از ۳ هزار دانش‌آموز ابتدایی بازمانده از تحصیل در کرمان، فقط ۹۰۰ نفر به مدرسه بازگشتند. اقتصادی که نیمکت‌ها را خالی کرد
گزارش| پیام‌ما
معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان: بعضی از دانش‌آموزان به‌دلیل ازدواج و کار ترک تحصیل می‌کنند. تعدادی هم به‌دلایلی چون اشتباه شناسنامه‌ای، بدسرپرستی یا بی‌سرپرستی و شرایط استثنایی مجبور به ترک تحصیل می‌شوند
در شروع سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ با حضوری‌شدن مدارس، مدیرکل آموزش‌وپرورش استان کرمان در گمانه‌زنی‌هایی افزایش آمار ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدرسه‌های این شهر را برابر کاهش بازماندگان از تحصیل دانسته بود. اما طولی نکشید که سه ماه بعد معاون آموزش ابتدایی ادارهکل این استان اعلام کرد که بیش از شش‌هزار دانش‌آموز در مقطع ابتدایی از تحصیل بازمانده‌اند. همزمان مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی از بررسی روند ترک تحصیل دانش‌آموزان، کرمان را پنجمین استان با بیشترین تعداد ترک تحصیل در طول سال تحصیلی گذشته معرفی کرد. در همین بین معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش از اجرای طرح شناسایی کودکان شش تا یازده سالۀ بازمانده از تحصیل در قالب طرحی به‌نام «شهید محمودوند» خبر داد. حالا پس از گذشت فقط چهار ماه، طاهره زحمتکش، معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان از شناسایی ۳ هزار دانش‌آموز ابتدایی خبر داده است.
معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان، با اشاره به اجرای طرح «شهید محمودوند» برای شناسایی دانش‌آموازن بازمانده از تحصیل در دورۀ سنی ۶ تا ۱۱ سال توضیح داد: «این طرح با هدف شناسایی چهره‌به‌چهره دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به‌شکل سامانه‌ای طراحی شده که اسامی تمام دانش‌آموزان در آن ثبت شده است. به‌این‌ترتیب، به‌ازای هر یک تا ۱۰ نفر به اقتضای جمعیت شهرستان‌ها، نیروهای انسانی برای شناسایی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل پیگیر می‌شوند. این افراد باید بازماندگان از تحصیل را شناسایی و مستندات موجود در این زمینه را در سامانۀ شهید محمودوند بارگذاری کنند.» او دربارۀ نحوۀ شناسایی این دانش‌آموزان اضافه کرد: «۲۰ مؤلفه برای دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل یا ترک‌تحصیل‌کرده تعریف شده است که پیگیری‌کننده‌ها باید این موارد را احصا و مدارک منطبق با آنان را در سامانۀ شهید محمودوند ثبت کنند که در وهلۀ نخست در استان و بعد از آن در وزارتخانه تأیید یا رد شود.» او همچنین اضافه کرد: «بهزودی سایر دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل استان نیز از طریق جست‌و‌جوی کد ملی و سامانۀ واریز یارانه با کمک فرمانداری‌ها شناسایی می‌شوند.»
از ۳هزار دانش‌آموز فقط ۹۰۰ نفر به مدارس بازگشتند
به گزارش ایرنا، زحمتکش در رابطه با نتایج کارکرد این طرح تا امروز از شناسایی سه‌هزار دانش‌آموز بازمانده از تحصیل از مجموع شش‌هزار نفر در مقطع دبستان استان خبر داد: «این سامانه تاکنون موفق به شناسایی سه‌هزار دانش‌آموز بازمانده از تحصیل شده است.» او پیش از این در دی‌ماه سال گذشته از شناسایی ۷۰۰ دانش‌آموز خبر داده بود. به گفتۀ معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان همچنین از بازگشت حدود ۹۰۰ نفر از سه‌هزار دانش‌آموز شناسایی‌شده به مدارس گزارش داد. این عدد به‌معنای آن است که هنوز دو هزار و ۱۰۰ دانش‌آموز در کلاس‌های درس حضور ندارند. مرکز پژوهش‌های مجلس پیش از این در گزارش بررسی روند ترک و بازماندگی از تحصیل اشاره کرده بود که نرخ جذب کودکان بازمانده از تحصیل در برابر تعداد بالای ترک تحصیل سالانه بین ۲۷۰ تا ۳۴۷ هزار نفر، آنقدر ناچیز است که باعث شده روند بازماندگی از تحصیل در نظام آموزش‌و‌پروش تا سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ صعودی شده باشد.
