خواب جنوبی ها بر روی گسل های فعال زلزله
رییس سازمان زمین شناسی استان: جنوب بر روی گسل های فعال قرار دارد و مردم باید مقاوم سازی را در اولویت خود قرار دهند.
آخرین زمین لرزه شدید کرمان در کوهبنان روی داد این زمین لرزه بعد از زمین لرزه های متعدد هجدک در نزدیکی شهر کرمان که شامل چندین زمین لرزه بالای ۵ تا ۶ ریشتر طی دو هفته بود روی داد. زمین لرزه کوهبنان ۵.۲ ریشتر بود اما بخش قابل توجهی از روستاهای اطراف و شهر کوهبنان را تخریب کرد و کار بازسازی این مناطق همچنان ادامه دارد. قرار گرفته و مناطق زلزله خیز گلباف و هجدک شاهد بروز این زمین لرزه ها بودند.
اما استان کرمان سابقه وقوع زمین لرزه های بسیار شدید تر را در کارنامه خود ثبت کرده است؛ ۶.۸ ریشتر گلباف، ۶ ریشتر لاله زار و نگار، دو زمین لرزه بالای ۶ ریشتر در ریگان، ۵.۶ شهداد، ۶.۵ بم، ۶.۴ حتکن، ۵.۸ نگار اینها تنها نمونه ای کوچک از زمین لرزه های ده های اخیر استان کرمان هستند که تنها در زمین لرزه بم ۳۳ هزار و ۴۸۹ نفر کشته و حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر زخمی شده اند. در این زلزله ۲۴ هزار و ۲۸۳ واحد مسکونی شهری؛ ۱۰ هزار و ۱۴۵ واحد مسکونی روستایی و ۳ هزار و ۳۲۶ واحد تجاری تخریب شد. همچنین ۹۷۶ واحد مسکونی شهری، ۱۲ هزار و ۲۵۲ واحد مسکونی روستایی، ۵۲۴ واحد تجاری و ۱۴۱ واحد صنعتی خسارت دیدند.
زخم های زمین لرزه ها بر پیکر کرمان التیام نیافته اما فراموش شده است
زخمهای زمین لرزههای متعد بر پیکر استان کرمان در حالی هنوز التیام نیافته است که بعد از گذشت چند ماه از وقوع این حوادث خطر وقوع زمین لرزه در کرمان فراموش می شود و مردم و مسوولان تا وقوع حادثه بعد کمتر به یاد احتمال بروز این خطر هستند.
نکته نگرانکننده این است که برخی از مدیران استان با توجیه جذب سرمایه حتی اجازه یادآوری وجود خطر زمین لرزه در کرمان را هم نمی دهند.
دو زمین لرزه خفیف اما نگران کننده
در کرمان
بزرگترین مرکز جمعیتی استان، شهر کرمان است این شهر حدود یک میلیون نفر جمعیت دارد و هر چند همیشه تحت تاثیر زمین لرزه ناشی از گسلهای شهرهای اطراف لرزیده است اما در سال ۹۶ این شهر تحت تاثیر دو گسل زمین لرزههای خفیفی را تجربه کرد که نگرانیها را بابت وجود گسل در این شهر افزایش داد. دو زمین لرزه خفیف در نزدیکی شهرک مطهری و شهرک سیدی نشان داد که احتمال فعال شدن چنین گسلهایی در این شهر نیز وجود دارد.
اما طبق آمار رسمی ۱۴ گسل در فاصله ۲۵ کیلومتری کرمان شناسایی شده اند که باید مطالعه و بررسی روی این گسلها در کوتاه ترین زمین ممکن انجام شود. باید یادآوری کنیم که زمین لرزه شدید بم بر اثر فعال شدن گسلی روی داد که کسی از وجود آن در زیر شهر خبر نداشت و احتمال وجود چنین گسلهایی در شهری که اکثر ساختمان های موجود در آن بالای ۵۰ سال عمر دارند دور از انتظار نیست.
گفته می شود مناطق حاشیهای شهر کرمان که اکثرا شاهد ساخت و سازهای بی ضابطه در سال های گذشته بوده اند، بافت تاریخی شهر و سازه های قدیمی در محلههای مختلف شهر کرمان در صورت بروز زمین لرزه در خطر قرار دارند.
اما هنوز هم مردم این شهر نمیدانند در صورت بروز شرایط بحرانی زمین لرزه دقیقا باید به کدام قسمتهای شهر مراجعه کنند و تجربه نیز نشان داده است رفتار مردم در زمان بحران مدیریت نشده و هجوم به پمپ بنزینها نمونهای از این رفتار است.
