احتمال کوچ دوباره سپردهها
کاهش نرخ سود سپرده های بانکی یکبار در اردیبهشت امسال اتفاق افتاد و سودها در این بخش ۲ درصد کم شد. حالا پس از چندماه کاهش نرخ سود، بانکها می گویند دوباره آماده کاهش نرخ سود سپرده های بانکی هستند، این بار هم قرار است شورای پول و اعتبار این مسئله را بررسی و درباره آن اعلام نظر کند. تا همین دو دهه قبل، بانکهای دولتی در بازار پولی کشور یکه تازی میکردند و هیچ رقیبی نداشتند. آنها در سایه امکانات و منابع دولتی فعالیت میکردند و سیستمی کاملا سنتی و یکطرفه در بازار پولی کشور فعالیت داشت. اما حالا شرایط عوض شده و با ورود بانکهای خصوصی به عرصه بازار پولی کشور، بانکهای دولتی نیز مجبور شده اند برای جلوگیری از فرار مشتریان و سپرده ها و سرازیر شدن آن به سمت بانکهای خصوصی، دست به ابتکاراتی بزنند. هرچند مشتریان از اوضاع بانکها و نحوه خدمات رسانی سیستم بانکی کشور راضی نیستند و معتقدند بانکها در تسهیلات دهی، روشهای سختگیرانه ای دارند و این مسئله به ویژه برای مشتریان خُرد بسیار محسوس تر است اما ورود بانکهای خصوصی به بازار پولی کشور شرایط را چندان هم بهتر نکرد. بانکهای خصوصی نیز خیلی زود وارد فعالیتهای خاص شده و نشان دادند خیلی هم علاقه ای به کار کردن و خدمات رسانی به مشتریان خرد ندارند و تلاش کردند تا در پروژه های تضمین شده و سودآور وارد شوند. این موضوع آنقدر مشخص و روشن است که بسیاری از مشتریان وامهای کوچک به سمت برخی بانکهای خصوصی نمیروند و هرگونه تلاش برای دریافت تسهیلات خرد از بانکهای خصوصی را ناموفق می دانند. در سایه چنین دیدگاهی در بانکهای خصوصی و سخت گیریهای عجیب و غریب بانکهای دولتی، برخی موسسات کوچک با تکیه بر سرمایههای مردم شکل گرفته و تلاش کردند تا با پرکردن خلاء بازار پول، هم نیازهای مشتریان کوچک را برآورده کنند و هم اینکه نقدینگی جذب کرده و رشد کنند. اتفاقا موفق هم بودند و توانستند مدیریت بازار خرد پولی کشور را به دست گیرند و مدیریت کنند. حالا موسسات غیرمجاز و مجاز اعتباری، صدها هزار مشتری و هزاران میلیاردتومان نقدینگی جذب کرده و با بانک ها وارد رقابت جدی شده اند.بانک هایی که تا دیروز خطری از ناحیه موسسات غیرمجاز و کوچک احساس نمی کردند، حالا چند سالی است به بانک مرکزی فشار می آورند تا آنها را ساماندهی کند. به هر حال شبکه بانکی کشور این روزها براساس وعده های مقامات بانکی و اقتصادی کشور در انتظار تصیم سرنوشت ساز شورای پول و اعتبار هستند تا ببینند که چه آینده ای در انتظار آنها و مشتریانشان خواهد بود.