سهمیه گازوئیل تراکتور؛ گلوگاه قاچاق سوخت

سهمیه گازوئیل تراکتور؛ گلوگاه قاچاق سوخت
گزارش | ایرنا
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق استان: ۳ برابر نیاز گازوئیل در بخش تراکتورها مصرف شده، که بالای ۹۰ درصد آن مربوط به قاچاق بوده است.
شروع ساماندهی سوخت تراکتورها در استان کرمان که در برخی نقاط تعداد آنها بیشتر از نیاز کشاورزی است با اعتراض‌هایی همراه بوده که مسئولان می‌گویند اجازه نمی‌دهند حوزه تولید بخش زراعت و باغی آسیب ببیند؛ اما گلوگاه‌های قاچاق را نیز حذف خواهند کرد.
طی چند سال اخیر افزایش شمار تراکتورها به‌ویژه در جنوب و شرق استان کرمان همواره خبرساز بوده؛ زیرا به‌واسطه نزدیکی به استان‌های مرزی در جنوب و جنوب شرق کشور، از این طریق و دیگر شیوه‌ها برای قاچاق سوخت، سرمایه ملی کشور اقدام می‌شود.
گرچه قاچاق سوخت به تراکتورها محدود نمی‌شود؛ اما در این گام، مسئولان متولی در استان کرمان تلاش دارند جلو گلوگاه‌های قاچاق از طریق کارت‌های سوخت تراکتورها را نیز بگیرند و بخشنامه‌ای به‌منظور ساماندهی این موضوع آماده و اجرایی شده است.
در ماجرای برخورد با این تراکتورها مسئولان استان می‌گویند با پدیده‌های جالبی مواجه شده‌اند، از جمله کشف یک تخلف سیستمی در سطح کشوری که باعث می‌شد برخی قاچاقچیان، برای برخی شهرستان‌های جنوبی استان کرمان، از طریق دیگر استان‌ها تراکتور ثبت کنند و حالا گویا جلو این خلاء‌ها گرفته شده است.
غیر از تراکتور، کامیون‌ها، مینی‌بوس‌ها و سایر تجهیزات دیزلی که بیشتر آنها فرسوده هستند نیز در برخی نقاط استان به تعداد زیاد خریداری شده تا از کارت‌های سوخت آنها در قاچاق استفاده شود.
صرف‌نظر از قاچاق‌های سازمان‌یافته که خود نیازمند سرفصل جداگانه‌ای است، خرده قاچاق‌ها از شیوه‌های مختلف انجام می‌گیرد که کارت‌های سوخت تراکتورها یکی از آنهاست و وقتی آمار قاچاق سوخت در برخی مناطق استان فقط از همین رهگذر را می‌بینیم، باورش سخت و قابل‌تأمل می‌شود.
برابر آماری که میثم ابوسعیدی دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و سوخت استان کرمان ارائه می‌دهد در برخی شهرستان‌ها که به هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان نزدیک‌تر هستند، طی سال گذشته افزون بر سه برابر نیاز گازوئیل در بخش تراکتورها، مصرف شده که بالای ۹۰ درصد آن مربوط به قاچاق بوده است.
اما واقعیت اینکه گرچه همه کشاورزان قاچاقچی نیستند؛ ولی متأسفانه شمار قابل‌توجهی از صاحبان تراکتورها هستند که قاچاق می‌کنند و به سودهای بادآورده‌ای ازاین‌حیث دست یافته‌اند.
همچنین طبیعی است با ساماندهی سوختی که برای عده‌ای درآمدهای آن‌چنانی داشته‌اند، صدای اعتراض‌ها بلند شود، گرچه اعتراض‌ها بیشتر متکی به حوزه کشاورزی است و البته مسئولان می‌گویند در تدوین ضوابط بخشنامه ساماندهی سوخت تراکتورها، آن‌قدر دستشان را بالا گرفته‌اند که کشاورزان دچار مشکل نشوند.
دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز در استان کرمان درباره جزئیات بخشنامه مربوط به فعالیت تراکتورها و سهمیه سوخت آنها می‌گوید: پیش‌تر نیز بخشنامه‌های کشوری وجود داشته؛ اما یا چندان منطبق با شرایط موجود استان نبودند یا به‌خوبی اجرایی نمی‌شدند،و حالا باتوجه‌به وضعیت استان نیاز بود که بخشنامه‌های جدیدی تدوین و بر انجام آنها نیز نظارت دقیق اعمال شود.
