بالا و پایین شدن تعاونی‌های مسکن با تغییر دولت

حاشیه نشینی بخش تعاون در اقتصاد 

بالا و پایین شدن تعاونی‌های مسکن با تغییر دولت

 در ژاپن از هر 3 خانواده يك خانواده عضو تعاوني‌ها هستند و در آمريكا از هر 10 نفر، 4 نفر.در حالی ابر قدرت‌های دنیا به سمت افزایش و ارتقا بخش تعاون رفته‌اند  که ایران حتی نتوانسته به سهم 25 درصدی تعاون که در سند چشم اندازقید شده، برسد. تیر ماه 99، معاون اول رییس جمهور از سهم 6 تا 7درصدی این بخش گفته بود و حالا بعد از یک سال رضا اسماعیلی پور مدیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی کرمان سهم این بخش از تولید ناخالص ملی را حدود 5درصد می‌داند.

براساس گزارش مرکز اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجموع تعاونی‌های فعال کشور  59 هزار تعاونی است.  کرمان  با مجموعا ۳هزار و ۴۷۳تعاونی فعال رتبه 6 کشور را از نظر تعداد تعاونی‌‌ها به خود اختصاص داده. در حوزه اشتغال‌زایی اما با ۴پله سقوط در جایگاه ۱۱قرار گرفته است.

60درصد تعاونی‌های شرق غیرفعال‌اند

رتبه استان در فضای کسب و کار بخش تعاون ۱۱ است و آمار مرکز اطلاعات راهبردی وضعیت تعاونی‌های استان را خوب نشان می‌دهد. اما همین‌ماه قبل بود که محمدحسین اکبری، رییس اتاق بازرگانی دفتر شرق استان کرمان نیز از غیر فعال بودن ۶۰ درصد از تعاونی‌های شرق خبر داد.

آن طور که محمد خواجه زاده، مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان به «کاغذ وطن» می‌گوید تا 12 تیرماه مجموعا 5 هزار و 51 تعاونی تعاونی فعال، در دست اجرا و به بهره برداری رسیده، در استان کرمان داریم. او البته هیچ اطلاعاتی در خصوص تعداد  تعاونی‌های استان کرمان نمی‌دهد و مدعی است که این اطلاعات محرمانه است و وزارتخانه گفته که منتشر نشود. اما علت اختلاف هزار و 578 تعاونی در سامانه مرکز اطلاعات راهبردی که وابسته به وزارت کار است و اداره کل استان چیست؟ طی این 100 روز از آخر اسفند 99 تا 12 تیر 1400 بیش از هزار تعاونی فعال شدند؟

خواجه پور این علت اختلاف هزارو ۵۷۸تعاونی را ناشی از  این امر می‌داند که سامانه صرفا تعاونی های که مجامع سالانه مرتبی دارند به عنوان تعاونی فعال ثبت می‌کند:« ما سه نوع تعاونی داریم. دسته او تعاونی‌‌هایی که فعال اقتصادی‌اند و در سامانه فعال هستند،دسته دوم در دست اجرا هستند و دسته سوم تعاونی‌هایی هستند که در گذشته ثبت شده اند و ممکن است حالا جز فعالان اقتصادی نباشند.» او مدعی است که از این 5هزا رو 578 تعاونی 67 درصد فعال اقتصادی هستند. با یک تناسب ساده به عدد ۳ هزار و ۷۳۷ تعاونی می رسیم که تنها 264 تعاونی با آمار وزارت تعاون در اسفند 99 تفاوت دارد که به نظر معقول می آید.

 بیشترین تعداد تعاونی‌ها در شهر کرمان

به گفته خواجه زاده بیشترین تعداد تعاونی فعال استان ابتدا در کرمان، بعد از آن به ترتیب، سیرجان، جیرفت و بم است. چهارمین شهرستان از نظر تعداد فراوانی های فعال در استان 60درصد تعاونی‌هایش غیر فعال است. موضوعی که از دید مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کار علتش نداشتن روحیه خرد جمعی و مشارکت در تصمیم گیری، ضعف آگاهی افراد از قوانین و مقررات، نداشتن مدیران آگاه و همگام با پیشرفت الکترونیک، توجه نداشتن به مسائل بازاریابی و ضعف مالی اعضاست.بیشترین فراوانی شرکت‌های تعاونی استان در بخش کشاورزی است و پس از آن خدمات و صنعت. ترکیبی که چندان با سطح کشور هم خوانی ندارد. براساس اطلاعات مرکز راهبردی، بیشترین تعداد تعاونی‌های فعال در بخش خدمات با بیش از 18 هزار تعاونی است. بعد از آن بخش کشاورزی با 14هزار و 912 تعاونی و سپس بخش صنعت و مسکن با 11هزارو 9هزارو 700 تعاونی است. براساس اطلاعات اداره کل کار استان اما تعداد کل شرکت‌های تعاونی مسکن در کرمان 879 تعاونی است که به گفته خواجه زاده از این تعداد ۳۷۴ تعاونی فعال‌اند. به عبارت دیگر سهم استان از تعداد تعاونی‌های فعال بخش مسکن ۳.۸۵ درصد است.

با یک حساب و کتاب ساده می‌توان فهمید که ۵۷.۵۴درصد از تعاونی‌های بخش مسکن غیر فعال‌اند. موضوعی که حتی خود را در کاهش تعداد پروانه‌های ساخت و ساز از 2 درصد به نیم درصد هم نشان داده است. اگر چه پیش از این رضا اسماعیلی پور مدیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی کرمان  یکی از دلایل این موضوع را عملکرد ضعیف تعاونی‌های بخش مسکن مهر و نارضایتی‌ها از این بخش عنوان کرده بود اما حالا معاون او این موضوع را در دلایل ناموفقیت تعاونی‌های بخش مسکنبه حساب نمی‌آورد. از دید خواجه زاده دلیل کاهش سهم تعاونی‌های بخش مسکن در پروانه‌های ساخت و ساز در درجه اول نگاه‌های مختلف دولت‌ها در زمینه ساخت و ساز است و بعد از آن دلایلی همچون نبود برنامه ریزی صحیح و به موقع از سمت مسئولان اجرایی و نبود هماهنگی و تعامل سازنده بین دستگاه‌ها و ارگان‌های ذیربط می‌داند.