سمیه خدیشی – جمعه شب کرمان به جای آنکه آرام به پایان برسد، به شبی تلخ و ماندگار در حافظه مردم شهر بدل شد. شبی که آژیرهای ممتد آتشنشانی سکوت بزرگراه یادگار امام را شکستند و قهرمانانی با لباسهای سرخ و زرد، به دل تاریکی زدند تا جان انسانهایی را نجات دهند که در اعماق یک کانال گرفتار شده بودند. این عملیات نجات اما به بهایی سنگین تمام شد. محسن میرشکار، آتشنشان فداکار کرمانی، دراین عملیات جان باخت، دو همرزمش راهی بیمارستان شدند و یک شهروند گرفتار نیز در دل چاه نفسهای آخرش را کشید. پیکر او تا زمان نگارش این گزارش، همچنان در انتظار کشف است.
*حادثهای تلخ زیر پای شهر
حادثه حوالی ظهر هفتم آذرماه رخ داد، روزی که اجرای عملیات فاضلاب شهری در چهارراه اللهآباد خطرآفرین شد. هنوز روایت دقیق ماجرا روشن نشده، اما آنچه مسلم است اینکه نخستین تماس با سامانه ۱۲۵ از گرفتار شدن چند نفر در چاه خبر میداد. در کوتاهترین زمان سه گروه امدادی از سازمان آتشنشانی کرمان بیدرنگ به محل اعزام شدند و عملیات نجات آغاز شد، عملیاتی که هر لحظهاش با شمارش نفسها و امید به یافتن جانهای زندانی در عمق زمین میگذشت.
روحالله مطهری، مدیرعامل سازمان آتشنشانی کرمان، شرح میدهد که در همان لحظات نخست، نیروها توانستند دو نفر از گرفتارشدگان — یکی آتشنشان و دیگری کارگر — را زنده خارج کنند. اما وضعیت سومین فرد بحرانی بود و گازهای متراکم و ناشناس در فضای بسته چاه، فرصت نفسکشیدن را از افراد حاضر میگرفت. محسن میرشکار، آتشنشانی که لحظهای برای نجات جان دیگری تردید نکرده بود، برای کمک به فرد گرفتار وارد عمق چاه شد و همانجا زیر ضربه خاموش و بیرحمانه گازهای مرگبار، زمینگیر شد و جانش را در میدان ایثار گذاشت.
* قهرمانی که جانش را فدا کرد
سه آتشنشان در معرض گازگرفتگی شدید قرار گرفتند، یکی با پایانی قهرمانانه شهید شد، دیگری با سطح هوشیاری ۳ در بخش مراقبت ویژه بستری است و تنفسش به دستگاهها سپرده شده، و سومین نفر با وضعیتی بهتر، پس از خروج از ICU اکنون دوران درمان را در بخش عمومی بیمارستان میگذراند. یک کارگر با هویت نامشخص نیز همچنان در بخش مراقبتهای ویژه تحت درمان است؛ هرچند حال عمومی او نسبت به آتشنشان بستری در همان بخش بهتر گزارش شده است.
هوای شهر در حوالی چهارراه آللهآباد بوی اضطراب داشت. خانوادهها، شهروندان، نیروهای امدادی و مسئولان در رفتوآمدی پرتنش، چشمانتظار روشن شدن تکلیف آخرین فرد گرفتار بودند و هر خبر تازهای بین امید و اندوه در نوسان بود. عملیات جستوجو برای یافتن پیکر کارگر جانباخته با وجود سختی و خطر همچنان ادامه دارد و مسئولان اعلام کردهاند که تا کشف کامل ماجرا و اجساد، عملیات متوقف نخواهد شد.
حادثه، مانند بسیاری از رخدادهای ناگهانی در پروژههای شهری، افکاری بزرگتر از یک سانحه ساده را زنده کرد: پرسش از رعایت استانداردها، نظارت ایمنی، کیفیت اجرای پروژهها و آموزش مواجهه با گازهای مرگآور در فضاهای بسته. مدیرعامل آتشنشانی کرمان تأکید میکند که پیمانکار پروژه فاضلاب تحت نظارت شرکت آبوفاضلاب بوده و جزئیات فنی از عمق چاه تا نوع گاز منتشرشده در دست بررسی کارشناسی است: نشست مشترکی با حضور شهردار کرمان، کارشناسان آبوفاضلاب و سایر مسئولان مرتبط برگزار شده تا زوایای پنهان حادثه روشن شود و علت دقیق وقوع آن تعیینتکلیف گردد.
