در کنارعارضه خشکیدگی خوشه و دلهره ورود سوسک سرخرطومی حنایی به باغات خرما، توفان ته‌مانده امید نخلداران جنوب را نقش بر آب کرد. بیم و امید‌های نخلداران در خرما‌پزان

گزارش | سمیه خدیشی 

 معاون خدمات بیمه‌ای جنوب کرمان: خسارت خشکیدگی خوشه و توفان را در خرما داریم که تیم‌های کارشناسی از مناطق خسارت‌دیده بازدید میدانی انجام دادند 

  رئیس اداره هواشناسی جیرفت: احتمال ادامه فعالیت سیستم در ۳ الی۴ روز آینده  پیش‌بینی می‌شود

کاغذ وطن –  به‌ثمررسیدن خرما برای نخل‌داران توأم با بیم و امید شده است. در کنار عارضه خشکیدگی خوشه خرما که هر ساله مهمان باغات خرما بود امسال ورود آفت قرنطینه‌ای سوسک سرخرطومی حنایی خرما به منطقه، جان نخل‌داران را به لرزه انداخت و حالا التهاب سوسک حنایی پایین نیامده، هم‌زمان با برداشت دسترنج، توفان به جان محصول خرما افتاده و آن را به زمین می‌ریزد.

 خرما از جایگاه ویژه‌ای نزد نخل‌داران برخوردار است. جدای از اینکه این محصول را در جنوب و شرق کرمان استراتژیک می‌نامند از قداست خاصی در بین نخل‌داران برخوردار است. زندگی مردمان خطه‌های خرماخیز حول داشت و برداشت این محصول برنامه‌ریزی می‌شود. علاوه بر گردش اقتصاد خانوار که حول خرما می‌چرخد، تصمیم‌های مهم خانواده که نیاز به‌صرف هزینه یا وقت‌گذاشتن دارد به بعد از برداشت خرما موکول می‌شود. این محصول از زمان باردهی تا رسیدگی میوه چندین مرحله تیمار نیاز دارد. مراقبت‌ها برای درختی که محصول آن در ارتفاع قرار می‌گیرد کار را سخت و پر هزینه می‌کند.

 جنوب و شرق استان کرمان از مناطق خرماخیز هستند. در دهه‌های اخیر خرما داران بخشی از محصول خود را به خشکیدگی خوشه خرما می‌باختند و از آنجا که راه درمان این عارضه فیزیولوژیکی به‌درستی تشخیص داده نشده باغداران راه‌ کنار آمدن و کنترل حداقلی آن را آموخته بودند.

 در سال پیش رو دیده‌شدن آفت قرنطینه‌ای سوسک سرخرطومی حنایی خرما در بین تخیلات جنوب و شرق ترس را بیش‌ازپیش به دل خرماداران انداخت. این آفت وقتی به جان خرما بیفتد آن را از پا می‌اندازد و در واقع راه‌سازش با باغدار را هم بسته است.

 تولید خرما برای نخل‌داران با اضطراب و دلهره همراه شده است. دو هفته‌ای است که هر بعد از ظهر وزش باد سرعت می‌گیرد و توفان با گردوخاک و گاهی هم باران و تگرگ حاصل تلاش خرماداران را نقش زمین می‌کند.

توفان همچنان خسارت می‌زند

 آن‌طور که رئیس اداره هواشناسی جیرفت می‌گوید تا چند روز دیگر هم اوضاع به همین منوال است.

 فضل‌اله مقبلی به کاغذوطن گفت: بخشی از این توفان مربوط به بادهای ۱۲۰ روز سیستان است.

 او اظهار کرد: این سامانه ۱۲۰ روزه سیستان که بیشتر شرق استان را درگیر می‌کند و از فهرج و ریگان به سمت قلعه گنج می‌رود و یک سیستمی دیگر نیز با این سامانه همراه می‌شود و در این سیستم که به صورت رگباری است انرژی آن یا به صورت باد و یا بارش تخلیه می‌شود.

  رئیس اداره هواشناسی جیرفت با اشاره به اینکه باد نتیجه تغییرات فشار است افزود: ورود این سیستم که با بادهای ۱۲۰ روزه هم‌زمان شده است موجب تقویت سیستم در منطقه شده است که این موضوع میزان و شدت خسارت را افزایش داده است با افزایش اختلاف فشار هوا توفان شدت پیدا می‌کند.

  او ادامه داد: بادهای ۱۲۰ روزه تا اواسط مهر ادامه دارند و پیش‌بینی می‌شود این سیستمی که باعث افزایش خسارت بالاخص در منطقه قلعه گنج و رودبار هم شده است، تا ۳ الی ۴ روز آینده ادامه پیدا کند. داشته باشد.

 احتمال کاهش ۵۰ هزار تنی تولید خرما

 مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان میانگین خسارت را در جنوب کرمان بین ۲۵ تا ۳۰ درصد اعلام شده است؛ اما میزان خسارت در برخی مناطق مانند فاریاب و قلعه گنج به ۶۰ درصد رسیده است.

