بررسی شامخ صنعت در فروردین ۱۴۰۳ نشان داد؛ رشد هزینه تولید در ۱۲ صنعت
گزارش| دنیای اقتصاد
شاخص قیمت خرید مواد اولیه براساس شامخ فروردینماه، برای تمامی ۱۲رشته فعالیت صنعتی بالاتر از ۵۰ بوده است. شاخص قیمت خرید مواد اولیه در این ماه پس از تعدیل فصلی معادل ۷۶.۹ برآورد شده است که بیانگر افزایش قابلتوجه قیمت مواد اولیه نسبت به اسفند ۱۴۰۲ است.
نکته قابل تامل این است که در تمام ماههای سال ۱۴۰۲، این شاخص بالاتر از ۵۰ بوده است که بیانگر رشد فزاینده قیمت مواد اولیه است. براساس این بررسی، تداوم این روند با توجه به احتمال تشدید محدودیت دسترسی به مواد اولیه در ماههای آتی میتواند به فشار هزینه در بخش صنعت منجر شود و تورم تولیدکننده را افزایش دهد. شامخ فروردینماه همچنین حاکی از این است که برخی شرکتها هم به دلیل عدمتوان تامین هزینهها بهخصوص با بالا رفتن نرخ ارز و افزایش قیمت نهادهها، تعدیل نیرو داشتهاند. به طور کلی براساس شامخ مدیران خرید تعدیل فصلیشده صنعت، ۶صنعت با شامخ کل زیر ۵۰ به سمت شرایط نامطلوب در حرکتند و ۶صنعت با شیب بسیار ناچیزی در حال بهبود هستند.
شاخص مدیران خرید بخش صنعت در فروردین ۱۴۰۳، معادل ۳۳.۵ محاسبه شده است. بعد از حذف اثر تعطیلات نوروزی (اثر فصلی)، این شاخص برای فروردینماه معادل ۵۰.۲ برآورد شده است که بیانگر بهبود نسبی اما بسیار اندک وضعیت کلی بخش صنعت نسبت به اسفندماه ۱۴۰۲ است. مقدار تولید محصولات نسبت به ماه گذشته کاهش یافته و بنابر اظهار فعالان صنایع نساجی، تولید محصولات این صنعت در بخش تعدیلنشده فصلی صفر بوده است. قیمت مواد اولیه در تمامی صنایع افزایش محسوسی داشته و در مقابل شاخص موجودی مواد اولیه در این ماه، پس از تعدیل فصلی نیز ۴۸.۹ را نشان میدهد که از کاهش این روند حکایت دارد. شاخص میزان صادرات نیز در فروردینماه، پس از حذف اثر فصلی، معادل ۴۸.۱درصد برآورد شده است که بیانگر کاهش نسبی صادرات نسبت به اسفند ۱۴۰۲ است.
به گزارش اتاق ایران، شامخ مدیران خرید، براساس اظهارات مدیران بنگاههای هر کدام از صنایع تهیه شده و خاصیت آهنگی دارد. هر کدام از اعداد منتشرشده نسبت به ماه قبل محاسبه شدهاند و اعداد پایینتر از ۵۰ به معنی بدتر شدن شرایط شاخص گفتهشده در آن صنعت و اعداد بالای ۵۰، به معنای بهبود یافتن است. در این میان، هرچه عدد بالای ۵۰ بزرگتر باشد، به معنای آهنگ سریعتر بهبود است و عکس این موضوع برای اعداد پایین ۵۰ نیز صادق است. در شامخ فروردینماه، به دلیل تعطیلات نوروزی و بنگاهها، حدود نیمی از ماه، بنگاهها تعطیل بودند که اثر خوبی بر محاسبه اظهارات مدیران نمیگذارد. به همین دلیل شامخ دیگری نیز تحت عنوان تعدیلشده فصلی ارائه شده است تا فعالان و کارشناسان حوزه صنعت بتوانند تحلیل بهتری از شرایط داشته باشند.
صنایع غذایی
شامخ کل فعالیتهای این بخش در فروردینماه برابر ۴۸.۴درصد بیان شده است؛ یعنی این صنعت در ماه گذشته نتوانسته است ثبات خود را حفظ کند و به سمت بدتر شدن حرکت کرده است.
مقدار تولید محصولات، میزان سفارشهای جدید، موجودی مواداولیه، موجودی محصول نهایی در انبار، میزان صادرات کالا و میزان فروش کاهش داشته است. از دیگر سو، با وجود کاهش موجودی محصول نهایی در انبار، قیمت خرید مواد اولیه افزایش محسوسی داشته و تا ۸۰.۳درصد برآورد شده است.
به دلیل قیمتگذاریهای دستوری دولتی و یارانههای اعطاشده، قیمت فروش محصولات کاهش داشته است که به معنای فشار مضاعف بر تولیدکنندگان است؛ زیرا نمیتوانند افزایش قیمتی را که تجربه کردهاند بر قیمت نهایی اعمال کنند. با این حال مدیران بنگاهها در این بخش انتظارات تولید در ماه آینده را ۶۸.۷درصد برآورد کردهاند که نشان از خوشبینی آنها دارد.
