صنعت فیروزه شهربابک در گمنامی

صنعت فیروزه شهربابک در گمنامی 

گزارش |‌ بازار

رئیس اتحادیه فیروزه شهربابک: بخش زیادی از نیاز بازار داخلی کشور توسط معادن شهربابک تامین می‌شود، اما برند فیروزه شهربابک گمنام مانده است. 

سنگهای فیروزه معادن شهربابک در زمان برداشت سنگ‌های معدنی از بین می روند و کارگاه‌های فیروزه تراشی بدون مواداولیه می‌مانند.

کرمان یکی از قطبهای تولید سنگ‌های قیمتی و ارزشمند تزئینی کشور محسوب می‌شود از طلا گرفته تا تیتانیوم و فیروزه اما تا کنون حمایت جدی از صنعتگران این عرصه صورت نگرفته است و با وجود اینکه شهر کرمان نیز به جمع شهرهای مذهبی کشور پیوسته است اما هنوز نمی‌توان بازاری منسجم و پویا را در زمینه عرضه فیروزه شهربابک حتی در کنار مراکز مذهبی شهر کرمان مشاهده کرد.

همین خلا موجب شده همچنان سنگ فیروزه کرمان خام فروشی شود و در شهرهای مشهد و قم با برند دیگر شهرها به فروش برسد. این در حالی است که توسعه مشاغل خانگی از جمله سنگ تراشی حداقل در شهر شهربابک می تواند به کاهش بیکاری و توسعه اشتغالزایی و حمایت از اشتغال جوانان و زنان سرپرست خانوار کمک قابل توجه کند.اما در واقعیت این مهم علیرغم وعده‌های مکرر مسئولان در دولتهای مختلف روی نداده است، صنعت فیروزه هیچ گاه در استان کرمان به عنوان یک صنعت اشتغالزا مورد توجه جدی نبوده و حرکتهای مقطعی را در این خصوص شاهد هستیم.

همچنان بخشی زیادی از سنگهای فیروزه در شهربابک خام فروشی می‌شود و در نهایت پس از انتقال به دیگر استانها و پس از تراش خوردن به نام نیشابور فروخته می‌شود و در این میان چیزی عاید مردم شهر محروم شهربابک نمی‌شود.

نحوه برداشت سنگ فیروزه منطقی نیست

برداشت فیروزه جزو پسماند معادن مس این شهرستان سبب می‌شود نحوه برداشت سنگ فیروزه نیز منطقی و مناسب انجام نشود و از زمان برداشت این سنگ مشکلات آغاز می‌شود. محمدپور حسن خان یک کارشناس معدن و فعال صنعت فیروزه است‌، می‌گوید: سنگ فیروزه یکی از کمیاب‌ترین سنگهای تزئینی در جهان محسوب می‌شود و در ایران در نیشابور و شهربابک وجود دارد.او عنوان کرد: معاون فیروزه شهربابک از گذشته و از زمان ساسانیان فعال بوده است و در شهربابک نیز در زمان برداشت مس میدوک سنگ فیروزه هم برداشت می‌شود. اما هدف اصلی از این استخراج سنگ مس است و در کنار آن فیروزه هم برداشت می‌شود.

این کارشناس صنعت فیروزه  گفت: به همین دلیل استانداردهای لازم برای استخراج سنگ‌های تزئینی انجام نمی‌شود و سنگها خرد می‌شوند. او گفت: در واقع فیروزه سنگ فرعی معادن مس محسوب می‌شود.

پورحسن‌خان گفت: طبیعتا به همین دلیل در زمان انفجارها و یا برداشت بخش زیادی از این سنگها از بین می‌روند و بخش اندکی قابل تراش خوردن است.

سنگ‌های فیروزه از بین می روند

او افزود: باید برای حفظ این داشته مهم معدنی در شهربابک چاره اندیشی شود زیرا عملا شاهد از بین رفتن سنگهای فیروزه هستیم و بخش کوچکی به کارگاههای سنگ تراشی راه می‌یابد.