 صادق حسین‌زاده اعلام کرد: متأسفانه خرمایی که بر اثر توفان ریزش پیدا کرده است از چرخه مصرف خوراکی خارج می‌شود و بلافاصله بعد از جداشدن از درخت ترشیدگی هم اتفاق می‌افتد و این خرما را شاید بتوان برای مصرف دام مورداستفاده قرار بگیرد.

 معاونت باغبانی جهاد کشاورزی با اعلام اینکه تولید خرمای منطقه به طور متوسط در هر سال حدود ۲۰۰تا ۲۲۰هزار تن بوده است و امسال هم همین رقم حدود ۲۱۵ هزار تن تخمین رده می‌شد که عملاً به دلیل اینکه خسارت در رقم کلوته و مضافتی که عمده خسارت وارد شده است و ارقام دیررس مثل مرداسنگ آسیبی ندیده‌اند و به نظر می‌رسد حدود ۱۶۰ هزار تن تولید داشته باشیم و حدود ۵۰ هزار تن تولید منطقه تحت‌تأثیر قرار داده و برداشت محصول جنوب کرمان کاهش پیدا کند.

 حسین‌زاده زاده تصریح کرد: عمده تولید خرمای جنوب کرمان در شهرستان جیرفت و عنبرآباد داریم که خوشبختانه خسارت کمتری به باغات این منطقه وارد شده است.

 سرعت عمل در ارزیابی خسارت

 فرماندار شهرستان قلعه گنج هم  در رابطه با خسارت رخ داده در این منطقه گفته است: ۳۷ روستا از ناپایداری‌های جوی، تندباد و بارندگی متأثر شدند و به همین دلیل یک‌سوم محصولات کشاورزی که عمدتاً خرما بوده خسارت‌دیده است.

 محمد فلاح کهن در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا گفت: جهاد کشاورزی و صندوق بیمه محصولات کشاورزی در سریع‌ترین زمان ممکن برای برآورد خسارت‌ها از محل بازدید کنند.

او اضافه کرد: بر اثر تندبادها و بارندگی‌های رگباری اخیر که تا دیشب هم ادامه داشت، زیرساخت‌های ۱۲ کیلومتر از جاده قلعه گنج به کهنوج تخریب شده است..

او ادامه داد: برآورد مجموع خسارت‌هایی که بر زیرساخت‌های آب، برق، جاده و کشاورزی وارد شده ۸۰۰ میلیارد ریال است.

 فرماندار قلعه گنج گفت: بر اثر بارش شدید باران و وقوع تندباد در شبانه‌روز گذشته هم خساراتی در بخش‌های مسکن، کشاورزی، دامداری و برق در روستاهای تمگران، رودباهی، چاه عید، چاه باغ، شمزان، دولاب، تاریکماه و آهوان در شهرستان قلعه گنج برجای مانده است.

تنها ارگانی که خسارت دیدگان، چشم به آن دارند، بیمه کشاورزی است. هرچند که غرامت پرداخت شده از طرف بیمه کشاورزی  در مقابل ارزش محصول خسارت دیده رقم ناچیزی است و نخلداران از مبلغ غرامت پرداختی رضایت ندارند. و مسوولان بیمه کشاورزی غرامت پرداخت شده را  با هدف جبران بخشی از خسارت رخ داده  تلقی می کنند و این مبلغ را در تناسب حق بیمه پرداخت شده می‌دانند.

خسارت خشکیدگی و توفان به خرمای جنوب

 معاون خدمات بیمه‌ای مدیریت شعب بانک کشاورزی منطقه جنوب کرمان دررابطه‌با خسارت وارد شده به باغداران منطقه با اشاره به اینکه افزایش دما و وزش بادهای گرم منطقه‌ی در اواخر تیرماه در اکثر نقاط جنوب کرمان هم‌زمان با مرحله تبدیل خارک به رطب باعث شروع خسارت خشکیدگی خوشه خرما شده است افزود: علاوه بر رخداد خسارت خشکیدگی خوشه خرما، در نیمه اول مردادماه به دلیل وزش توفان‌های موسمی به همراه بارندگی در اکثر بعدازظهرهای هفته‌های اخیر، خسارت به این محصول به‌شدت افزایش پیدا کرده است.

 ولی اله افشار ادامه داد: در اکثر نقاط جنوب کرمان شدت توفان سبب افتادن درخت، ریزش شدید میوه‌ها و افزایش ترشیدگی به دلیل هم‌زمانی توفان با باران شده است و باگذشت زمان این خسارت‌ها روبه‌افزایش است.

 افشار با اعلام اینکه اکیپ‌های کارشناسی تشکیل و به‌صورت تیم‌های کارشناسی از مناطق خسارت‌دیده بازدید میدانی صورت‌گرفته، اظهار کرد: مستندات لازم ازجمله عکس و فیلم تهیه شده و مکاتبات لازم نیز با ستاد صندوق بیمه در تهران صورت پذیرفته است .

 معاون خدمات بیمه‌ای مدیریت شعب بانک کشاورزی منطقه جنوب کرمان توضیح داد: روند بررسی خسارت ادامه دارد و در هفته آتی نیز، از باغات شاهد منطقه کیل گیری‌های لازم جهت برآورد دقیق خسارت انجام می‌گیرد تا دراسرع‌وقت مجوزهای لازم جهت پرداخت خسارت به کشاورزان منطقه صادر گردد.