اقتصادی که کودکان را از مدرسه بیرون می‌کند
زحمتکش در توضیح دلایل بازماندگی از تحصیل کودکان گفت که بعضی از دانش‌آموزان به‌دلیل ازدواج و کار ترک تحصیل می‌کنند. تعداد دیگری هم به‌دلایلی چون اشتباه شناسنامه‌ای، بدسرپرستی یا بی‌سرپرستی و شرایط استثنایی مجبور به ترک تحصیل می‌شوند. پژوهشی در سال ۹۶ نیز که علل و موانع جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل را در روستاها بررسی کرده بود، این موضوع را تأیید می‌کند که معیشت و وضعیت اقتصادی خانواده مهمترین علت ترک تحصیل و بازنگشتن به مدرسه است. طبق این پژوهش بچه‌هایی که به‌دلیل شرایط بدسرپرستی یا بی‌سرپرستی، ناتوانی خانواده از تأمین مخارج تحصیل، بیماری مزمن خود یا اعضای خانواده و یا خستگی ناشی از کار، از تحصیل جا مانده‌اند احتمال کمتری دارد که دوباره به مدرسه بازگردند. معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان با اشاره به اهمیت رسیدگی به خانواده‌های که فرزندانشان به‌دلیل مشکلات مالی ترک تحصیل کرده‌اند، گفت: «بعد از شناسایی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل برای افرادی که مشکل مالی دارند با کمیته امداد امام خمینی (ره)، در مورد کودکان استثنایی با دانشگاه علوم پزشکی، افراد فوت‌شده با ثبت احوال و نیز در سایر موارد با فرمانداران و دهیاران رایزنی می‌شود.
پژوهشی در سال ۹۶ از موانع جذب دانش‌آموزان به نظام آموزشی نشان داد که پس از عامل اقتصادی، مهمترین دلایل ترک تحصیل، نبود مدرسه در محل زندگی و سپس وجود کلاس‌های چندپایه، کمبود امکانات آموزشی و نامناسب بودن فضای فیزیکی مدارس است
در شورای معاونان آموزش‌وپرورش کرمان مصوب شده است دو پایگاه تقویت درسی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در این استان راه‌اندازی شود و این افراد ثبت‌نام شوند تا عقب‌ماندگی تحصیلی آنان به‌صورت فوق برنامه جبران شود و به چرخۀ آموزش برگردند. به‌علاوه کتاب‌های درسی به‌صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل قرار می‌گیرد تا دانش‌آموزان سریع‌تر جذب مدارس و نظام آموزشی شوند.»
فضاهای متراکم آموزشی و کلاس‌های چندپایه عامل ترک تحصیل
به گفتۀ زحمتکش، تعداد دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در مقطع ابتدایی استان کرمان به ۴۰۰ هزار نفر معادل ۶۰ درصد کل دانش‌آموزان استان می‌رسد: «حدود ۶۰۰ هزار دانش‌آموز در تمام مقاطع تحصیلی مختلف کرمان مشغول به تحصیل هستند. همچنین حدود ۱۴ هزار دانش‌آموز تبعۀ خارجی در مقطع ابتدایی استان کرمان مشغول به تحصیل هستند.» او با اشاره به این آمار از کمبود فضای آموزشی در این استان گفت: «این درحالی‌است که کمبود فضای آموزشی در استان کرمان بیداد می‌کند. حدود ۶۰۰ مدرسه مقطع ابتدایی این استان زیر ۵ دانش‌آموز، ۷۲ مدرسه زیر ۲ دانش‌آموز و ۶۳ مدرسه با وجود یک دانش‌آموز اداره می‌شوند. اما در برخی شهرها مانند کرمان و رفسنجان کلاس‌های درس با بیش از ۴۰ دانش‌آموز برگزار می‌شوند.» او تأکید کرد که هرچند عدد سرانۀ تراکم دانش‌آموزی در کلاس‌های دبستان استان کرمان بالای ۳۰ اعلام می‌شود، اما تراکم بسیار بیشتر از این مقدار است: «بیش از دو سوم مدارس استان کرمان به‌صورت چندپایه اداره می‌شوند یعنی یک معلم باید در چند پایه تدریس کند.» پژوهش «حیدر تورانی»، دانشیار سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش در سال ۹۶ نشان می‌دهد که پس از عامل اقتصادی، مهمترین دلایل ترک تحصیل نبود مدرسه در محل زندگی و سپس وجود کلاس‌های چندپایه، کمبود امکانات آموزشی و نامناسب بودن فضای فیزیکی مدارس است.
معاون آموزش ابتدایی ادارهکل آموزش‌وپرورش کرمان مطرح کرد: حدود ۹۰۰ نفر از سه‌هزار دانش‌آموز شناسایی‌شده به مدارس بازگشتند
1842 | ۰۳/۰۹/۲۸
1841 | ۰۳/۰۹/۲۷
1840 | ۰۳/۰۹/۲۶