*استاندار کرمان: نام میرشکارماندگار شد
حادثه بهسرعت در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی بازتاب یافت و موجی از همدردی عمومی را برانگیخت. کاربران با انتشار تصاویر آتشنشانان کرمان، دلنوشتههایی در ستایش ایثار و پیامهای تسلیت برای خانواده شهید محسن میرشکار منتشر کردند. بسیاری تأکید داشتند که سازمان آتشنشانی نیازمند حمایت بیشتر در تجهیزات، آموزش و نیروی انسانی است؛ چراکه هر مأموریت این نیروها تا آستانه مرگ پیش میرود.
محمدعلی طالبی، استاندار کرمان نیز در پیامی رسمی، این حادثه را موجب اندوه عمیق و یاد محسن میرشکار را جاودانه در سپهر افتخارات این سرزمین دانست وگفت: مردانی که بر تخصص و مهارت خود، مفهوم والای انساندوستی را سایه میزنند، تاریخ این سرزمین را سرشار از روایتهای ایثار کردهاند.
استاندار کرمان در پیام خود ضمن تسلیت به خانواده داغدار و آرزوی بهبودی برای مصدومان، حمایت از آتشنشانان آسیبدیده و پیگیری جدی علت حادثه را ضروری دانست.
*شورا: عوامل حادثه باید شناسایی شوند
جلسه فوقالعاده شورای شهر کرمان نیز صبح روز بعد برگزار شد. اعضای شورا پس از حضور در محل حادثه، بر این نکته تأکید کردند که شهرداری باید مأموریت ویژهای برای رسیدگی به خانواده شهید میرشکار و وضعیت درمانی آتشنشان آسیبدیده داشته باشد. آنان بر لزوم یک تحقیق جامع، یافتن تمامی عوامل دخیل، ورود دادستانی برای بررسی حقوقی موضوع و اصلاح سازوکارهای ایمنی در پروژههای عمرانی تأکید کردند. در این جلسه، ضرورت برگزاری مراسم تشییع باشکوه و بازسازی روحیه سازمان آتشنشانی نیز مورد توجه قرار گرفت.
حالا در خیابانهای کرمان، نام «محسن میرشکار» تنها نام یک آتشنشان نیست، نام قهرمانی است که وقتی دیگران از خطر میگریزند، خود را به دل خطر میزند تا جان همنوعش را نجات دهد. پیکر او قرار است بر دوش مردمی بدرقه شود که میدانند امنیتشان مدیون کسانی است که امنیت خود را به خطر میاندازند.
*هشداری برای تقویت ایمنی شهر
نه فقط خانواده حادثه دیدگان عملیات یادگارامام امشب را با جای خالی عزیز خود سر میکنند، تلخی این حادثه کرمان را عزادار کرد و شهری به احترام قهرمانانش، سکوت میکند. اما این سکوت تنها برای سوگواری نیست؛ برای یادآوری مسئولیتهای سنگینی است که مدیریت شهری و دستگاههای اجرایی در عرصه ایمنی دارند.
قهرمانان آتشنشانی هر روز به دل حوادث میزنند، از آتشهای سهمگین تا چاههای مرگبار. آنان بیهیچ چشمداشتی آمادهاند تا جای هر یک از ما بایستند. وظیفه جامعه است که امنیت آنها را در اولویت قرار دهد، ایمنی پروژهها را به استانداردهای واقعی نزدیک کند و آموزش و تجهیز مناسب این نیروها را جدی بگیرد. در غیر این صورت، هر حادثه میتواند روایتی تازه از فقدان باشد.
محسن میرشکار رفت، هر آژیر آتش نشانی او را به یاد شهر میآورد و قصه ایثارش در حافظه کرمان باقیخواهد ماند.
2073 | ۰۴/۰۹/۱۱
2072 | ۰۴/۰۹/۱۰