۱۷ روز دیگر تا مزایده ۳۱۸ محدوده معدنی و تغییر چهره سبز جنوب. تهدید کشاورزی جنوب با معدن‌کاوی
گزارش : کاغذ وطن
۱۷ روز دیگر ۳۱۸ محدوده معدنی جنوب کرمان به مزایده گذاشته می‌شود. منطقه‌ای که به قطب کشاورزی شهره است و کل معادنش تا به کنون ۸۹ مورد است که البته ۳۵معدنش هم نیمه فعال و غیر فعال هستند. شمارش معکوس برای تغییر چهره جنوب کرمان آغاز شده. آینده‌ای که فعالان محیط‌زیستی دیده‌اند چندان روشن نیست و مرجان شاکری، مدیر کل سابق محیط‌زیستی استان این تصمیم سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان را اشتباهی جدی و رفتاری هیجانی خوانده است. با این وجود مسلم مروجی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان به «کاغذوطن» می‌گوید: «از ۳۱۸ محدوده‌ای که به مزایده گذاشته می‌شود ۱۳ مورد پروانه بهره‌بردرای گرفته‌اند و الباقی در مراحل قبلی چون مرحله اکتشاف‌اند و حتی ممکن است فاقد ذخیره معدنی باشند.»
تاریخ بازگشایی پیشنهادهای مزایده شنبه ۲۶ آذرماه سال جاری است. از ۵هزار محدوده معدنی که در کل کشور به مزایده گذاشته می‌شود ۳۱۸ مورد مربوط به خطه‌ای است که ۴ درصد از کل تولیدات کشاورزی کشور را تامین می‌کند. به مزایده گذاشتن ۳۱۸ معدن در جنوب کرمان از نظر مرجان شاکری که پیش از این مدیرکل محیط زیست استان کرمان بود اشتباهی جدی است. او به «پیام ما»گفته است: «این تعداد معدن برای منطقه‌ای با کشاورزی فعال، می‌تواند آسیبی جبران‌ناپذیر به دنبال داشته باشد. این اشتباه جدی و رفتاری هیجانی توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت است. ما در جنوب کرمان مواد معدنی بسیار با ارزشی داریم که اغلب آنها فلزی هستند و در نتیجه میزان تخریبی که ایجاد می‌کنند بسیار بیشتر است. این را هم باید در یاد داشته باشیم که مردم جنوب استان بسیار مطالبه‌گر هستند و چنانچه آسیبی به محیط زیستشان زده شود ممکن است تعارضات جدی رخ دهد.» او نمونه‌های بسیاری را در سال‌های گذشته به خاطر دارد. یکی از آنها معدن مس راور بود که منطقه زیست گرازها را مورد تخریب قرار داده بود و گرازها به روستاها آمده بودند یا در جنوب کرمان که این مشکل برای خرس‌ها ایجاد شد و آنها زیستگاهشان را از دست دادند: «متاسفانه در این اتفاقات خواست محیط زیست و آسیب‌های ریز و درشتش مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در قانون معادن، ۴۰ درصد حقوق دولتی به دستگاه‌هایی داده می‌شود که به دلیل کار معادن دچار آسیب شده‌اند اما سازمان محیط زیست در این فهرست قرار ندارد و حقی برای جبران خسارات محیط زیستی دریافت نمی‌کند. این خلا بسیار جدی است و در نهایت گفته می‌شود چون نقش محیط زیست نظارتی است باید از مسائل مادی خودش را کنار بگذارد؛ در غیر این صورت هم می‌گویند نفع شخصی داشته است.»
*محیط‌زیست قربانی فعالیت‌های اقتصادی
او به اکتشاف معدنی در جیرفت و حمله خرس به باغ پایین‌دست و دیگر نمونه‌های موجود اشاره کرده و معتقد است محیط زیست قربانی سیاست اقتصادی شده و این نابودی در نهایت گریبان همه را خواهد گرفت.
با این حال مسلم مروجی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان کرمان در گفت‌وگو با «کاغذ وطن» روایت دیگری دارد . مروجی تاکید دارد که از این ۳۱۸ محدوده معدنی ۱۳ محدوده در مرحله پروانه بهره‌بردرای هستند و الباقی در مرحله اکتشاف و گواهی کشف هستند. به گفته او تمامی این معادن از قبل به ثبت رسیده و بر رویشان فعالیت اکتشافی انجام شده اما به دلایلی همچون مشکلات زیرساختی و غیره ابطال شده‌اند. علی‌رغم اینکه در چند سال قبل شاخص‌های محیط‌زیستی ارتقا یافته و محدوده‌های جدیدی به ثبت رسیده مروجی در این گفت‌وگو تاکید دارد که هیچ‌کدام از این محدوده‌ها در مناطق چهارگانه نیستند:« درصد زیادی از این محدوده‌ها سنگ چین هستند که به خاطر زیرساخت غیر فعال هستند. ضمن اینکه روند قانونی سرجایش است و وقتی محیط‌زیست معترض به یک امر باشد اصلا اجازه ثبت معدن و پروانه بهره‌برداری داده نمی‌شود.» او البته تاکید دارد که بخشی از این معادن که شاید درصدشان حتی به ۹۰ درصد هم برسد اصلا معدن نیستند و پروانه بهره‌برداری نخواهند گرفت. موردی که پیش‌تر رییس اتاق بازرگانی استان کرمان هم روی آن دست گذاشته است. مهدی طبیب‌زاده، در یک گفت‌وگو با روزنامه «پیام‌ما» در همین رابطه گفته است:«این ۳۱۸ محدوده برای اکتشاف تعیین شده‌اند و ممکن است تنها ۱۰ درصد آنها برای بهره‌برداری مناسب باشن. نباید از الان نگران باشید. این محدوده‌های تعیین شده، همه برای بهره‌برداری مناسب نیستند و ممکن است بعد از بهره‌برداری فقط چند معدن قابلیت فعالیت داشته باشند.» او در ادامه و در پاسخ به تخریبی که ممکن است برای کشاورزی به همراه داشته باشد باز هم می‌گوید: «نگران نباشید. این معادن اغلب در مناطق مرتفع قرار دارند و ارتباطی با کشاورزی و آب‌های زیرزمینی ندارند.» این گفته‌های طبیب‌زاده اما چندان با واقعیت سازگار نیست.آمارهای مختلف از محدوده‌های معدنی در مناطق مختلف، خصوصا معادن کوچک مقیاس نشان‌دهنده آثار تخریبی بالای این معادن است. حال آنکه تا قبل از پروانه بهره‌بردای عملا مجوزی از محیط‌زیست گرفته نمی‌شود که این تبعات ارزیابی شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان تاکید دارد که از این ۳۱۸ محدوده معدنی ۱۳ محدوده در مرحله پروانه بهره‌بردرای هستند و الباقی در مرحله اکتشاف و گواهی کشف هستند. به گفته او تمامی این معادن از قبل به ثبت رسیده و بر رویشان فعالیت اکتشافی انجام شده اما به دلایلی همچون مشکلات زیرساختی و غیره ابطال شده‌اند.
1821 | ۰۳/۰۸/۳۰
1820 | ۰۳/۰۸/۲۹
1819 | ۰۳/۰۸/۲۸