ارزش دلاری پسته و خرما کفاف هزینه آب مصرفی را نمی‌دهد. صادرات کرمان بر پایه صادرات آب

ارزش دلاری پسته و خرما کفاف هزینه آب مصرفی را نمی‌دهد. صادرات کرمان بر پایه صادرات آب
گزارش| مرضیه قاضی‌زاده
آمار ۱۱ماهه صادرات از گمرکات استان نشان می‌دهد ۷۲ درصد از صادرات ما پسته بوده است. این در حالی است که قیمت کالاهایی همچون خرما و پسته بر اساس شاخص «آب مجازی» افت قابل‌توجهی داشته است و صادرات آن دیگر به‌صرفه نیست.
ارزش کالاهای صادراتی استان به‌ازای هر تن از هزار و ۱۵۳ دلار در سال ۱۴۰۰ به ۴۴۴ دلار در سال ۱۴۰۳ رسیده است. صادرات استان کرمان همچنان سوار بر محصولات کشاورزی و خام‌فروشی است. در بین ۱۰ محصول اول صادراتی استان کرمان تنها پلی‌اتیلن و فرو مولیبدن قدری نعمتی هستند. محصولات کشاورزی چون پسته، خرما، سیب، پیاز و گوجه جز ۷ محصول اول صادراتی هستند و تماماً بدون ارزش افزوده به کشورهای دیگر صادر می‌شود. بررسی آمار گمرک از صادرات در ۱۱ماهه سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که ۷۲ درصد از محصول صادر شده پسته بوده است. تنوع سبد صادراتی استان کرمان به‌شدت محدود است و علی‌رغم تمام شعارهای صنعتی‌شدن استان، همچون بار صادرات ما و درآمد ارزی ما بر روی پسته سوار است. محصولی که در کنار خرما و سایر محصولات صرفاً صادرات آب مجازی است .
*رتبه اول صادرات آب مجازی مختص پسته و بعد خرما
بر اساس گزارش مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق بازرگانی ایران، طی سال‌های ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۸، پسته بالاترین آب مجازی صادراتی در بین محصولات کشاورزی صادراتی را به خود اختصاص داده است؛ به‌طوری‌که مقدار آب مجازی صادراتی پسته از ۱۵۲۱ میلیون مترمکعب سال ۱۳۹۰ به ۱۲۰۷ میلیون مترمکعب در سال ۱۳۹۸ رسیده و به طور متوسط طی ۹ سال اخیر، پسته سالانه ۱۳۸۲ میلیون مترمکعب آب مجازی از کشور خارج کرده است. بعد از محصول پسته، خرما رتبه دوم صادرات آب مجازی طی دوره ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۸ با متوسط سالانه ۸۱۱ میلیون مترمکعب را دارد. در دوره مذکور به طور متوسط سالانه، سبزی‌ها ۳۴۰، سیب ۳۳۰، گوجه‌فرنگی ۳۰۸، هندوانه و خربزه ۲۳۰، زعفران ۲۱۴، سیب‌زمینی ۱۷۳، قند و شکر ۱۱۷، حبوبات ۱۰۶، خیار تازه ۹۳، پیاز و موسیر ۵۹، انواع روغن ۴۷، مرکبات ۳۰، انگور خشک‌کردن ۲۰، کیوی تازه ۱۴، گندم ۱۴ و چای ۶ میلیون مترمکعب در سال صادرات آب مجازی داشته‌اند.
ارزش صادرات محصـولات کشاورزی و صنایع غذایی کشور از ۴ میلیون و ۱۵۲ هزار تن به ارزش ۵ میلیارد و ۳۶۶ میلیون دلار در سال ۱۳۹۲ به بیش از ۸ میلیون و ۷۹۷ هزار تن به ارزش ۶ میلیارد و ۳۷۲ میلیون دلار در سال ۱۴۰۲ رسیده است؛ به‌عبارت‌دیگر میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی کشور به لحاظ وزنی ۵۳ درصد در یک دهه گذشته افزایش‌یافته است. همچنین قیمت پایه محصولات کشاورزی نیز کاهش قابل‌توجهی در یک دهه گذشته داشته و از ۱.۲۹ دلار به‌ازای هر کیلوگرم به کمتر از ۷۵ سنت در سال گذشته رسیده و ۴۴ درصد کاهش‌یافته است. این روند در ارزش محصولات صادراتی استان کرمان هم دیده می‌شود، ارزش کالاهای صادراتی استان به‌ازای هر تن از هزار و ۱۵۳ دلار در سال ۱۴۰۰ به ۴۴۴ دلار در سال ۱۴۰۳ رسیده است. پیش‌ازاین مهدی طبیب‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی استان در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با اشاره به ارزش ۲.۴ میلیارددلاری ارزش صادراتی استان اعلام کرد که اگر ارزش ای و انرژی واقعی حساب شود، هیچ‌کدام از این محصولات ارزش صادرات ندارند .