یکی از فعالان تراش سنگ در شهربابک گفت: عملا مردم به صورت خودجوش به سمت تراش سنگ روی آوردند این سنگها که نخاله های معدن مس محسوب می‌شوند جمع آوری و در برخی از کارگاه‌ها تراش داده می‌شوند.

محمد حسین آبادی گفت: بسیاری از سنگ تراشان برای حرفه آموزی تراش سنگ به خراسان رضوی رفتند و کمتر کاری برای آموزش و ایجاد یک صنعت حرفه ای در این خصوص انجام شده است.

او بیان کرد: یکی از مشکلات ما رسیدن سنگ فیروزه با کیفیت به دست سنگتراشان است که این امر کمتر روی می‌دهد در غیر این صورت می‌شد همین معدود کارگاهها را توسعه داد و در واقع در معادن سنگهای خوبی وجود دارد که در زمان انفجار و یا خرد کردن سنگها از بین می‌روند.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی شهرستان شهربابک نیز با اشاره به پتانسیل‌های بالای این سنگ برای توسعه صنایع دستی در شهرستان شهربابک افزود: باید صنعت سنگهای تزئینی در شهربابک با جدیدت بیشتر مورد توجه قرار گیرد و صنعت گران حمایت شوند از در دسترس قرار گرفتن سنگهای مطلوب تا تجهیز و حمایت از کارگاهها و بازاریابی در این زمینه اهمیت دارد.

ابراهیمی افزود: هنرمندان چیره دستی در این خصوص در حال فعالیت هستند که باید از آنها حمایت شود تااین صنعت توسعه یابد و موجب اشتغالزایی در شهرستان شود.

او گفت: در کنار تراش سنگ کار فیروزه کوبی نیز در دستور کار قرار دارد و میتوان از طریق صنعت فیروزه کاری بخش زیادی از نیاز بازار کار شهرستان شهربابک را تامین کرد.

ابراهیمی بر لزوم توجه به برند سازی در این خصوص تاکید کرد و ادامه داد: وجود ذخایر سنگ فیروزه در شهربابک پشتوانه این صنعت است و هم اکنون حدود هزار نفر در این عرصه مشغول به فعالیت هستند.

برخی کارگاه‌های به دلیل عدم وجود مواد اولیه تعطیل می‌شوند

او از فعالیت ۱۰۰ تعاونی و ۸۵ شرکت رسمی در این خصوص خبر دادو بیان کرد: متاسفانه برخی از این شرکتها به دلیل مشکل در تامین مواد اولیه فعال نیستند و باید در این خصوص همکاری بیشتری با صنعتگران سنگهای تزئینی انجام شود.

رئیس اتحادیه فیروزه شهربابک خواستار حمایت از سنگ گران در شهربابک شد و ادامه داد: کارگاههای سنگ تزئینی نیاز به سنگ فیروزه دارند و نهادهای بالادستی باید برای رسیدن سنگهای مرغوب به دست صنعتگران حمایت بیشتری انجام دهند.

امان الله نظریان افزود: میزان زیادی از این سنگها در زمان برداشت از معدن به عنوان محصول فرعی از بین می‌روند و این مساله تاسف آور است.

او بیان کرد: تامین مواد اولیه برای فعالیت این معادن بسیار مهم است و برخی از شرکت های موجود در شهرستان به دلیل عدم تامین فیروزه نیمه فعال یا تعطیل هستند.

نظریان افزود: فیروزه شهربابک از جهت رنگ متنوع است و طیف آبی و سبز و سفید را دارند که در جهان بسیار کمیاب است.

رئیس اتحادیه فیروزه شهربابک بر برند سازی فیروزه شهربابک تاکید کرد و افزود: بخش زیادی از نیاز بازار داخلی کشور توسط معادن شهربابک تامین می شود اما در این زمینه کار معرفی مناسبی صورت نگرفته و برند فیروزه شهربابک گمنام مانده است.

معادن فیروزه که می تواند به منبع اصلی اشتغالزایی در شهربابک تبدیل شوند این روزها در حال و روز خوشی قرار ندارند و نحوه برداشت سنگ فیروزه و خام فروشی این سنگ به دیگر استان های کشور به چالشی جدی در راه توسعه این صنعت تبدیل شده است.