فقر چهره آخرین یلدای قرن را سیاه کرد
یلدای امسال آخرین شب بلند سال در قرن جاری است، این شب زیر سایه کرونا مانند سالهای گذشته برگزار نمیشود و هر خانواده به صورت جداگانه یلدا را به صبح ختم میکند اما این تنها چالش و تغییر یلدای سال جاری در مقایسه با سالهای گذشته نیست.
گرانی روز افزون در بازار موجب شده سرپرستهای خانوادهها به خصوص اقشار آسیب پذیر و محروم جامعه دل نگران این شب باشند و در مقابل اعضای خانواده شأن سرافکنده شوند.
گذری بر بازار کرمان نشان میدهد که هزینه برگزاری این شب در صورت خرید اقلام مورد نیاز این شب برای یک خانواده چهار نفره بین ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است.
قیمتهای یلدایی برق از سر مردم پراند
هندوانه کیلویی ۴ تا ۵ هزار تومان، پسته کیلویی ۲۷۰ تا ۳۵۰ هزار تومان، تخمه آفتاب گردان به عنوان یک آجیل ارزان کیلویی ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان، ماهی کیلویی ۷۰ تا ۱۲۰ هزار تومان، انار با کیفیت متوسط کیلویی ۲۵ هزار تومان، بادام کاغذی کیلویی ۱۶۰ هزار تومان، قاووت کرمان از ۷۵ تا ۱۴۰ هزار تومان، پرتقال ۲۰ هزار تومان، کلمپه (شیرینی مخصوص مردم کرمان) کیلویی ۶۰ هزار تومان و آجیل مخلوط شب یلدا کیلویی حداقل ۱۶۰ هزار تومان، یک گونی برنج ایرانی هم از ۳۰۰ تا ۳۵۰ تومان قیمت گذاری میشود.
با یک حساب سرانگشتی در یک خانواده چهار نفره اگر قرار باشد مراسم شب یلدا معمولی برگزار شود باید برای هر نفر حداقل ۱۵۰ هزار تومان کنار بگذارد.
در این میان بسیاری از خانوادهها ترجیح میدهند یلدا را سادهتر از هر سال برگزار کنند، عدم برگزاری مهمانیهای جمعی به دلیل کرونا نیز موجب شده است فشار سنگین بر دوش خانوادهها کمتر شود اما به دلیل مشکلات ناشی از کرونا که بسیاری از مشاغل را به خصوص در بخش خصوصی را از رونق انداخته است عملاً بسیاری از خانوادهها توان برگزاری جشنهای یلدا را به صورت محدود هم ندارند.
در این خصوص با محمدرضا صاحب یکی از آجیل فروشیهای کرمان به صحبت نشستیم که با گلایه از وضعیت ماههای اخیر اقتصاد گفت: دو هفته تعطیل بودیم و ضربه سنگینی را تحمل کردیم اما حقیقت این است که از ابتدای شیوع کرونا رکود آغاز شد و حالا این وضعیت تشدید شده است.
وی افزود: پیک کار آجیل فروشیها در ایام عید و شب یلدا است اما در هر دو مقطع شاهد هستیم مردم سعی میکنند به خصوص آجیل برشته خریداری نکنند و خرید خشکبار هم به دلیل ملاحظات خانوادهها به شدت کاهش یافته است.
تقاضای خانوارها به شدت کاهش یافته است
وی گفت: نسبت به سالهای گذشته خرید آجیل بسیار اندک شده است به طوری که سعی کردیم تا میتوانیم خرید عمده را کاهش دهیم چون تقاضایی از سوی خانوارها وجود ندارد.
وی تصریح کرد: کالاهای جانشین یا مکمل آجیل جای خرید آجیل فله و کیلویی را گرفته است این وضعیت در صنف شیرینی فروشی هم دیده میشود چون مردم ملاحظات بهداشتی دارند.
صاحب یک میوه فروشی هم به خبرنگار مهر میگوید: هر بار که میدان تره و بار می رم سعی میکنم میوهای را به مغازه بیاورم که توسط مردم خریداری شود، تقاضا برای خرید میوه به شدت کاسته شده است اکثر مردم فقط قیمتها را سوال میکنند و بخش قابل توجهی از میوهها میمانند و خراب میشود.
محمد نگارستانی میگوید: قیمتها هر روز بیشتر میشود و توان خرید مردم هم کمتر میشود به طوری که اکثراً به صورت دانهای میوه خریداری میکنند، هندوانه نیز اکثر یخ زده است و کیلویی ۴ تا ۵ هزار تومان به فروش میرود و مردم سعی میکنند فقط هندوانه خریداری کنند.
شکر و روغن با قیمت نجومی
محمد اقبال منش، در یک واحد قنادی فعالیت میکند و میگوید: وقتی یک کیلو نارگیل ۱۰۰ هزار تومان میشود و شکر هم نایاب است یا قیمت بالا دارد چه کسی میتواند پول شیرینی پرداخت کند، یک قوطی روغن جامد در کرمان پیدا نمیشود و اگر جایی عرضه شود قیمتهای نجومی دارد که نه شیرینی فروش میتواند خریداری کنند و نه مصرف کننده توان خرید دارد.
وی میگوید: سالهای قبل کیکهای یلدای را عرضه میکردیم اما در سال جاری با این قیمت پسته، بادام و نارگیل و روغن و شکر خانوادهها کمتر رغبتی برای خرید ندارند.
این قیمتها برای افرادی بررسی شد که دارای یک درآمد مکفی و یا متوسط هستند اما بسیاری هم هستند که این قیمتها برای آنها دیوار بلند است که در مقابل آنها و شب یلدا کشیده شده است.
عباس پیرمردی است که در انتهای خیابان جهاد کرمان در کنار سایر کارگران فصلی به انتظار این است که شاید برای کار امروز کسی به او مراجعه کند.خودش میگوید که در بهترین حالت شاید هفتهای یک یا دو مورد کار نصیبش شود، هر روز ۱۲۰ هزار تومان در صورتیکه که کار باشد درآمد دارد.
همسرش هم در خانههای مردم کار میکرد اما بعد از شیوع کرونا کسی کارگر نمیخواهد شاید بتوانیم هر ماه یک پته (صنایع دستی کرمان) را بفروشیم و اگر مشتری باشد بخشی از هزینههای خانه جبران میشود.
سراغ یکی از فعالان اصناف کرمان میروم محمد رضا نام دارد و مغازه لباس فروشی در بازار دارد، به خبرنگار مهر میگوید: در سال جاری توان خرید بسیاری از اقلام سفره شب یلدا را ندارم، قیمتها به صورت معمول طی ماههای گذشته افزایش یافته بود و حالا در آستانه یلدا نرخ بسیاری از اجناس به خصوص میوه و آجیل هم افزایش یافته است.
وی میگوید: هر کس یک بهانهای برای افزایش قیمتها دارد و کسی هم نظارتی بر بازار ندارد، مسئولان میگویند قیمت را کنترل میکنیم و بازرسان در بازار حضور دارند اما وقتی در همین بازار به مغازهها مراجعه کنید در یک راسته بازار یک جنس را با قیمتهای مختلف میبینید و کسی هم نیست جلوی گران فروشی را بگیرد.
آخرین یلدای قرن امسال با شرایط ویژه در پیش رو قرار دارد و همدلی و همراهی مردم با یکدیگر برای کمک به نیازمندان میتواند گره گشای، شرمندگی برخی از محرومان و نیازمندانی باشد که در این شب توان خرید حداقلی هم ندارند.