تصفیه بدهی با دام زنده؛ علوفه امانی عشایر را زیر بار قـرض می‌برد

 تصفیه بدهی با دام زنده؛ علوفه امانی عشایر را زیر بار قـرض می‌برد

“خشکسالی سختی پیش رو داریم”، این خبری است که چند روز پیش وزیر جهادکشاورزی داد. شاید خبر سال خشک برای عشایر بیش از دیگران نگران کننده باشد، چراکه به معنی نبود علوفه کافی در مراتع برای سیر کردن دامشان است. دولت تحویل علوفه امانی را راهکار خود برای مواجه با این مشکل عنوان کرده است، اما کارشناسان معتقدند؛ علوفه امانی راهکاری نیست که بتواند مشکل عشایر را حل کند، علوفه امانی از عشایر بدهکارانی می سازد که باید برای پرداخت آن دامشان را در اختیار دلالان قرار دهند.

سال آبی از پاییز یک سال تا پاییز سال بعد است. تا اینجا سال آبی ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱، یکی از بدتر سال‌های آبی کشور بوده است. معاون راهبری نظارت بهره برداری مهندسی آب و فاضلاب کشور، در توصیف شرایط آبی سال‌جاری گفته است؛ “پاییز امسال خشک‌تر از تابستان است”. همچنین وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده است؛ “خشکسالی سختی پیش رو داریم”.

برای دامداران و عشایر خبر سال آبی خشک بسیار نگران کننده است، چرا که معنی آن خشک شدن مراتع و نبود علوفه برای دام هایشان است. در ابتدای بهار هستیم، اما علوفه کافی در مراتع برای تعلیف دام ها نیست. امسال گرسنه ماندن دام های عشایر معضل بزرگ این بخش از جمعیت کشور شده است، نهاده‌های خوراک دام در بازار نیز آنقدر گران است که عشایر توان مالی برای خرید نهاده‌ها را ندارند.

بر اساس گزارش اتحادیه تعاونی های عشایری ایران، عشایر با ۲۴۶ هزار خانوار و ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار رأس حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد گوشت قرمز کشور را تأمین می کند. این ارقام اهمیت حفظ جمعیت دام عشایر برای تولید و تامین گوشت قرمز کشور را نشان می‌دهد. 

کارشناسان هشدار داده‌اند، گرسنه ماندن دام عشایر می‌تواند نتایج منفی اقتصادی و اجتماعی به دنبال داشته باشد. این مشکل علاوه بر کاهش تولید گوشت قرمز منجر به ترک جامعه عشایری و مهاجرت آن‌ها به شهر می‌شود. 

اما راهکار چیست؟

در نیمه دوم سال گذشته وزارت جهاد کشاورزی برای حل این مشکل پیشنهاد خرید حمایتی دام عشایر و وعده تامین بخشی از نیاز علوفه ای دام ها را داد. اما این خرید حمایتی هنوز آغاز نشده متوقف شد، همچنین علوفه‌ کافی در اختیار عشایر برای تعلیف دام‌ها قرار نگرفت.

حالا بار دیگر خبر رسیده که دولت وعده جدیدی به عشایر داده است، وعده “علوفه امانی”!. قرار بر این است که، به صورت امانی علوفه و دیگر نهاده‌های خوراک دام به عشایر تحویل داده شود و آن‌ها چند ماه بعد و پس از فروش دام‌هایشان هزینه آن را تسویه کنند.

اما فضل خرم، مدیرعامل اتحادیه تعاونی های عشایری ایران، معتقد است، علوفه امانی راهکاری نیست که بتواند مشکل عشایر را حل کند، علوفه امانی از عشایر بدهکارانی می سازد که باید برای پرداخت بدهی دامشان را به دلالان با هر قیمتی بفروشند.

به گفته وی؛ مشکل تامین علوفه دام باید اصولی حل شود و راهکارهای کوتاه مدت برای مشکل بزرگ تغییر اقلیم و خشکسالی کاربردی ندارد و حتی می تواند منجر به مشکلات بزرگتر در آینده شود.

خرم با بیان اینکه امروز جلسه ای با مسئولان برای هشدار درباره تهدید ادامه بقا و تولید عشایر کشور داریم، اظهار کرد: ما پیش از این نیز درباره اثر شدید خشکسالی بر زندگی عشایر به مسئولان هشدار داده‌ایم چراکه این جمعیت به دلیل وابستگی به طبیعت بیش از همه تحت تاثیر قرار گرفته و ادامه بقا و تولیدشان با مشکل مواجه شده است.

وی اضافه کرد: مشکلات عشایر امسال شدیدتر از سال‌های گذشته است و امیدواریم مسئولان به توصیه‌ها و پیشنهادات ما توجه کنند، در غیر صورت فرصت‌ حفظ این جمعیت ارزشمند برای کشور از دست می رود. خرم از جمله این پیشنهادات را حذف ارز ترجیحی از واردات نهاده‌های خوراک دام و تخصیص آن به عشایر برای خرید علوفه و نهاده عنوان کرد.

وی توضیح داد: در حال حاضر ارز ترجیحی را به واردکننده‌ها می‌دهند که نتیجه آن بازار پر نوسان نهاده‌های خوراک دام شده است و تولیدکنندگان همواره در تامین این اقلام با مشکل رو به رو هستند.

خرم دیگر پیشنهاده به مسئولان را خرید حمایتی دام از عشایر به قیمت واقعی و تخصیص یارانه به اقشار کم درآمد برای خرید گوشت قرمز عنوان کرد. وی گفت: دولت دام را از عشایر با قیمت واقعی خریداری کند و مبلغی به عنوان یارانه گوشت در اختیار اقشار کم درآمد برای خرید گوشت قرمز قرار دهد.

خرم معتقد است؛ به این ترتیب مشکلات تامین علوفه و فروش دام با قیمت مناسب برای عشایر مرتفع می شود، ضمن اینکه اقشار کم درآمد امکان خرید گوشت قرمز را پیدا می‌کنند.