۱۸ درصد از کل سفرهایی که ایرانیها در سال ۱۴۰۰ داشتند برای درمان بوده. علت سفرهای درمانی، معادلات کیفی است نه کمی
گزارش| مرضیه قاضیزاده
طبق دادههای مرکز آمار، بیش از ۱۸ درصد از کل سفرهای بومی (افراد مقیم کشور) که سال ۱۴۰۰ در کشور انجام شده برای درمان بوده. این سهم نسبت به بهار سال ۹۰ افزایش دوبرابری داشته، مقصد اصلی سفرهای درمانی در بین هموطنان خصوصاً کرمانیها سه شهر تهران، یزد و شیراز است. دادههای مرکز آمار تأیید میکند که عملاً هیچ ارتباطی بین تعداد پزشک نسبت به جمعیت هر شهر و سفر برای درمان وجود ندارد، اگر چه در یزد نسبت تعداد پزشک به جمعیت بیشتر از کرمان است؛ اما در تهران و فارس این معادله کاملاً برعکس است. نسبت تعداد پزشک به جمعیت در کرمان بهمراتب بیشتر از تهران است؛ اما باز هم کرمانیها، تهران را برای بحثهای درمانی ترجیح میدهند. تهران ۱۰ تا ۴۰ پزشک بهازای هر صدهزار نفر جمعیت دارد و کرمان ۶۱ تا ۸۰ پزشک بهازای هر صدهزار نفر جمعیت، بااینحال کسی از تهران برای درمان به کرمان نمیآید و بلعکس کرمانیها هستند که بحثهای درمانی خود را در تهران پیگیری میکنند. وضعیت تعداد پزشک در فارس هم مشابه کرمان است، اما باز بخشی از سفرهای درمانی که در کرمان انجام میشود، مقصدش شیراز است.
*۷۰ درصد بیماران بخش خصوصی یزد غیربومی و از کرمان هستند
سالهاست که استانی که حرف از مقصد توریست درمانی شدن جنوب شرق کشور میزند، مردم خودش برای درمان راهی استانهای دیگر میشوند. سال ۹۸ مرتضی هاشمیان، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمان اعلام کرده که حدود ۷۰ درصد بیماران بخش خصوصی بیمارستانها و مراکز درمانی شهر یزد، غیربومیهای یزد هستند که بخش عمده آن کرمانیها هستند.
هاشمیان در این تاریخ با تأکید بر این نکته که در هیچ زمینه دانشگاه علوم پزشکی یزد جلوتر از دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیست و دانشگاه علوم پزشکی کرمان یکی از دانشگاههای قطب کشور و یکی از ۸ دانشگاه اول کشور در زمینه آموزش، پژوهش و درمان است؛ گفت است: هیچ دلیل منطقیای برای سفرهای درمانی به یزد وجود ندارد و فقط باور ذهنی مردم کرمان است.
هزینههای درمانی کفه سنگینی در کل هزینههای سفر دارند. سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۲۵ درصد از کل هزینههای سفر مربوط به بخش درمان بوده است. الباقی هزینهها برای اقامت، هزینههای خوراکی، حملونقل، تور و گشت، هزینه تفریح و هزینه کالا و خدمات بوده است، باتوجهبه اینکه همه انواع این هزینهها بهغیراز هزینه درمان که فقط مختص سفرهای درمانی است، مشترک است، سهم ۲۵ درصدی هزینههای درمان از کل هزینه خود گویای حجم بالای پول در گردش در بخش درمان است.
حوزه بهداشت و درمان بهشدت میتواند رضایت یا نارضایتی در جامعه ایجاد کند و این حوزه تحتتأثیر خدمات اجتماعی قرار دارد. خلأهای موجود در حوزه بهداشت و درمان کرمان بخشی به تجهیزات برمیگردد و بخشی به زیرساختها و مشکلاتی مانند کمبود و نبود نیروی انسانی متخصص در سراسر استان.