تعرفه صادرات پیاز۵۰ درصد شد؛ اما پیازکاران معتقدند که افزایش تعرفه در ماه گذشته دستیابی مجدد به بازارجهانی را سخت کرده است. صادرات پیاز در وقت اضافه

تعرفه صادرات پیاز۵۰ درصد شد؛ اما پیازکاران معتقدند که افزایش تعرفه در ماه گذشته دستیابی مجدد به بازارجهانی را سخت کرده است. صادرات پیاز در وقت اضافه
کارشناس حوزه صادرات: از بازار عقب افتادیم، پیاز ما صادر نمی‌شود؛ اما پیاز ترکمنستان از خاک ایران عبور میکند و به عراق میرود
سمیه خدیشی- فصـل برداشـت یکـی از عمـده تولیـدات منطقه جنـوب کرمان، پیـاز طرح استمرار اســت در همــان ابتــدای فصــل متولیـان حـوزه تنظیـم بـازار باهـدف تعادل قیمت ایــن محصــول اقــدام بــه افزایــش ۱۰۰ درصــدی تعرفــه صـادرات کردنــد و ایــن موضــوع پیــازکاران را بــه شــوک بــرد و بــازار رقابــت جهانــی را از دســت آنهــا خــارج کــرد. اولیـن بـاری نیسـت کـه دولـت بـرای تنظیـم بــازار داخــل کشــور اقــدام بــه وضــع یکبــاره تعرفـه صادراتـی روی یـک محصـول می‌کند. چــوب تعرفه‌گذاری یکشــبه ایــن بــار بر گرده پیــازکاران خــرد.
فصــل برداشــت پیــاز در جیرفــت اســت. پیــاز جیرفــت بــرای بــازار کشــور اهمیــت زیــادی دارد چــرا کــه حجـم تولیـد ایـن منطقـه معـادلات بـازار رقم می‌زند گاهــی مثــل اوایل دی‌ماه ســال قبـل بـا ورود تولیـد مـزارع پیـاز جیرفـت بـه بــازار قیمــت ۴۰ هزارتومانــی را می‌شکند و گره‌گشای تنظیــم بــازار می‌شود گاهــی اوقـات هـم ماننـد اسـفند سـال گذشـته کـه بارندگــی مانــع برداشــت چنــدروزه پیــاز در ایــن منطقــه شــده بــود چشــم همــه کشــور بـه آسـمان جیرفـت بـود تـا هوا صـاف شـود و پیــاز جیرفــت بــه میدان‌های تره‌بار برســد.
بــه گفتــه خــود متولیــان بخــش کشــاورزی تولیــدات جیرفــت در روزهــای ســخت بــه دادمــان رســیده اســت.
پیازکاران در شوک تعرفه
حالا در بحبوحه برداشت پیاز در ایــن منطقـه هستیم قیمـت خـوب ایـن محصـول در ســال گذشــته افــراد زیــادی را بــه ســمت کشت پیاز سوق داد و زمین‌های زیــادی از منطقــه را زیــر کشــت ایــن محصــول بــرد.
کشاورزی در منطقــه پــر ریسک مثــل جیرفت محصولــی را می‌طلبد که کشت آن جوابگوی هزینه‌های زیـاد تولیـد را بدهد از جملــه اجاره زمیــن هزینه کود و بــذر و دیگــر نهاده‌های تولیــد.
در ۲۴ آذرماه بــه اســاس اعــلام دفتر صادرات گمرک ایــران به‌منظور تعادل بخشی بــه بــازار و کنترل قیمت پیاز، عـوارض صادراتی پیـاز تا اطلاع ثانوی بـه میزان ۱۰۰ درصد تعیین شــد. تصمیم ستاد تنظیم بــازار در آغــاز فصــل برداشت ضربه را بــه بــازار پیــاز وارد کرد. قیمت پیاز پایین کشید. دیگــر بــرای صـادرات رغبتــی نبــود تعرفه آن‌قدر بالا رفتــه کــه رقابت برای پیداکردن بازار هــای جهانــی ســخت می‌شود. عراق بــه دنبــال پیـاز ترکمنستان می‌رود کامیون‌های پیـاز کــه از داخل مرز ایران عبــور می‌کند و بـرای عـراق می‌رود؛ امـا پیاز داخل کشـور راه بسته شده اســت.
