چالش در خدماتدهی انتقال خون بم
رییس پایگاه انتقال خون بم میگوید باید به جمعیت ۵۰۰ هزار نفری شرق استان شامل شهرستانهای بم، نرماشیر، فهرج و ریگان خدماترسانی کند اما نیرو و بودجه این پایگاه در حد یک شهرستان باقی مانده و تغییری در آن رخ نداده به همین دلیل با کمبود شدید خون نیز مواجه شده است.
گزارش
سُها خدیش
رییس پایگاه انتقال خون بم میگوید باید به جمعیت ۵۰۰ هزار نفری شرق استان کرمان در بم، نرماشیر، فهرج و ریگان خدمات رسانی کند اما نیرو و بودجه آن در حد یک شهرستان باقی مانده و تغییری در آن رخ نداده به همین دلیل با کمبود شدید خون نیز مواجه شده است.
درحالی این مسئول پیش بینی می کند که با وضع موجود در ماههای آتی با بحران کمبود خون مواجه خواهد بود و تقاضای کمک در تامین نیرو و بودجه دارد که می گوید دانشگاه علوم پزشکی بم تنها در اعزام نیروی طرحی و به صورت موقت کمک هایی کرده که تامین کننده همه نیازها نبوده و دانشگاه نیز البته تصریح می کند که وظیفه ای در تامین نیرو برای انتقال خون نداشته و ندارد.
مجید شهسواری رییس انتقال خون بم اظهارداشت:امکانات انتقال خون بم جوابگوی خدمات بیشتر نیست و از لحاظ نیرو واقعا در مضیقه هستیم زیرا مرکز انتقال خون همزمان با دانشگاه علوم پزشکی بم رشد نکرده است.
او افزود:دانشگاه علوم پزشکی اعتبارات ملی دارد و برای شهرستان هم اعتبارات مجزا می گیرد اما انتقال خون بم امکاناتی در حد یک شهرستان دارد اما باید چهار شهرستان را پوشش دهد و این موضوع به معضل بزرگی تبدیل شده است.
خونگیری محدود، پوششدهی وسیع
رییس انتقال خون بم اظهارداشت:خون گیری ما از جمعیت ۲۰۰ هزار نفری شهرستان بم است اما پوششی که می دهیم به ۵۰۰ هزار نفر جمعیت است.
به گفته او با راه اندازی بیمارستان شهرستان ریگان نیز خدمات دهی به این واحد درمانی باید از بم صورت گیرد.
شهسواری تاکید کرد: ۲ بیمارستان ۳۲ تختخوابی فهرج و نرماشیر هم در حال راه اندازی هستند و دانشگاه علوم پزشکی هم مجوز درخواست بانک خون برای این ۲ واحد درمانی را ارائه کرده است که ما به دلیل کمبود خون هنوز نتوانسته ایم مجوز مربوطه را صادر کنیم.
او گفت:هر بیمارستانی که راه اندازی می شود به میزانی واحد خونی نیاز دارد به طور مثال یک بیمارستان ۳۲تختخوابی حدود ماهانه یکصد واحد خون می خواهد.
رییس انتقال خون بم همچنین توضیح داد: با خدمات دهی به بیمارستان ۱۰ تا ۱۵ درصد مصرف ما افزایش پیدا میکند در صورتی که اعتبارات ما همچنان ناچیز است و جوابگوی جمعیت هدف نیست.
او تصریح کرد:درخواست نیرو به دانشگاه علوم پزشکی بم داده ایم و قول مساعدت نیز داده شده است اما همچنان در گیرودارهای اداری، نامه نگاری و تبصره های قانون گیر کرده است.
شهسواری گفت: نیروی طرحی که فرستاده میشود نیز چند ماه بیشتر فعالیت نمی کند و از خدمات رسانی خارج می شود درحالی که برای جایگزین کردن نیرو باید یک سال منتظر بمانیم.
رییس انتقال خون بم بیان کرد:برای شهرستان ریگان توافق شده بود دانشگاه علوم پزشکی بم نیرو را تامین کند و فرمانداری هم محل را در اختیار انتقال خون قرار دهد که فرمانداری مکان را در اختیار انتقال خون قرار داد اما متاسفانه دانشگاه نیرویی به ما اختصاص نداد.
او افزود: اگر بخواهیم مرکز موقت در شهرستان ها برای خون گیری راه اندازی شود باید نیرو، تخت و وسایل مورد نیاز را در اختیار داشته باشیم.
کمبود نیروی فنی خون گیری
شهسواری مشکل اصلی را کمبود نیروی فنی برای خون گیری در انتقال خون بم خواند و گفت: انتقال خون اگر نیرو و امکانات لازم را در اختیار داشته باشد و همچنین خودرو سیار خون گیری هم داشته باشیم به راحتی می توانیم در زمان مواجه شدن با کمبود خون به محله ها و شهرستان های اطراف نیز برای خون گیری مراجعه کنیم.
