.
در این نشست که عصر یکشنبه ۳۰ شهریور در اتاق بازرگانی کرمان برگزار شد، حمید حسنی، صادرکننده باسابقه پسته کرمان، با انتقاد از نحوه محاسبه تعهدات ارزی گفت: «سال گذشته صادرات من به ۵۰۰ تن رسید، در حالی که پیش‌تر تا ۸ هزار تن هم صادرات داشتم. اگر این کاهش به دلیل قوانین خودزنی نیست، پس چیست؟ در سال ۱۳۹۷ با دلار ۶ هزار تومانی صادرات انجام دادم، اما امروز از من می‌خواهند به ازای هر دلار، ۶۰ هزار تومان رفع تعهد کنم. این رقم از کجا آمده؟»
به جامعه خدمت کردیم، فکر می‌کردیم تشویق می‌شویم
حسنی با اشاره به تفاوت میان صادرکنندگان واقعی و کسانی که با کارت‌های اجاره‌ای فعالیت کرده‌اند، افزود: «ما با کارت بازرگانی خودمان صادرات کردیم، به جامعه خدمت کردیم، فکر می‌کردیم تشویق می‌شویم، نه اینکه تهدید شویم. کسانی که دولت و مجلس را قبول نداشتند، با کارت‌های اجاره‌ای صادرات کردند و حالا ما باید تاوان بدهیم؟» او با بیان اینکه قیمت پسته در سال ۹۷ حدود ۴۵ هزار تومان بوده و حالا باید با نرخ ۶۰ هزار تومان رفع تعهد کنیم، گفت: «این ارقام همخوانی ندارد. اگر این روند ادامه پیدا کند، ما را مجبور می‌کنید از راه‌های رانتی اقدام کنیم. چرا قانونی که این همه مشکل دارد، بررسی نمی‌شود؟» حسنی با انتقاد از برخوردهای تهدیدآمیز با صادرکنندگان گفت: «از سال ۱۳۶۶ دارم کار می‌کنم، امروز مرا تهدید می‌کنند. ما دعوا نداریم، فقط می‌خواهیم این موضوع کارشناسی شود. اصل پسته اینقدر نبوده، چرا باید با نرخ غیرواقعی رفع تعهد کنیم؟» او در پایان تأکید کرد: «برای رفع تعهد فرصت نمی‌خواهم، بلکه منطق می‌خواهم. باید قانون اصلاح شود، نه اینکه صادرکننده را به عنوان قاچاقچی معرفی کنند. مملکت به اندازه کافی دشمن خارجی دارد، چرا باید با تصمیمات نادرست، دشمن داخلی بسازیم؟»
نگرانی از تبعات اقتصادی و اجتماعی
مجید حجت نوقی، رئیس دفتر اتاق کرمان در رفسنجان نیز در این نشست، با اشاره به نقش صادرات در اقتصاد استان گفت: «کرمان استانی صادرات‌محور است، اما با تصمیمات خلق‌الساعه و فشارهای ارزی، نه‌تنها سرمایه‌گذاری خارجی جذب نمی‌شود، بلکه سرمایه‌های داخلی نیز در حال خروج هستند.»
او همچنین از حذف شرکت‌های نمونه‌برداری پسته و افزایش عوارض گمرکی به عنوان عواملی یاد کرد که صادرات را با چالش‌های جدی مواجه کرده‌اند. حجت با اشاره به برداشت قریب‌الوقوع ۷۰ هزار تن پسته در رفسنجان هشدار داد: «اگر حداقل ۳۵ هزار تن از این محصول ظرف سه ماه صادر نشود، مشکلات جدی برای کشاورزان و اقتصاد منطقه به وجود خواهد آمد.»
دولت آیین‌نامه را اصلاح کند
رئیس اتاق بازرگانی کرمان نیز در این نشست نتیجه اجرای قانون تعهد ارزی را خروج صادرکنندگان بزرگ و خوش نام از چرخه صادرات دانست و اظهار کرد: «در مرتبه اول از شورای تامین استان می‌خواهیم با مصوبه‌ای که به سازمان توسعه تجارت و سپس بانک مرکزی ابلاغ می‌شود، مهلت ۶ ماهه‌ای را برای رفع تعهد ارزی صادرکنندگان مشخص کنند.» سیدمهدی طبیب زاده خواستار اصلاح آئین‌نامه دولت برای رفع تعهد ارزی شد و ادامه داد: «در مرتبه بعد اصلاح این قانون را از طریق نمایندگان مجلس پیگیری می‌کنیم. همچنین در دیداری که با دبیر شورای عالی امنیت ملی خواهیم داشت مسئله را مطرح و از طریق این شورا نیز پیگیری‌ها انجام می‌دهند.»
نامه‌نگاری فوری برای تمدید مهلت رفع تعهد ارزی
محمدعلی طالبی، استاندار کرمان، در واکنش به دغدغه‌های صادرکنندگان اعلام کرد: «دولت در کنار بخش خصوصی ایستاده و برای تمدید مهلت رفع تعهد ارزی، نامه‌نگاری فوری با سازمان توسعه تجارت انجام می‌شود. همچنین موضوع از طریق رئیس‌جمهور، رئیس بانک مرکزی و وزرای مرتبط پیگیری می‌شود.» او تأکید کرد که شورای تأمین استان نیز در حال بررسی موضوع است و از اتاق بازرگانی خواست تا با همراهی صادرکنندگان جلساتی را در تهران برگزار کنند. طالبی همچنین از فعالان اقتصادی خواست پیشنهادات اصلاحی خود را برای طرح در نشست با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ارائه دهند.