پیگیری برای اصلاح تعرفه
پیازکاران عمده کــه در زمین‌های وسیع و به‌قصد صـادرات کشــت انجــام می‌دهد از نماینده خود آقـای دکتـر اعظمی که یکـی از اعضا کمیسیون کشاورزی مجلس هــم اســت درخواســت برداشتن ایــن تعرفــه را داشتند و ذبیح اللــه اعظمــی هــم بــه وزارت جهــاد ایــن درخواســت را مطرح می‌کند و در همین راستا هــم قرار ملاقات و دیدار حضوری تعدادی از پیازکاران را بــا وزیــر را هماهنگ می‌کند. شکراللهی دیگــر نماینــده جنـوب کرمــان هــم ســاکت ننشسته و اعتراض خــود را اعــلام می‌کند از رایزنی با وزارت جهاد کشاورزی دراین‌رابطه خبر داد.
تعرفه بالای پیـاز صـدای نماینده فلاورجان یکی از شهرستان‌های اصفهــان را هــم بلنــد کــرد به‌طوری‌که سید ناصر موسوی لارگانی در تذکری شفاهی در جلسـه علمـی مجلـس شــورای اسامی در ۱۰ دی خطــاب بــه وزیر جهاد کشاورزی بیــان کــرد: حــدود ۵۰۰ هــزار تــن پیــاز تولیــد شــده و اکنــون در انبارهــای کشــاورزان در حــال نابــودی اســت تعییــن تعرفه برای صادرات پیاز قابل‌قبول نیســت. قیمت پیاز قرمز گران شده اســت؛ امــا قیمت پیاز زرد کیلویی ۷۰۰۰ تــا ۱۰ هــزار تومــان اســت درحالی‌که هزینــه تولیــد هــر کیلــو پیــاز بــرای کشاورز ۱۲ هزار تومان است.
باز شدن پای پیاز به لیست کالای قاچاق
بالابردن تعرفه و توقف صادرات داســتان دیگری را هــم رقم زد و آن قاچاق ایــن کالا بــه عــراق نبــود گمرک ایــران خبــر کشــف قاچـاق یـک محمولـه پیـاز آن هم در پوشـش صــادرات پرتقــال را داد. یــک محمولــه پیــاز کـه در پوشـش پرتقال بـرای قاچاق به عراق جاسازی شـده بــود در پایانه مرزی سومار توسط ماموران گمرک استان کرمانشاه کشف و ضبط شد. گمرک حجــم ایــن محمولــه را پنج‌تن پیـاز اعـلام کــرد. قاچاقچیان پیاز را غیررسمی بــه عراق می‌بردند. چــرا کــه هیــچ بازرگانی حاضر یــه صادرات پیاز بــا تعرفه ۱۰۰ درصدی نیسـت. در مقابـل در صـورت موفـق شـدن در ارســال کالای قاچاق ســود ایــن قاچاقچیان صددرصد است.
فاصله گرفتن از قیمت رقابتی جهانی
مدیـر اجرایـی اتاق بازرگانی جنوب کرمان معتقد اســت کــه بــا اعمال تعرفه‌گذاری بازرگانان بــازار را از دســت می‌دهند و می‌گوید: ایــن نــوع تعرفه‌گذاری بــازار را از دسـت کشـاورز خـارج می‌کند و مـا از قیمـت رقابتــی فاصلــه می‌گیریم. علــی محبــان این‌گونه مثــال می‌آورد کــه، ۲۴ سـاعت بعـد از اینکـه مـرز مـا بسـته شـد پیاز ترکمنستان از مرز وارد و بــا عبــور از خــاک ایــران وارد خاک عراق شد و ابــن نشــان می‌دهد کشورهای هدف صادرات در جهـت تأمیـن بـازار خـود تعارف ندارند و فــوری جایگزین پیــدا می‌کنند. ایـن کارشناس حـوزه بـازار توضیح می‌دهد: وقتــی تعرفــه وضــع شــده مانـع از صادرات محصــول می‌شود فقــط آن مقطع را تحت‌تأثیر خــود نمی‌گذارد؛ بلکــه فراتــر می‌رود. چــرا کــه مشــتری نمی‌تواند بــازار را خالــی نگــه دارد بــه دنبــال بــازار جدیــد می‌رود و بــازرگان مــا بــازار و مشتری را از دســت می‌دهند.
محبان ادامــه دارد: صادرکننده بــرای اینکــه بتوانــد دوبــاره بــازار خــود را پیدا کند و در دســت گیــر بایــد فشــار روانــی متحمل شود و بـرای برگرداندن ایـن بـازار بایـد روی قیمـت کالا مانـور بدهـد و قیمـت را نسـبت به رقبا پایین‌تر بیاورند کــه ایــن مــورد هــم باعث می‌شود ارزش کالای ایــران در بازار جهانی پایین بیایید. محبــان بــا اشــارة بــه اینکــه أيــن اعمــال تعرفه بیــش از ۹۰ درصد بازار رقابت را تحت‌تأثیر قرار داده اسـت، افـزود: کار ستاد تنظیم بــازار بــدون پیش‌بینی انجام‌گرفته، بر طبق بندهای ماده ۲ و ۳ قانــون بهبــود رونــد کسب‌وکار، هــر تصمیمــی کــه اتخــاذ می‌شود در ســطح کلان بایــد بــا تشــکل ذی‌ربط آن مجموعــة مشــورت شــود؛ امــا ً عملاً ایــن اتفاق نمی‌افتد. باید در نظر گرفته شـود کـه تولیـد از همـه سـطح کشـور به‌صورت مقطعــی وارد بــازار شــده و بــازار داخلــی هــم اشــباع می‌شود.