او تصریح کرد: اینک به تنها مکانی که در زمان کمبود خون مراجعه می کنیم کارخانه های خودروسازی ارگ جدید است.
کمبود شدید خون در بم
رییس انتقال خون بم همچنین درباره کمبود خون در بم بیان کرد:با توجه به همزمانی پیک (اوج)ششم شیوع بیماری کرونا و نزدیکی به تعطیلات نوروز با کمبود ذخایر گروه های خونی مواجه شدهایم و روزهای خلوتی را در پایگاه انتقال خون بم پشت سر میگذاریم، این در حالی است که نیاز به خون و فرآوردههای خونی دائمی است.
او تاکید کرد: با توجه به کمبود خون به تمامی گروه های خونی علی الخصوص گروه o (اُ) مثبت و منفی نیاز داریم.
شهسواری گفت:هر زمان به تعطیلات نوروز می شدیم یا ماه رمضان را پیش رو داشتیم از ۲ هفته قبل ذخیره خون را تهیه می کردیم اما اکنون در پایان سال و همزمان با پیک کرونا، تعطیلات نوروز و بعد از آن ماه رمضان باعث شده تا نتوانیم ذخیره خونی داشته باشیم زیرا مراجعه اهداکنندگان به پایگاه انتقال خون کاهش یافته است.
۶۰ درصد مصرف برای بیماران تالاسمی
رییس انتقال خون بم بیان کرد: در شهرستان بم ۶۰ درصد مصرف ما مربوط به بیماران تالاسمی است زیرا خون گیری بیماران تالاسمی دائمی است.
به گفته وی بیماران تالاسمی روزانه ۱۵ تا ۲۰ واحد خونی نیاز دارند.
او اظهارداشت: قبلا ماهانه حدود ۵۰۰ تا ۵۵۰ واحد گلبول قرمز به بیمارستان ها خون داده می شد اما در چند ماه اخیر به ۶۰۰ تا ۶۵۰ واحد هم رسیده است.
شهسواری می گوید که حدود ۶۰۰ واحد خون در سال جاری نسبت به سال ۹۹ افزایش مصرف واحد خون داشته ایم.
این مسئول ادامه داد: در مقایسه ۲ ماه بهمن و اسفند سال ۹۹ نسبت به سال جاری با توجه به اینکه هنوز در نیمه های اسفند هم قرار داریم، در سال گذشته یکهزار و ۷۴۰ واحد خون توزیع شده بود اما امسال حدود ۲ هزار و ۶۲۸ واحد توزیع شده است.
رییس انتقال خون بم خاطرنشان کرد: بیشترین کمبود خون ما در گروه o مثبت و منفی است زیرا روزانه حداقل باید ۱۰ یا ۱۲ کیسه خون o مثبت داشته باشیم تا بتوانیم پوشش دهیم و دیگر به ذخیره نمی رسیم.
او افزود:اینک برای تامین خون بیشتر تنها کار ما اعزام تیم سیار، تبلیغات در فضای مجازی و رسانه ها و نیز ستاد نماز جمعه است. شهسواری پیش بینی کرد که در انتقال خون بم با وضعیت موجود تا اواسط ماه رمضان و شب های احیا با وضعیت بحرانی کمبود خون مواجه باشند.
رییس انتقال خون بم می گوید مردم برای خون دهی باید به خیابان طالقانی مرکز اصلی انتقال خون بم مراجعه کنند.
علوم پزشکی بم: وظیفه تامین نیرو نداریم
در ادامه معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی بم نیز در پاسخ به نحوه اختصاص نیرو به سازمان انتقال خون بم گفت: نیروی طرحی علوم آزمایشگاهی برای خون گیری به مرکز انتقال خون بم داده شده است و قرار شد این نیرو خون گیری برای شهرستان ریگان و فهرج را انجام دهد.
دکتر محسن رجایی بیان کرد: انتقال خون وظیفه دارد که خون شرق استان کرمان را تامین کند و ما نباید نیروی سازمان انتقال خون را تامین کنیم.
او می گوید با توجه به اینکه دانشگاه علوم پزشکی بم وظیفه تامین نیروی انتقال خون را ندارد اما به دلیل همکاری و ایجاد تعامل بیشتر این کار انجام شده است.
دانشگاه علوم پزشکی بم به چهار شهرستان بم، نرماشیر، فهرج و ریگان خدمات بهداشتی و درمانی ارائه می دهد. خدمات رسانی بهداشتی و درمانی به سایر نقاط استان کرمان از طریق دانشگاه های علوم پزشکی کرمان، رفسنجان، جیرفت و نیز دانشکده سیرجان انجام می شود.