در نبود قانون، قیمت اجاره خانه بدون استاندارد و فقط بر مبنای نظر موجر و بنگاه املاک، تعیین میشود که افزایش نامتعارف را به دنبال دارد. تب اجارهبهای مسکن پاشویه لازم دارد
گزارش | بازار
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کرمان: در بنگاهها باید اعلام شود که مالکان حق افزایش بیش از ۲۰ درصد قیمت اجاره بها نسبت به سال گذشته را ندارند.
تب نرخ کرایه خانه در کرمان چنان بالا گرفته که به گفته کارشناسان شاهد رکورد شکنی در این زمینه هستیم و نیاز است با ایجاد ساز و کارهای قانونی خلا موجود در این حوزه رفع شود.
افزایش نرخ اجاره بهای مسکن در کرمان مشکلات فراوانی برای مستاجران ایجاد کرده و به نظر می رسد شاهد رکوردشکنی نرخها در این زمینه هستیم. مستاجران در چنین شرایطی مجبورند یا با شرایط صاحب خانه کنار بیایند یا اینکه خانهای در منطقهای پایینتر برای زندگی اجاره کنند.
این در حالیست که در بازار خرید و فروش و رهن و اجاره مسکن سلیقهای عمل میشود و مالکان هر قیمتی را که میخواهند به مستاجران ارائه میدهند. مردم مجبورند خانههایی را با قیمتهای نامتعارف و بسیار بالا کرایه کنند و شرایط سختی را به لحاظ مالی به آنها تحمیل میشود.
مریم ابراهیمی از مستاجران کرمانی میگوید: در بیشتر مواقع قیمت گذاری توسط مشاوران املاک انجام میشود حتی در برخی موارد صاحبخانه را تشویق به بالا بردن قیمت میکنند و نیاز است در این زمینه نظارت بیشتری اعمال شود.
محمد یکی از مشاوران املاک کرمان که ۱۱ سال در این حیطه مشغول به کار است، در خصوص کمیسیونهایی که توسط مشاوران املاک اخذ می شود، گفت: ۱۰۰ درصد افزایش اجاره بها در میزان کمیسیون تاثیرگذار است اما باید دید دلیل بالا رفتن قیمت چیست. برخی صاحبان املاک براساس دیدگاه خودشان و تورم موجود در بازار کرایه ملکشان را بالا میبرند اما وقتی به آنها اعلام می کنیم که قیمت ملکشان این میزان نیست؛ نمی پذیرند.
او گفت: تعرفه کمیسیون بر اساس قیمت ملک است که شامل ۱.۵ درصد پول پیش، نصف کرایه ماه اول و ۹ درصد ارزش افزوده می شود. مجموع این مبلغ تقسیم بر دو شده و از طرفین اخذ می شود.
پلمب ۳۰ واحد مشاور املاک در کرمان
رئیس راه و شهرسازی شهرستان کرمان و دبیر کارگروه تنظیم و کنترل بازار املاک و مستغلات استان کرمان اظهار کرد: بنا بر مصوبات شورای عالی مسکن در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ و تصمیمات ستاد هماهنگی اقتصاد دولت در تاریخ ۱۰ آبان ۱۴۰۱ کارگروهی با دبیر کلی اداره کل راه و شهرسازی و ریاست استانداری در استانها تشکیل شد.
مهدی خادمی مقابله قاطع و سریع با تخلفات و پیشگیری از تکرار تخلفات صنفی بنگاههای مشاور املاک در سطح استان را هدف این کارگروه عنوان و اظهار کرد: در مرحله اول مشاوران املاک فاقد مجوز که آمار نسبتا بالایی در شهر کرمان دارند، بررسی شده و هر کدام که تمدید جواز انجام نداده باشند از طریق سازمان تعزیرات حکومتی و نیروی انتظامی پلمپ می شود و از فعالیت آنها جلوگیری می شود.
او ادامه داد: تاکنون حدود ۳۰ مشاور املاک در کرمان پلمپ شده است؛ همچنین ۲۰ مورد پرونده تخلفاتی در سازمان تعزیرات تشکیل شده و در حال رسیدگی است.
دبیر کارگروه تنظیم و کنترل بازار املاک و مستغلات استان کرمان در خصوص سلیقهای شدن بازار رهن و اجاره مسکن عنوان کرد: در جلسات و بررسی های انجام شده در معاونت مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان کرمان، تصمیم بر این شد که شهر به چند قسمت و منطقه تقسیم شود و در هر منطقه حدود قیمت املاک و اراضی تعیین شود.
او با اشاره به آماده سازی دفترچه حدود قیمت مناطق افزود: با تهیه این دفترچه و با نظر کارشناسان رسمی دادگستری می توانیم در نرخ اجاره بها بسیار تاثیرگذار باشیم.
رئیس راه و شهرسازی شهرستان کرمان عنوان کرد: در برخی موارد، ممکن است صاحبخانه تمایلی به کرایه خانهاش با قیمت تعیین شده نباشد، در این صورت مشمول خانههای خالی میشود. اگر خانهای که در سامانه املاک و اسکان ثبت شده ۱۲۰ روز خالی باشد، مشمول جریمه میشود. این مساله باعث میشود که صاحبخانه ملکش را با نرخ پایینتر رهن و اجاره دهد.
تهیه دفترچه قیمت مسکن در مناطق مختلف کرمان
دبیر کارگروه تنظیم و کنترل بازار املاک و مستغلات استان کرمان گفت: دفترچه قیمت مناطق را میتوانیم به مراجع ذیربط ارسال کرده و به یک مرجعی برای قانونگذاری تبدیل کنیم.