نگرانی از وجود سازههای غیرمقاوم
در شهر کرمان
رییس سازمان زمین شناسی استان کرمان ضمن اشاره به وجود سازههای غیر مقاوم در استان کرمان میگوید: در سالهای اخیر در قالب طرح های عمرانی برخی از مناطق استان مقاوم سازی شده است و طرح های بازسازی بم و بروات و زرند نیز موجب شده روستاها و برخی از سازه های شهری بازسازی شوند.
علی رشیدی اما نگران خانههای غیرمقاوم در شهر کرمان است و از مردم میخواهد نسبت به مقاومسازی خانههای مسکونی اقدام جدی انجام دهند.
وی در خصوص تعداد گسلهای کرمان می گوید: نمیتوان در این زمینه عدد دقیقی ارائه کرد چون بسیاری از این گسلها خود به چندین گسله تقسیم می شوند که زمین لرزه های شدیدی را می توانند ایجاد کنند.
وی خواستار اختصاص بودجه و اعتبار مورد نیاز برای بررسی و مطالعه بر روی گسل های کرمان شد و بیان کرد: زمین لرزه قابل پیشبینی نیست اما می توان از ساخت و ساز در حوالی گسلهای فعال جلوگیری کرد. رشیدی بیان کرد: گسلهایی مانند کوهبنان، لکر کوه، گلباف و نایبند در شمال استان کرمان میتوانند موجب بروز زلزله هایی با شدت ۷ ریشتر شوند.
وی گفت: کشور ما در منطقهای قرار گرفته است که نیروهای تکنوتیکی و فعالیت پوسته زمین میتواند منجر به بروز زمین لرزه شود.
وی گفت: استان کرمان به دلیل موقعیت زمین ساختی که دارد شاهد وجود گسلهایی است که امتداد لغز هستند که روند شمال غرب – جنوب شرق دارند.
وی گفت: این وضعیت مختص شمال استان نیست در جنوب نیز چنین گسلهایی وجود دارد و می توان به گسل سبزواران ، بم اشاره کرد البته تاکید می کنم هر یک از این گسلها خود به چندین گسل فرعی منشعب می شوند.
رشیدی بر مطالعه بر روی این گسل ها تاکید کرد و گفت: باید بگویم که لزوما هر گسلی فعال نیست و همچنین هر گسل فعالی هم قرار نیست الزاما لرزه زا باشد به همین دلیل کار تحقیقاتی بر روی این گسلها دارای اهمیت بسیار بالا است.
وی گفت: زندگی در استانی مانند کرمان می تواند خطراتی از جمله لرزه خیر بودن منطقه را به همراه داشته باشد پس بهتر است با برگزاری مانور، دادن آگاهی به مردم، مقاومسازی سازه ها و آموزش مدیریت بحران در سطوح مختلف خسارات ناشی از زمین لرزه را کاهش داد. معاون عمرانی استاندار کرمان نیز اظهارداشت: طی سالهای اخیر نظارت بسیاری جدی در بحث مقاومسازی انجام میشود و مجوز پایان کار به ساختمانهایی که استانداردهای موجود را رعایت نکنند داده نمیشود.
مصطفی آیتاللهی موسوی در خصوص وجود ساختمانهای غیر مقاوم در استان کرمان گفت: باید به سمتی سیاستگذاری کنیم که زمینه نوسازی و مقاومسازی این سازهها در شهر کرمان و سایر مناطق استان فراهم شود ضمن اینکه طی سالهای اخیر اقدامات قابل توجهی نیز به خصوص در بم، زرند و جنوب استان کرمان انجام شده است.
معاون استاندار کرمان گفت: نتیجه همین مقاومسازیها بوده که بر اثر زمین لرزههای ۴ تا ۵ ریشتر در کرمان خسارت جانی روی نمیدهد.
مقاومسازی را جدی گرفتهایم
موسوی گفت: کرمان استانی حادثه خیز است و باید همه در راستای مقابله با حوادث طبیعی خود را آماده کنیم بطوری که از مجموع حوادث موجود در جهان ۳۰ مورد در استان کرمان روی میدهد.
این مسوول گفت: زمین لرزههای بم، زرند و راور و کوهبنان باید برای مردم تجربه شود چون زمین لرزه قابل پیشبینی نیست.
وی با اشاره به زمین لرزههای سال ۹۶ کرمان گفت: انرژی که از گسلهای کرمان آزاد شد دو برابر انرژی زمین لرزه گسل کرمانشاه بود اما عملا به دلیل بازسازی که در پی زمین لرزه قبلی در این منطقه روی داده بود عملا خسارت جانی نداشتیم.