فرش کرمان; صنعتی در انتظار رونق قدیم

فرش کرمان; صنعتی در انتظار رونق قدیم
بازار
تبدیل شرکت فرش کرمان به باغ‌موزه، از تلاش‌های انجام‌گرفته برای احیا صنعت فرش دستباف کرمان است که به سرانجام نرسید
سال‌هاست که وعده تبدیل شرکت فرش کرمان به باغ‌موزه‌ای باشکوه برای حفظ و نمایش این هنر ارزآور و اصیل داده شده، اما این پروژه همچنان در مسیر تحقق با موانع متعددی روبروست.
فرش دستباف کرمان، نگینی درخشان در تاریخ هنر و صنعت ایران، از دیرباز نماد فرهنگ، اصالت و خلاقیت مردمان این دیار بوده است.
فرش دستباف کرمان از گذشته‌های دور نقشی پررنگ در اقتصاد استان کرمان و کشور ایفا می‌کرد؛ اما مشکلات باعث شد کم‌کم از روزگار اوجش فاصله بگیرد.
این هنر و صنعت اصیل کرمانی نیازمند اقداماتی جدی برای احیای دوباره است. یکی از وعده‌های چندین ساله مسئولان دراین‌خصوص تبدیل شرکت فرش کرمان به باغ‌موزه فرش است.
* مسیر پرپیچ‌وخم وعده باغ‌موزه
شرکت فرش کرمان، با قدمتی بیش از یک قرن و ریشه در اواخر دوره قاجار، نه‌تنها یادگاری از گذشته پرشکوه قالی‌بافی این منطقه است، بلکه به‌عنوان میراثی ملی، امید را برای احیای این هنر اصیل و بازگشت آن به روزهای اوج خود زنده نگه داشته است.
این مجموعه تاریخی که در بلوار باستانی پاریزی واقع شده، سال‌هاست در انتظار تعیین تکلیف و تبدیل‌شدن به باغ‌موزه و نمایشگاه دائمی فرش است؛ مکانی که می‌تواند هم داستان فرش کرمان را برای نسل‌های جدید روایت کند و هم با جذب گردشگران، گامی بلند در راستای رونق اقتصادی و فرهنگی استان بردارد.
شرکت فرش کرمان به‌عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده و درگذشته کارهایی مانند ریسندگی، رنگرزی، فرش‌بافی و تولید فرش دستباف کرمان در آنجا انجام می‌شد.
خبر تبدیل شرکت فرش کرمان به باغ‌موزه فرش در سال ۹۴ اعلام شد. فخری الله توکلی عضو هیئت نمایندگان اتاق کرمان در آن زمان اعلام کرد که شرکت فرش کرمان به سازمان صنعت، معدن و تجارت واگذار شده و قرار است به باغ‌موزه فرش جنوب شرق کشور تبدیل شود.
در سال ۹۷، استاندار وقت کرمان، محمدجواد فدایی، اعلام کرد که باغ‌موزه فرش کرمان در مدت یک سال راه‌اندازی خواهد شد و خبرهای خوبی برای سال ۹۸ پیش‌بینی کرد. او همچنین گفت که ساختمان تاریخی شرکت فرش کرمان توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و با نظر کارشناسی اداره کل میراث‌فرهنگی استان مرمت خواهد شد.
سرانجام در ۱۴ بهمن ۱۴۰۱، بخشی از این باغ‌موزه با تلاش اداره کل صمت استان که از سال ۹۹ متولی اصلی بازسازی آن بود، به اتمام رسید و در مراسمی با حضور استاندار وقت کرمان، محمدمهدی فداکار، از آن بهره‌برداری شد.
اما هنوز باغ‌موزه فرش کرمان احیا نشده و با چالش‌هایی در این مسیر روبرو شده است که مهم‌ترین آن‌ها تأمین اعتبار و مساعدت مسئولان است.
۷ وزیر و هفت بازدید، اما وعده به نتیجه نرسید
روح‌الله اسلامی رئیس اداره فرش سازمان صمت استان کرمان اظهار کرد: در حال ایجاد باغ‌موزه فرش دستباف کرمان در یک مجتمع دوهکتاری واقع در باستانی پاریزی هستیم که در کشور بی‌نظیر و بسیار ارزشمند است.
رئیس اداره فرش سازمان صمت استان کرمان ادامه داد: متأسفانه علی‌رغم اینکه بیش از هفت وزیر و مسئول و رئیس مرکز ملی فرش را به کرمان آورده‌ایم و از این مجتمع بازدید کرده‌اند؛ اما هنوز موفق به دریافت کمکی برای احیای آن نشده‌ایم.