ابوسعیدی با بیان اینکه تعداد کل تراکتورهای ثبت شده در استان کرمان اینک افزون بر ۳۰ هزار دستگاه است که در بیشتر شهرستان‌ها اضافه‌تر از نیاز آنهاست، می‌گوید: انتظار می‌رود با همکاری فرمانداران و دیگر مسئولان شهرستانی ازاین‌پس شاهد ثبت تراکتور خارج از فرایند و نیاز شهرستان‌ها نباشیم و در مورد سهمیه تراکتورهای موجود نیز تناسب با بخشنامه عمل شود. او تأکید کرد: البته نظارت جدی بر اجرای این بخشنامه وجود دارد و با متخلفان احتمالی به‌شدت برخورد خواهد شد.
ابوسعیدی با بیان اینکه بر اساس بخشنامه مصرف گازوئیل تراکتورها در شهرستان‌های استان نباید به‌هیچ‌وجه بالاتر از سال قبل باشد بیان کرد: گرچه برای برخی شهرستان‌هایی که سال گذشته درگیر سرمازدگی محصولات کشاورزی بودند، محاسبه سهمیه سوخت بر اساس دوره زمانی دو، سه‌ساله خواهد بود؛ اما در سایر مناطق شهرستان‌ها اجازه افزایش مصرف را به‌هیچ‌وجه و به هیچ بهانه‌ای ندارند؛ زیرا سهمیه تخصیص‌یافته متناسب با وضعیت کشاورزی (سطح زیر کشت و مشخصات فنی تراکتورها) بوده است.
او توضیح داد: در تخصیص سهمیه سوخت تراکتورها حداکثر مصرف ماهانه متناسب با نیاز واقعی کشاورزان و تجهیزات مورداستفاده آنها محاسبه و ثبت شده است.
شاخص‌های تعیین سهمیه
ابوسعیدی گفت: حتی شرایط صاحبان تراکتورهایی که برای همسایگانشان فعالیت می‌کنند نیز با تأیید کارشناسان جهاد کشاورزی برای تعیین سهمیه لحاظ شده است.
او با بیان اینکه ممکن است ۲ کشاورز تراکتور شبیه به هم داشته باشند؛ اما سهمیه سوخت آنان متفاوت باشد گفت: این موضوع به علت سطح زیر کشت آنان یا دیگر مؤلفه‌ها مانند محدوده خدماتی که ارائه می‌کنند،است.
شرایط ثبت تراکتور

دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کرمان با تأکید بر اینکه تراکتور جدید فقط در محدوده هر شهرستان ثبت خواهد شد و از بیرون از شهرستان امکان ثبت وجود ندارد ادامه داد: در صورت مشاهده چنین تخلفی، متخلفان به مراجع قضایی ارجاع می‌شوند و به‌شدت برخورد خواهد شد.
به گفته ابوسعیدی ثبت جدید تراکتورهای با عمر بالای ۳۰ سال به‌هیچ‌عنوان انجام نمی‌شود، و در صورت اثبات تخلف در ثبت تراکتور، آن دستگاه از سامانه حذف می‌شود و در فهرست سیاه قرار می‌گیرد.
ابوسعیدی درباره شرایط ثبت تراکتورهای جدید نیز توضیح داد: ثبت تراکتورهای سه سیلندر تنها همراه با سند مالکیت چهار هکتار و تراکتورهای چهارسیلندر در صورت داشتن سند مالکیت ۱۰ هکتار زمین انجام می‌شود.
به گفته او کشاورزان متقاضی خرید تراکتور یا باید سند رسمی زمین ارائه کنند یا اگر سند رسمی ندارند، کارشناسان جهاد ذیل کمیسیون شهرستانی به ریاست فرمانداران، شرایط زمین‌های آنها را تأیید صلاحیت کنند.
*تغییرات ثبت تراکتور
این مسئول همچنین با بیان اینکه ثبت تراکتور جدید نیز با تغییراتی همراه شده که دیگر نیاز به حضور مستقیم متقاضی به جهاد کشاورزی نیست،توضیح داد: متقاضیان در سامانه درخواست خود را ثبت می‌کنند که مدیریت‌های جهاد کشاورزی هر شهرستان درخواست را مورد بررسی قرار می‌دهند و در نقاط قرمز که تراکتور مازاد وجود دارد اجازه ثبت تراکتور داده نخواهد شد.
