بُوی فاضلاب زندان جیرفت در هوای گرم و سنگین شهر در حاشیه رودخانه ملنتی سالها اهالی این شهر را آزار میدهد این در حالیست که خبرها از اقدامات ریشهای برای رفع این معضل حکایت دارند به طوری که مسوولان علوم پزشکی از رفع این مشکل تا سه ماه آینده خبر دادهاند.
بوی فاضلاب سالهاست آرامش را از اهالی کوچهپسکوچههای اطراف زندان و مردم عبوری ربوده و نگرانیها درباره سلامت عمومی را به ویژه در فصول گرم سال بالا برده است. فصولی که در شهر گرمسیری جیرفت طولانی تر هم هست.
کنارِ دیوارهای زندان، حجم تولید فاضلاب و ناکارآمدی سامانههای تصفیه، تصویری از تعلل و تکرار وعدهها را ترسیم کرده است؛ از وعدههایی که گاهی با نصب پکیجهای موقت یا حفر چاههای متعدد همراه بوده ولی مشکل را ریشهای حل نکرده است.
مسئولان بهداشتی و شهری، دانشگاه علوم پزشکی و دادگستری در ماهها و سالهای اخیر بارها نسبت به پیامدهای زیستمحیطی و بهداشتیِ رهاسازی فاضلاب در حاشیه رودخانه ملنتی هشدار دادهاند و وعدههایی نیز برای رفع مشکل مطرح شده است.
اسماعیل چرخلو، رییس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، در توضیح وضعیت فعلی فاضلاب گفت: طراحی اولیه تصفیهخانه با ظرفیت کمتر از نیاز واقعی انجام شده و اصول مربوط به بهرهبرداری و تعمیر و نگهداری رعایت نشده است؛ مشکل فاضلاب هنوز پا برجاست.
وی افزود: پیگیریهای میدانی از اواخر آذرماه آغاز و بازدیدهای مکرر با همراهی کارشناسان مرکز بهداشت جیرفت انجام شده است.
چرخلو ادامه داد: در ششم آبان از یکی از برجستهترین متخصصان ساخت و راهاندازی تصفیهخانههای کشور دعوت کردیم تا نقطهنظرات خود را اعلام و در فرایند انتخاب پیمانکار همکاری کند که پیمانکار مشاوره و ساخت در این زمینه معرفی شده است.
*وعده پیمانکار برای رفع مشکل
وی تاکید کرد: پیمانکار موظف شده ظرف کمتر از سه ماه مشکلات را برطرف کند و به مدت سه سال بر کار نظارت داشته باشد.
وی تاکید کرد: پساب تصفیهشده باید مطابق استانداردهای زیستمحیطی برای تخلیه در آبهای سطحی و استفاده در کشاورزی باشد؛ بهرهبرداری و نگهداری باید با قرارداد مستقل حداقل یک سال ضمانت و تجهیزات حداقل سه سال ضمانت داشته باشند.
*مدیریت اضطراری؛ تانکرها و انتقال پساب
رییس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت یادآور شد: ظرفیت تصفیه موجود پوششدهی کامل حجم پساب را ندارد و به همین دلیل در حال حاضر، با همکاری شهرداری، حجم اصلی فاضلاب با تانکر از داخل زندان خارج میشود؛ تنها میزان اندکی از پساب تصفیهنشده وارد رودخانه ملنتی میشود.
*پیامدهای زیستی و بهداشتی در منطقه
کارشناسان بهداشتی و محیط زیست هشدار میدهند که در شهرهای گرم مانند جیرفت، انتشار بوی نامطبوع فاضلاب و مدیریت ناکافی پساب، میتواند زمینهساز بروز و گسترش بیماریها باشد؛ این مساله در شرایطی اهمیت بیشتری پیدا می کند که گونههای ناقل بیماری از جمله پشه آئدس در منطقه مشاهده شده است.
*مشاهدات میدانی و دادههای تاریخی
گزارشهای پیشین و آرشیوی رسانهها نشان میدهد که موضوع فاضلاب زندان جیرفت دستکم در سالهای گذشته بارها مطرح و برای آن راهکارهای موقت اجرا شده است؛ از نصب پکیجهای سپتیک تا حفر چاههای جاذب حتی در داخل رودخانه، اما تکرار مشکلات و تداوم ورود فاضلاب به مجاورت رودخانه، حاکی از نیاز به راهحلهای ساختاری ریشه ای است.
*تحلیل مسئولان و روند تصمیمسازی
مسئولان از جمله در شهرداری، دانشگاه علوم پزشکی و مراجع قضایی همزمان ۲ رویکرد را دنبال میکنند که شامل رفع اضطراری و مهار حجم خروجیِ فاضلاب (انتقال با تانکر و تلاش برای ارتقای سامانه موجود) و تدوین و اجرای پروژههای بلندمدت شامل انتخاب پیمانکار جدید برای بازسازی یا تقویت تصفیهخانه و در نهایت انتقال خروجی به محلی مناسب خارج از بافت شهری است.
رییس دادگستری شهرستان جیرفت نیز پیشتر بر ضرورت تعیین تکلیف ساخت زندان جدید و انتقال آن به خارج از شهر تاکید کرده است؛ اقدامی که بهگفته او میتواند راهگشای رفع معضل مزمن فاضلاب و کاهش خطرات زیستمحیطی باشد.
*برنامههای پیشرو و چشمانداز
چرخلو اعلام کرده که دانشگاه علوم پزشکی بهعنوان ناظر و مشاور فنی همراه خواهد بود و تیمهای کارشناسی برای ساماندهی سیستمهای بهرهبرداری و مدیریت پسماند فعال شدهاند.
تصمیمهای فوریِ گرفتهشده از انتخاب پیمانکار جدید تا بهرهگیری از ظرفیتهای نظارتی دانشگاه و مشارکت شهرداری در انتقال پساب با تانکر اتفاقاتی است که کم سابقه بوده و گامی در مسیر کاهش مخاطرات بهداشتی و زیستمحیطی است؛ که باید تا انتها پیگیری شود تا معضل، به صورت مزمن بار دیگر بازنگردد.
2080 | ۰۴/۰۹/۲۳
2079 | ۰۴/۰۹/۲۲