اواظهار کرد: روند کار به سمتی پیش میرود که مشاوران املاک کمتر در معاملات مسکن دخالت داشته باشند. بر این اساس معاملات مسکن توسط مردم و دفاتر اسناد رسمی با نظارت بیشتر قانون انجام خواهد شد.
خادمی افزود: اگر این مساله به صورت یک قانون در بیاید خیلی بهتر میتواند کار انجام شود.
رئیس راه و شهرسازی شهرستان کرمان در خصوص افزایش زیاد کرایه خانه در کرمان به دو هزار و ۵۰۰ مورد پلمب واحدهای مشاور املاک غیرمجاز در سطح کشور اشاره کرد و افزود: این طرح بازرسی به صورت سراسری در کشور در حال اجراست.
کد رهگیری را رایگان دریافت کنید
خادمی بیان کرد: سامانههای مسکنی که ایجاد شده به مستاجران و حتی مالکان در بحث دریافت کد رهگیری که در معاملات مسکن اجباری است،کمک میکند.
او گفت: برای این منظور افراد می توانند به سایت https://amlak.mrud.ir/ مراجعه کرده و کد رهگیری را به صورت رایگان دریافت کنند.
خادمی بیان کرد: ثبت قراردادها در این سامانه به ما کمک می کند که بر افزایش ۲۰ درصدی اجاره بها نسبت به سال گذشته و بحث خانههای خالی نظارت کنیم.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کرمان با اشاره به بازرسی از ۵۲۷ واحد مشاور املاک در استان کرمان اظهار کرد: از این تعداد ۳۰ نفر فاقد مجوز بودند که به نسبت حدود هزار ۷۰۰ واحد صنفی موجود در استان، آمار بالایی نیست.
محسن شهریاری ادامه داد: البته از این ۳۰ نفر هم ۲۵ مورد در اتحادیه دارای پروانه هستند و در حال انجام امور مربوط به اخذ مجوز هستند. تعداد واحدهای فاقد مجوز و پروانه انگشت شمار است.
او در خصوص نظارت بر مشاوران املاک گفت: کمیسیون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک کرمان شامل پنج نفر است که به صورت مستمر کار بازرسی از واحدها را انجام می دهند.
شهریاری عنوان کرد: علاوه بر این بازرسی اتاق اصناف که حدود ۲۵ تا ۳۰ نفر بازرس دارد به طور منظم در حال انجام است. بازرسی سازمان صمت و تعزیرات به صورت جداگانه کار بازرسی را انجام می دهد.
او گفت: برای کنترل بیشتر بر بازار مسکن در تمامی بنگاهها باید با نصب یک بنر اعلام شود که مالکان حق افزایش بیش از ۲۰ درصد قیمت اجاره بها نسبت به سال گذشته را ندارند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کرمان با اشاره به الزام مشاوران املاک نسبت به نصب و در معرض دید قرار دادن نرخنامه و پروانه کسب افزود: مردم در این زمینه مطالبهگر باشند.
وقتی قوانین دور زده میشود
شهریاری نظارت در این زمینه را دشوار دانست و دلیل آن را این گونه بیان کرد: صاحبخانه بعد از گذشت یک سال دیگر به مشاور املاک قبلی مراجعه نمی کند و به سراغ مشاور املاکی می رود که از نرخ اجاره بهای سال گذشته بی اطلاع است. همچنین ممکن است مالک آگهی اجاره ملکش را در فضای مجازی بگذارد و قرارداد را خارج از بنگاه منعقد کند. متاسفانه برای این موضوع هنوز راهکاری اندیشیده نشده است.
او کمبود عرضه را از دلایل افزایش اجاره بها دانست و افزود: با توجه به افزایش قیمت مصالح ساختمانی، افزایش هزینه صدور پروانه ساختمانی و… سازندگان رغبتی به ساخت مسکن ندارند؛ باید توجه داشت که توان مردم برای خرید مسکن به شدت کاهش یافته است.
او با اشاره به اینکه تاثیرگذاری مشاوران املاک بر قیمت گذاری غیرقابل انکار است، تاکید کرد: باید توجه داشت که موجر قیمت را اعلام میکند. افزایش قیمتها در دراز مدت به نفع مشاوران املاک نیست چرا که باعث راکد و قفل شدن بازار شده و در نتیجه معاملات کاهش مییابد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کرمان با بیان اینکه قیمت ملک و نرخ اجاره بها مرتبط با یکدیگر هستند، گفت: با بالا رفتن قیمت ملک نرخ اجاره هم بالا میرود. این یکی از فاکتورهای موثر در افزایش قیمت است.
شهریاری کرد: چنانچه همشهریان موردی مبنی بر افزایش نامتعارف نرخ اجاره بها از سوی مشاوران املاک را مشاهده کردند به اتحادیه مشاوران املاک، سازمان تعزیرات، بازرسی اتاق اصناف، بازرسی سازمان صمت اطلاع دهند.
شهریاری وظیفه اتحادیه مشاوران املاک کرمان را رسیدگی به تخلفات صنفی دانست و بیان کرد: بحث نظارتی ما بر روی کمیسیونی است که مشاوران املاک دریافت می کنند و در مورد قیمت اجاره بها نمیتوانیم دخالتی انجام دهیم.
خلا قانونی در حوزه رهن و اجاره بها همچنان وجود دارد و مستاجران همچنان چشم به راه اتفاقات مثبت و راهگشا در این زمینه هستند.