آمار نگرانکننده صحنه تصادفات جادهای در کرمان؛ ۲۰ درصد بیشتر از میانگین کشوری. افزایش مرگومیر در صحنه تصادف
گزارش | کاغذ وطن
آمارهای جدید نشان میدهند که وضعیت تصادفات جادهای در استان کرمان همچنان بحرانی است. بر اساس گزارشهای رسمی، تعداد جانباختگان تصادفات در این استان بهشدت از میانگین کشوری فراتر رفته است. در حالی که میانگین کشوری مرگومیر سر صحنه تصادفات ۵۲ درصد است، این عدد در استان کرمان به ۷۲ درصد میرسد؛ اختلافی ۲۰ درصدی که نگرانیها را دوچندان کرده است.
چرا کرمان در صدر جدول تلفات جادهای قرار دارد؟
کرمان یکی از سه استان با بیشترین آمار مرگومیر ناشی از تصادفات جادهای در بهار امسال بود. شدت بالای تصادفات، ناکافی بودن زیرساختهای نظارتی، و مشکلاتی نظیر عبور خودروهای شوتی (قاچاق سوخت) و اتباع بیگانه از دلایل اصلی این وضعیت اعلام شدهاند. حسن مؤمنی، جانشین پلیس راهور فراجا، تأکید میکند که سرعت غیرمجاز و شرایط خطرناک رانندگی در این منطقه، عامل اصلی این فجایع هستند.
او در نشستی که در تاریخ ۸ آذرماه برگزار شد، اشاره کرد: «خودروهای سوختبر به بمبهای متحرک تبدیل شدهاند که فجایع ناگواری را رقم میزنند. کنترل سرعتهای بحرانی باید در اولویت باشد و نظارتها باید تقویت شود.»
فاصله چشمگیر با میانگین کشوری
آمار نشان میدهد که وضعیت استان کرمان نهتنها در مقایسه با سایر استانها نامطلوب است، بلکه حتی در برخی شاخصها فاصلهای زیاد با میانگین کشوری دارد. بهعنوانمثال، آمار مرگومیر ناشی از تصادفات در سیستان و بلوچستان نیز بالا است (۶۵ درصد)، اما همچنان کمتر از کرمان است.
معضل خودروهای شوتی و تصادفات پرخطر
یکی از مشکلات اساسی در جنوب کرمان، عبور روزانه صدها خودرو شوتی حامل قاچاق سوخت است. این خودروها که گاهی تا ۱۲۰۰ لیتر سوخت حمل میکنند، در صورت تصادف به انفجارهای مرگبار منجر میشوند. احمد بلندنظر، فرماندار جیرفت، در این زمینه میگوید: «روزانه بیش از ۵۰۰ خودرو شوتی از جادههای ورودی جیرفت عبور میکنند. این خودروها عامل اصلی بسیاری از تصادفات مرگبار هستند و اغلب باعث سوختن سرنشینان بهصورت زنده میشوند.»
کمبود زیرساختهای درمانی و جادهای
مشکلات زیرساختی نیز تأثیر قابلتوجهی بر افزایش تلفات دارد. بر اساس گزارشها، ۳۰ درصد از فوتیهای جنوب کرمان به دلیل عدم دسترسی به مراکز درمانی مناسب، در مسیر انتقال به بیمارستان جان خود را از دست میدهند. به گفته امیر معینالدینی، فرمانده پلیس راه جنوب کرمان، بیمارستانهای این منطقه عمدتاً درمان بستر و ابتدایی هستند. او همچنین تأکید میکند که جادههای دوطرفه محل وقوع ۷۳ درصد تصادفات مرگبار هستند.
افزایش تلفات از سال ۹۹
آمارها نشان میدهد که شیب افزایش تصادفات در استان کرمان از سال ۱۳۹۹ شدت گرفته است. در آن سال تعداد فوتیها ۲۲۶ نفر بود، اما این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۴۰۸ نفر رسید؛ افزایشی تقریباً دوبرابری که نیازمند بررسی و آسیبشناسی جدی است.
نقش کمبود نظارت و فناوری
وضعیت نظارتی در جنوب کرمان نامطلوب گزارش شده است. کمبود دوربینهای ثبت تخلفات، یکی از مشکلات اصلی است که باعث کاهش بازدارندگی در رانندگی میشود. حسن مؤمنی در این زمینه میگوید: «ما بین روشهای سنتی و فناوریهای نوین حق انتخابی نداریم. باید به سمت فناوری حرکت کنیم. تعدادی دوربین سیار جدید برای جنوب کرمان در نظر گرفته شده است که بهزودی نصب خواهند شد.»
مشارکت صنعتی و اجتماعی برای بهبود ایمنی
مسئولان معتقدند که واحدهای صنعتی و معدنی فعال در استان باید نقش بیشتری در بهبود زیرساختهای جادهای ایفا کنند. حسن مؤمنی از این واحدها درخواست کرد که در راستای مسئولیت اجتماعی خود، به حفظ جان مردم کمک کنند. او همچنین تأکید کرد که همه دستگاههای مرتبط باید برای شناسایی نقاط حادثهخیز و ایمنسازی آنها اقدام کنند.
لزوم اقدامات فرهنگی
یکی از مسائل مغفولمانده در این حوزه، آموزش و فرهنگسازی است. مؤمنی بر اهمیت اقدامات فرهنگی تأکید کرده و از رسانهها، آموزشوپرورش و امامان جمعه خواسته است که برای تغییر رفتارهای پرخطر رانندگی در جنوب کرمان برنامهریزی کنند. او میگوید: «رفتارهای رانندگی در جنوب و شمال استان متفاوت است. این رفتارهای پرخطر با اقدامات فرهنگی قابلرفع هستند.»
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش تلفات
برای کاهش تلفات تصادفات جادهای در کرمان، کارشناسان و مسئولان پیشنهادات زیر را مطرح کردهاند:
1. افزایش نظارت: نصب دوربینهای ثبت تخلفات در جادههای جنوب کرمان.
2. بهبود زیرساختهای درمانی: ارتقای بیمارستانها و مراکز درمانی جنوب استان.
3. ایمنسازی جادهها: شناسایی نقاط حادثهخیز و اصلاح آنها.
4. کنترل سرعت: اعمال محدودیتهای سختگیرانهتر در مورد سرعت غیرمجاز.
5. آموزش و فرهنگسازی: برگزاری کمپینهای آموزشی برای کاهش رفتارهای پرخطر.
6. مشارکت صنعتی: استفاده از منابع مالی واحدهای صنعتی و معدنی برای بهبود زیرساختها.
تلفیق اقدامات بیندستگاهی راه عبور از بحران
آمارهای تصادفات جادهای در کرمان هشداری جدی برای مسئولان است. این استان با چالشهای متعددی از جمله خودروهای شوتی، کمبود زیرساختهای درمانی، و نظارت ناکافی مواجه است. رفع این مشکلات نیازمند همکاری گسترده بین دستگاههای دولتی، واحدهای صنعتی، و نهادهای فرهنگی است. تنها با تلفیق اقدامات نظارتی، آموزشی و زیرساختی میتوان از ادامه این روند مرگبار جلوگیری کرد. رسانهها نیز نقش کلیدی در مطالبهگری و اطلاعرسانی دارند و میتوانند در فرهنگسازی و تغییر رفتارهای اجتماعی نقش موثری ایفا کنند.