تورم کرمان پابه‌پای کشور

التهابات مسکن، کرمان را به خط تورم کشوری چسباند

تورم کرمان  پابه‌پای کشور 

  استارت تورم‌های جهشی از سال 97 با صعود نرخ دلار زده شد. کرمان به یکباره از نرخ تورم ۸.۵ درصد در سال ۹۶ به ۲۱.۶درصد در سال بعدش رسید. سال ۹۷ استان در عین تجربه بیشترین نرخ تورم خود، کمترین افزایش قیمت را نسبت به سایر استان‌ها داشت. تا جایی که کرمان در مهر 97 کمترین نرخ تورم در بین 31 استان کشور را ثبت کرد. دوسال بعد اما نمودار نرخ تورم در استان به نمودار میانگین کشوری چسبید و این شکاف پر شد. روندی که در سال ۱۴۰۰هم ادامه دار است. نکته اینجاست که چه چیز طی این دوسال باعث افزایش نرخ تورم و چسبیدن تورم استان به متوسط کشوری شده است؟ این سوالی است که با وجود تعارضات مختلف نگاه هر دو مرجع استانداری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی را متوجه مسکن کرده است.

به طور کلی روند نرخ تورم ۵ساله استان از ۹۵تا ۹۹بدین شکل است:۵.۷ در سال ۹۵ و بعد از آن به ترتیب اعداد، ۸.۵، ۲۱.۶،۳۴.۴ و۳۶.۸درصد در سال‌های ۹۶ تا ۹۹. بررسی فصل به فصل نرخ تورم نقطه به نقطه اما نشان می‌دهد که این استان از بهار سال ۹۷ با شیب کمتری نسبت به میانگین کشوری افزایش قیمت را تجربه کرده است. به طوریکه کل بازه بهار 97  تا پاییز ۹۸ این فاصله را حفظ کرده و در نهایت همسو با  میانگین تورم کشور حرکت کرده است. روند تورم ماهانه استان در ماه‌های ابتدایی سال  ۱۴۰۰ نشان می دهد که همواره نرخ تورم استان به میانگین کشوری نزدیک بوده و در رده‌های میانی جدول افزایش قیمت قرار گرفته است.

افزایش غیر عادی قیمت مسکن از سال ۹۷

مهرداد محمدي سليماني، معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان یکی از دلایل نزدیک شدن تورم استان به میانگین کشوری را افزایش قیمت مسکن و اجاره بها می‌‌داند. او به «کاغذ وطن» می‌گوید: «اگر تحولات بازار مسکن  را در بازه زمانی 97 و 98 نگاه کنیم بیشترین افزایش و تغییرات در این حوزه اتفاق افتاده است.» به گفته سلیمانی  اختلاف فاحش قیمت مسکن در کرمان و میانگین کشوری از سال 97 به بعد کمتر شده و قیمت اجاره و خرید مسکن به  میانگین کشوری نزدیک شده است.

تا قبل از سال 97 متوسط اجاره بهای هر متر مربع واحد مسکونی ۴۰ تا ۴۶ هزار ریال بود. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که متوسط اجاره بهای هر متر مربع واحد مسکونی کرمان در نیمه اول سال ۹۵ حدود ۴۰هزار ریال و در نیمه دوم ۹۶ حدود ۴۶ هزار ریال بوده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی استان‌هایی همچون بوشهر ۶۷ تا ۷۷هزار ریال بابت اجاره هر متر مربع خانه مسکونی پرداخت کردند. شیراز نیز از ۶۵هزار ریال به ۷۷هزار ریال بابت اجاره هر متر مربع خانه مسکونی رسیده است. مقایسه روند تورم سایر استان ها نیز همین شیوه را نشان می‌ دهد. این موضوع البته صرفا در مورد اجاره بها نیست و در مورد متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی نیز وجود دارد. متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در نیمه دوم ۹۷حدود ۷هزا رو ۳۰۰هزار ریال بوده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی کرمانشاهی‌ها ۱۱۱۱هزار ریال، مشهد ۱۴۳۲۶ هزار ریال،رشت ۱۲۹۱۸ و سنندج ۱۱۵۵۰ هزار ریال پرداخت کرده اند. 

افزایش نرخ مسکن با افزایش دلار

نیمه اول سال ۹۷ همزمان با  افزایش نرخ دلار، تورم در بخش مسکن نیز افزایش داشته و متوسط قیمت اجاره بها و قیمت ساختمان افزایش چشمگیری یافته. تا جایی که متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی از ۷۳۳۸ به ۸۲۱۷ هزار ریال در کرمان رسیده است. متوسط قیمت اجاره بها برای هر مربع نیز از ۴۶۱۹۴ به ۵۱۲۴۶ هزار ریال رسیده است. هر چند که سایر استان‌ها با شدت بیشتری همراه بوده است. مثلا در همین بازه زمانی نیمه دوم ۹۶ تا نیمه اول ۹۷ استان کرمانشاه از ۱۱۱۱۱ به ۱۲۱۵۹ هزار ریال برای خرید هر متر مربع واحد مسکونی رسیده است. مرکز آمار ایران اطلاعات آماری نیمه دوم سال ۹۷ به بعد را منتشر نکرده است اما مدیر مرکز آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی مدعی است که از این سال به بعد مسکن در کرمان چه در بخش اجاره و چه در بخش خرید و فروش رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و خود را به میانگین کشوری رسانده است. موضوعی که حسین مهرابی، سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان  نیز به آن اشاره دارد . مهرابی در گفت و گو با «کاغذ وطن» می‌گوید: «یکی از دلایل افزایش نرخ تورم قیمت زمین و یا املاک است که میزان افزایش در کرمان  به نسبت بیشتر از کشور بوده است.»

افزایش قیمت با وقفه در کرمان بروز کرد

او البته معتقد است آنچه باعث کرمان در سال ۹۷ نرخ تورم کمتری داشته باشد بروز ناقص اثرات نرخ دلار در کرمان است. به گفته مهرابی اثرات نرخ ارز در استان با یک وقفه در کرمان بروز یافته و ما از سال ۹۹ به میانگین تورم کشور رسیده‌ایم.

با این حال هم سرپرست معاونت اقتصادی استانداری و هم معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی معتقدند که این موضوعات نیاز به بررسی بیشتری دارد. هر چند که از دید سلیمانی این موضوع یک رویه معمول است: «اگر روند بلندمدت تورم را نگاه کنیم اختلاف معنی داری وجود ندارد و استان هم راستا با میانگین تورم کشور پیش رفته است. به هر حال ممکن است در یک مدت محدود به هر دلیلی همچون افزایش نرخ مرغ، شیر و سایر اقلام استان تورم بیشتری را تجربه کند اما در بلندمدت  استان همگام با نرخ تورم کشور پیش رفته است.»