روان زنان زیر تیغ کرونا
*نمکی وزیر بهداشت: میزان مرگومیر ناشی از کرونا در مردان بیشتر، اما تاثیر طولانی مدت همهگیری بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی زنان بیشتر است
*بسیاری از بیماریهای وخیم زنان با انجام تستهای غربالگری در زمان مناسب، قابل پیشگیری و درمان 100 درصدی هستند
24 تا 30 مهرماه هفته سلامت بانوان نام دارد که امسال با شعار «سلامت زنان در دوران کرونا» شروع شده است. کرونا در ابعاد متفاوت و گسترده ای جوامع را از خود متاثر کرده و بر هر گروهی به نحوی تاثیر گذاشته است ، در این دوران علاوه بر توجه به پیشگیری از مبتلا شدن به کرونا باید به عوارض دراز مدت کرونا نیز توجه ویژه کنیم تا بعد از گذر از این دوره، خسارتها قابل جبران تر شوند. جنسیت یکی از عوامل مؤثر بر سلامت است و توجه به سلامت زنان بهعنوان نیمی از جمعیت کشور بسیار پر اهمیت است، هفته ملی سلامت بانوان ایران «سبا» با توجه ویژه بر تاثیر گذاری این ویروس بر زندگی و سلامت زنان ، این امر مهم را یادآوری می کند. بهتر است پیش از هر چیزی بدانیم، به طور کلی سلامت چیست؟ بر طبق تعریفی که در قانون از سلامتی آمده است ، «سلامتی عبارت از رفاه كامل جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي و تنها به نبود بيماري و معلوليت اطلاق نميشود.» در قانون اذعان می شود که زنان هم به معنای مساوی حق داشتن و بهره مندی از سلامتی را دارند در باره حق سلامت آمده:«حق سلامت زنان به معناي برخورداري از سلامت جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي در زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي با توجه به ويژگيهاي آنان در مراحل مختلف زندگي بوده و از جمله حقوق طبيعي و همگاني محسوب ميشود و مسئوليت تأمين آن بر عهده دولتها است.» حال در این روزهای کرونا زده چه بر سر سلامت زنان می آید؟ وقتی شرایط زیستیشان این چنین تغییر کرده و بعضا مسوولیت های چندگانه و پیچیده تری هم پیدا کردند این مسوولیت ها برای زنان شاغل، رنگ بوی متفاوت تری هم دارد، زنانی که به نوعی سنگر دار سلامت خانواده ها هستند و به قول وزیر بهداشت تنها با همکاری آنها، امکان محقق شدن هدف «هر خانه، یک پایگاه سلامت» قابل تصور است. زنانی که با شیوع کرونا برای حفط سلامت اعضا خانواده بیشتر از قبل باید تلاش کنند.
کرونا شرایط زندگی زنان را پیچیدهتر کرده است
این افزایش بار مسوولیت زنان جامعه در این دوران سعید نمکی وزیر بهداشت را بر آن داشت تا در پیامی از این شرایط زنان در شرایط کنونی جامعه سخن بگوید. نمکی تاکید کرد: «در ماههای اخیر همهگیری کووید ۱۹ چهرهی جهان را متغیر کرده است و مشخص شده میزان مرگومیر ناشی از این بیماری در مردان بیشتر است، اما زنان بیش از مردان بار عواقب روانی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از این همهگیری را به دوش میکشند و تاثیر طولانی مدت همهگیری بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی زنان بیشتر بوده است، چنانچه میتواند آسیبهای جدی به آنان، خانواده و جامعه وارد نماید».