اسلامی اظهار کرد: وزیر صمت در سفرش به کرمان؛ قول مساعد در خصوص ارائه مجوز «بی. او. تی» را داد؛ از این طریق از ظرفیت بخش خصوصی دارای شرایط لازم، برای احیای این موزه استفاده می‌شود.
وی گفت: امیدواریم با این اقدام و بهره‌برداری از این موزه به مرحله جذب گردشگر و بقیه مسائلی که به رونق و شکوفایی فرش کرمان می‌کند، برسیم.
اسلامی با اشاره به اهمیت آشنایی بیشتر نسل جوان با این صنعت و رونق دوباره آن گفت: دهمین نمایشگاه تخصصی فرش دستباف استان کرمان از یکم تا ششم اسفندماه در کرمان برگزار شد.
مرکز نگهداری نقشه‌ها; گامی برای حفظ میراث
رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان هم در گفتگو با بازار با تأکید بر لزوم رونق صنعت فرش دستباف کرمان اظهار کرد: توسعه این صنعت یکی از مصادیق توسعه پایدار به شمار می‌رود.
سید مهدی طبیب‌زاده با اشاره به نیاز استان کرمان به مرکز نگهداری از نقشه‌های فرش کرمان گفت: برای این منظور در حال برنامه‌ریزی برای امضای تفاهم‌نامه بین اتاق و سازمان اسناد و کتابخانه ملی کرمان هستیم.
وی ادامه داد: بر اساس این تفاهم‌نامه متعهد می‌شویم مرکز نگهداری از نقشه‌های فرش کرمان را راه‌اندازی کنیم. یکی از نکات مهمی که منجر به پیگیری این مسئله شده، تعهدی است که برای حفظ و نگهداری از میراث گذشته احساس می‌کنیم. طبیب‌زاده با اشاره به هنر زیبا و اصیل فرش دستباف کرمان اظهار کرد: باتوجه‌به جذابیت فرش دستباف، مجموعه شرکت فرش کرمان می‌تواند به جاذبه‌ای گردشگری برای استان تبدیل شود.
رئیس اتاق بازرگانی کرمان با اشاره به انجام اقدامات چندین ساله برای تکمیل این مجموعه، افزود: امیدواریم مجموعه شرکت فرش کرمان به‌زودی به پایان برسد.
وی با اشاره به برگزاری دهمین نمایشگاه فرش دستباف کرمان و دومین جشنواره قالی کرمان در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی جنوب شرق کرمان ابراز امیدواری کرد که سال آینده شاهد برگزاری دور بعدی این نمایشگاه در مجموعه شرکت فرش کرمان باشیم.
طبیب‌زاده ثبت ملی و جهانی فرش دستباف کرمان به ویژگی‌ها و تاریخ خاص قالی کرمان اشاره کرد و افزود: باید تمام تلاشمان را برای بازگشت فرش دستباف کرمان به روزهای پرافتخارش به کار گیریم.
رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان گفت: به‌عنوان پارلمان بخش خصوصی کمک می‌کنیم در بخش اداری موانع صادراتی و مشکلات داخلی این صنعت را رفع کنیم و از مسئولان می‌خواهیم که به رونق دوباره این صنعت ارزآور و اصیل کمک کنند.
فرش دستباف کرمان، به‌عنوان یکی از ارزشمندترین میراث‌های هنری و فرهنگی ایران، علی‌رغم پیشینه درخشان و نقش کلیدی‌اش در اقتصاد و هویت منطقه، در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی مواجه شده است.
تلاش‌ها برای احیای این صنعت اصیل، از جمله تبدیل شرکت تاریخی فرش کرمان به باغ‌موزه فرش، نشان‌دهنده عزم جدی برای بازگرداندن آن به روزهای اوج خود است. بااین‌حال، موانعی نظیر کمبود اعتبار و ضرورت همکاری بیشتر مسئولان، همچنان سد راه این هدف بزرگ قرار دارد.
بهره‌برداری از ظرفیت بخش خصوصی، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و برنامه‌ریزی برای حفظ نقشه‌های ارزشمند فرش کرمان، گام‌هایی امیدوارکننده در این مسیر هستند.
مجموعه شرکت فرش کرمان نه‌تنها می‌تواند به مرکزی برای روایت تاریخ این هنر تبدیل شود، بلکه با جذب گردشگران، زمینه‌ساز رونق اقتصادی و فرهنگی استان نیز خواهد بود. امید است با هم‌افزایی بخش خصوصی و دولتی این نگین درخشان بار دیگر در عرصه ملی و جهانی بدرخشد و نسل‌های آینده را با زیبایی و اصالت خود آشنا سازد.