ابوسعیدی در ادامه با تشریح سهمیه هر دستگاه ضمن بیان اینکه حتی غیر از تراکتور، سهمیه سوخت برای «تیلر» (نوعی تجهیزات کوچک برای کاشت، داشت و برداشت محصولات) نیز با وجود کاربرد خیلی اندک و نادر آن در استان دیده شده گفت: در بخشنامه اگر حتی هر فردی این نوع دستگاه داشته باشد ماهانه ۱۰۰ لیتر سوخت دریافت می‌کند.
او با بیان اینکه تراکتورهای ۲ سیلندر ۳۰۰ لیتر و تراکتورهای سه سیلندر نیز ۴۰۰ لیتر در ماه سهمیه سوخت دارند اظهارکرد: بسته به توان و دیفرانسیل تراکتورهای چهارسیلندر از ۶۰۰ تا یک هزار و ۲۰۰ لیتر سوخته ماهانه می‌گیرند.
ابوسعیدی با بیان اینکه این میزان سهمیه با محاسبه میزان سطح زیر کشت کشاورزان تعیین می‌شود تأکید کرد: تراکتورهای قدیمی تا سال ۱۳۷۱ نیز اگر چهارسیلندر باشند ۵۰۰ لیتر و ۶ سیلندر ۷۰۰ لیتر ماهانه دریافت می‌کنند.
او تأکید کرد: اگرچه کشاورزی در همه ماه‌های سال در همه نقاط استان انجام نمی‌شود؛ اما متناسب با سطح زیر کشت، توان تراکتورها و سایر مولفه‌های محلی (سطح باغی یا زراعی)، محاسبه سهمیه سوخت به‌گونه‌ای انجام شده که مشکلی در تولید کشاورزی ایجاد نشود.
*شناسایی چند تراکتوری‌ها
ابوسعیدی درعین‌حال تأکید کرد: اینک و به دنبال ابلاغ بخشنامه جدید، شناسایی افرادی با چند تراکتور در دستور کار قرار گرفته است.
او با بیان اینکه شناسایی این دسته از افراد حتی اگر تراکتور به نام دیگر افراد خانواده‌شان باشد، میسر است، تأکید کرد: همان‌طور که اجازه نمی‌دهیم تولیدات کشاورزی آسیب ببیند، اجازه سوءاستفاده و قاچاق سوخت نیز از گلوگاه کارت‌های سوخت تراکتورها داده نمی‌شود.
ابوسعیدی توضیح داد: متناسب با سطح زیر کشت و توان تراکتورهای این افراد، هر تعداد تراکتور که موردنیاز واقعی کشاورزی آنان باشد در سامانه باقی می‌ماند و بقیه تراکتورهای اضافه این افراد در فهرست سیاه قرار می‌گیرد و دیگر نمی‌توانند ثبت تراکتور نیز داشته باشند.
او در خصوص نحوه استفاده از تراکتورهای مازاد که از سیستم حذف می‌شوند نیز گفت: پیشنهاد شده در هماهنگی با مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها تراکتورهای مازاد با هماهنگی جهاد کشاورزی در جاهایی که تراکتور موردنیاز است استفاده شوند که می‌توان در هماهنگی با کمیته امداد یا دیگر نهادهای حمایتی، زمینه بهره‌گیری افراد بی‌بضاعت از این تراکتورها را نیز فراهم آورد.
این مسئول با بیان اینکه بخشنامه کنونی ساماندهی سوخت تراکتورها ویرایش سوم خود را نیز گذرانده است و سعی شده همه ملاحظات و شرایط محلی و فنی دیده شود گفت: کارهای کارشناسی بسیار طولانی و دقیقی انجام شده تا کمترین آسیب به حوزه‌های کشاورزی وارد نشود و درعین‌حال اجازه سوءاستفاده قاچاقچیان نیز ندهیم. به گفته ابوسعیدی، فرمانداران که رؤسای کمیسیون های نظارت بر قاچاق کالا در شهرستان‌ها هستند بر اساس بخشنامه موظف‌اند در صورت وجود هرگونه ابهام یا لزوم تصمیم‌گیری جدید درباره بخشنامه، با حضور مسئولان استانی تشکیل جلسه دهند و با نظارت و حضور مسئولان استانی، تصمیم‌گیری شود؛ لذا حضور مسئولان استان در این نوع جلسات الزامی است.