او میافزاید: «علاوه بر ترس از بیماری و مرگومیر، کووید۱۹ نگرانیهای دیگری را نیز برای زنان رقم زده و ایجاد تعادل بین کار در جامعه و مسئولیتهای خانوادگی بهویژه مراقبت از افراد خانواده و اقدامات پیشگیرانهی خانگی در دورهی اپیدمی کنونی، شرایط زندگی زنان را پیچیدهتر کرده است.» وقتی زنی در خارج از خانه مشغول به کار است در این شرایط همیشه این نگرانی را با خود حمل می کند، که شاید این رفت و آمدهای او ، خانواده را آلوده کند، این حس برای زنانی که در کادر درمانی بیمارستان ها مشغول به کار هستند، چندین برابر دیگر زنان است. مریم ادهمی، یکی از پرستاران کرمان است که 7 ماه است دختر 1 ساله خود را به خانه مادر بزرگ فرستاده و تنها چند بار او را بدون در آغوش کشیدن و بوسیدن دیده است، او می گوید: «اکنون بیشتر از هر چیزی در دنیا دلم می خواهد، دخترم را بغل کنم اما همان دیدن های چند دقیقه ای هم، همراه با ترس است، دایم می ترسم او یا مادرم را بیمار کنم، بیشتر از غم دوری این نگرانی ما را از پا در می آورد» ، او ادامه داد:« کسانی که در بیمارستان کار می کنند در یک قرنطینه روحی و روانی هستند، به طور مداوم می ترسیم کسی را مبتلا کنیم، من حتی برای خرید از سوپر مارکت، نگرانم کسی را بیمار کنم، همکاران من هم، همین اوضاع را دارند، ماه ها است که خانواده هایمان را تنها از راه تماسهای ویدیویی دیدهایم ، این حجم استرس روزانه ای که تحمل می کنیم ، غیر قابل باور است.» وزیر بهداشت در همین هفته، از خدمات این گروه از زنان تشکر ویژه کرده است،حتما تشکر وزیر بهداشت از این زنان، خرسند کننده است اما آیا دردی را هم دوا میکند؟
تستهای غربالگری ضروری برای سلامت زنان
حال بد نیست در این هفته ای که به نام سلامت زنان نامگذاری شده علاوه بر تاثیر مخرب کوئید 19 به تست غربالگری ای که برای بررسی سلامت زنان بسیار لازم است هم بپردازیم. به طور کلی تست های غربالگری نقش زیادی بر پیشگیری بیماریهای مختلف مانند سرطان، دیابت و پوکی استخوان دارند. تست غربالگری سرطان سینه یکی از این تست های مهم است که زنان نباید به فراموشی بسپارند ، هر چه سرطان سینه زودتر تشخیص داده شود، درمان امید بخش تر خواهد بود. بر اساس نظر پزشکان، زنان در دهه ۲۰ و ۳۰ سالگی باید هر یک تا سه سال، یک بار به منظور معاینه سینه به پزشک مراجعه کنندو پس از 40 سالگی هر سال یک بار اقدام به بررسی کنند و اگر فردی در شرایط پر ریسک تری باشد باید دفعات این معاینه را بیشتر کند.ماموگرافی یک ابزار تشخیص زودهنگام برای سرطان سینه است که میتواند توده سرطانی را پیش از اینکه فرد آن را احساس کند، تشخیص دهد. تست بعدی، مربوط به سرطان دهانه رحم است و بررسی های منظم آن، نقش چشمگیری در پیشگیری و حتی درمان این عارضه دارد. خطر دیگری که زنان را تهدید می کند، پوکی استخوان است، که به دلیل کاهش تراکم استخوانی به وجود می آید در زنان بیشتر رخ می دهد، توصیه میشود که همه زنان بالای ۶۵ سال این تست را انجام دهند. فشار خون بالا و کلسترول هم از تست هایی است که باید به صورت مرتب برای حفظ سلامت زنان مورد بررسی قرار بگیرد.اما در کنار همه ی اینها ، مراقبت های روحی، مخصوصا در این دوران شیوع کرونا نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است و با توجه به شرایط بهداشتی ای ، خطر اختلال وسواس بیمارگونه و اضطراب فراگیر همه ی اعضا جامعه و زنان را به صورت ویژه تهدید می کند که باید با آگاهی و یاری گرفتن از افراد متخصص برای پیشگیری از این اختلالات هم اقدام کرد.