دستیابی سخت به بازار
طیب کریمی که یکی از کشاورزان عمده کار محصــول سیب‌زمینی و پیاز در جیرفت اســت می‌گوید: اعمال تعرفه اما بــازار را از دسـت مـا گرفـت. او کــه از جملــه کشــاورزانی اســت کــه بــرای پیگیـری ایـن موضـوع بـه دیـدار وزیـر جهاد کشاورزی هــم رســیده بــود عنــوان کــرد: هزینــه تمــام شــده هر کیلو پیاز بیــن ۹ تا ۱۱ هزار تومــان اســت و امــروز قیمت روز بــازار حــدود ۹ تــا ۱۰ هزار تومان بــود و ایــن یعنــی در صورت فــروش بــا بالاترین نرخ روز فقـط هزینـه تمـام شـده به کشـاورز برمی‌گردد و کشاورز ضرر می‌کند. کریمی بـا عنـوان اینکـه بازارهـای هـدف مـا کشورهای عراق و حــوزه خلیج‌فارس بــود اظهار کـرده متاسفانه بـا اعمـال تعرفه بازار هـدف خـود را از دسـت دادیـم.
کاهش تعرفه به کمتر از نصف
نماینــده مــردم جیرفــت و عنبرآبــاد در مجلس شــورای اســامی دراین‌رابطه بــه خبرنـگار کاغـذ وطـن خبـر از کاهـش تعرفـه ایــن محصــول داد و گفــت: بــا دســتور وزیــر جهــاد کشــاورزی تعرفــه صادراتــی محصــول پیــاز ۵۰ درصــد کاهــش پیــدا کــرد. ذبیح‌الله اعظمــی نماینــده مــردم جیرفــت و عنبرآبــاد افــزود: باتوجه‌به اینکــه محصــول پیـاز جنـوب کرمـان در حـال برداشـت اسـت و وارد بـازار می ً شـود اعمـال ایـن تعرفـه اما صــادرات را مختل کــرده و ایــن موضــوع ضربه سـنگینی بـه کشـاورزان وارد می‌کند؛ لـذا بـا پیگیــری انجام‌گرفته و نظــر مســاعد وزیــر محتــرم جهــاد کشــاورزی تعرفــه صادراتی محصــول پیــاز بــه ۵۰ درصــد کاهــش پیــدا کــرد.
ایـن عضـو کمیسـیون کشـاورزی، آب، منابـع طبیعــی و محیط‌زیست مجلس شــورای اســامی توضیــح داد: اعمــال ایــن تعرفــه بــا ایــن هــدف اسـت کــه قیمـت محصــول پیــاز کشـاورزان بـرای فـروش مطلـوب شـود و اگـر قیمـت ایـن محصـول در بـازار داخلـی افزایش یابــد تعرفــه بــه همــان میــزان ۱۰۰ درصــد تعییــن شــده قبــل برمی‌گردد. اعظمــی از کشاورزان منطقــه جنــوب کرمان درخواســت کــرد: خواهشمندم پیازکاران منطقـه بـا برداشـت به‌موقع و ارائـه محصـول خـود بـه بـازار، نیـاز داخلـی کشـور را تأمیـن کننــد تــا کمبــود عرضــه منجــر بــه افزایــش غیرقابل‌توجیه قیمــت پیــاز در بازارهــای داخلــی نشــود. دولــت بــا شرط‌وشروط از تعرفــه صددرصــدی خــود کوتــاه آمــد؛ امــا بــه نظــر می‌رسد ایــن گونــه اقدامــات تعرفه‌گذاری تنهــا سلاح دولتی‌ها بــرای تنظیــم بــازار هســت و الگــوی کشــت راهــی در ایــن برنامه‌ها نــدارد و از طرفی کشــاورزان در مقاطعــی از ســال کــه قیمــت محصــول پایین‌تر از هزینــه تولیــد آن اســت بــه حــال خــود رهــا می‌شوند و زمانــی کــه قیمت‌ها افزایــش پیــدا می‌کند بــا اعمــال تعرفــه و ممنوعیــت صــادرات جلــوی آن گرفتــه می‌شــو د .
.