صنایع نساجی
شامخ کل فعالیتها در بخش صنایع نساجی، توسط مدیران خرید این صنایع، ۵۰.۱ اظهار شده است؛ یعنی براساس نظر کارشناسان، شرایط کلی صنایع نساجی نسبت به ماه گذشته، تفاوت چندانی حس نکرده است. افزایش میزان سفارشهای جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش و میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی نشان از شرایط مطلوب تولید در این ماه دارد؛ در مقابل، موجودی مواداولیه این بخش کاهش چشمگیری داشته است که با وجود افزایش قیمت خرید مواد اولیه، نشان دهنده چالش در تامین مواد اولیه این صنعت است. میزان صادرات صنایع نساجی و میزان فروش محصولات کاهش داشته است که چالش بخش تقاضا را نشان میدهد. با این حال انتظارات تولید در ماه آینده در بخش نساجی، ۷۸.۳ است که یعنی به سوی بهبود در حرکت خواهد بود، دلیل این امیدواری را میتوان افزایش قیمت محصولات تولیدشده دانست.
پوشاک و چرم
شامخ کل فعالیتها در صنایع پوشاک و چرم، معادل ۴۴.۹ برآورد شده است. براساس آمارهای منتشرشده، صنایع پوشاک و چرم، کمترین مقدار تولید محصولات در بین صنایع را داشته است. کاهش موجودی مواد اولیه و میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی نشان از مشکل در بخش تولید دارد. در مقابل میزان سفارشهای جدید و میزان صادرات کالا نیز کاهش داشتهاند که به معنای مشکل در بازار تقاضاست. مانند باقی صنایع، صنایع پوشاک و چرم نیز با افزایش قیمت مواداولیه روبهرو بودند و این در حالی است که موجودی مواد اولیه کم شده است. با وجود این و با افزایش قیمتها برای تولیدکننده، قیمت محصولات نهایی تولیدشده نیز کاهش داشته که به ابراز بیتفاوتی در انتظارات تولید در ماه آینده صاحبان بنگاهها منجر شده است.
چوب، کاغذ و مبلمان
شامخ کل فعالیتها در صنایع چوب، کاغذ و مبلمان، با نشان دادن عدد ۵۷.۷، بیشترین مطلوبیت را در بین صنایع رقم زده است. مقدار تولید محصولات در این بخش با آهنگ کندی افزایشی بوده و میزان سفارشهای جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش، موجودی مواد اولیه، میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی افزایش داشته است. با این افزایش توان تولید، قیمت محصولات تولیدشده نیز با آهنگ متوسطی در حال افزایش است. از چالشهای این بخش میتوان به افزایش قیمت مواد اولیه و کمبود تقاضا در حوزه میزان صادرات کالا اشاره کرد. البته میزان فروش محصولات در داخل کشور افزایش داشته است. میتوان بهبود نسبی صنایع چوب، کاغذ و مبلمان را اثر تقویمی بر این بخش شناخت. مدیران خرید صنایع چوب، کاغذ و مبلمان، انتظارات تولید در ماه آینده را ۶۸.۰ اظهار کردهاند.
صنایع فرآوردههای نفت و گاز
شامخ کل فعالیتها در بخش صنایع فرآوردههای نفت و گاز، توسط مدیران خرید این صنایع، ۵۵.۴ اظهار شده است. مقدار تولید محصولات در این صنایع، بیشترین میزان تولید محصول در بین صنایع بوده است. میزان سفارشهای جدید، سرعت انجام و تحویل سفارش در بخش تولید و میزان صادرات کالا و میزان فروش محصولات در بخش عرضه بهبود یافته؛ اما موجودی مواد اولیه کاهش یافته و قیمت خرید مواد اولیه نیز افزایش محسوسی داشته است. این بخش از صنایع که به میزان مصرف انرژی زیادی نیاز دارد، با افزایش مصرف حاملهای انرژی نیز روبهرو بوده است. با این حال قیمت محصولات تولیدشده این صنایع نیز افزایش زیادی داشته و تا عدد ۸۲.۱ رسیده است. انتظارات تولید در ماه آینده این صنایع، ۶۱.۷ است که یعنی پیشبینی میشود به سمت بهبود حرکت کنند.
صنایع شیمیایی
شامخ کل فعالیتها در بخش صنایع شیمیایی، توسط مدیران خرید این صنایع، ۵۰.۵ اظهار شده که یعنی تفاوت چندانی با ماه قبل ندارد ولی توانسته است ثبات خود را حفظ کند. مقدار تولید محصولات صنایع شیمیایی مانند اکثر صنایع کاهش داشته است. میزان سفارشهای جدید و سرعت انجام و تحویل سفارش افزایش داشته است. در مقابل موجودی مواد اولیه، میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی و میزان فروش محصولات کاهش داشته است. قیمت خرید مواد اولیه در صنایع شیمیایی افزایش داشته؛ ولی این صنعت توانسته است میزان صادرات کالا به بازارهای جهانی را با آهنگ بسیار کندی افزایش دهد. در پایان میتوان گفت، انتظارات تولید در ماه آینده توسط مدیران خرید این صنایع، ۶۰.۳ ثبت شده است.