پسته کرمان در لبه پرتگاه؛ سرمازدگی ثروتمندان استان را زمین‌گیر کرد

پسته کرمان در لبه پرتگاه؛ سرمازدگی ثروتمندان استان را زمین‌گیر کرد

کرمان در حال از دست دادن جایگاه خود در صنعت پسته است. مطابق گزارش ارائه شده در شورای  گفت‌ و گوی دولت و بخش خصوصی ۶۵ درصد از محصول پسته امسال از دست رفته است. در بهترین حالت کرمان می‌تواند روی ۳۵هزار تن پسته حساب باز کند، آن هم اگر تا فصل گرما از سایر عوامل مصون بماند. این البته پایان ماجرا نیست؛چرا که به گفته رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان،  سه پنجم باغات پسته بیش از ۵۰ درصد آسیب دیدند و محصول آنها برای سال بعد صفر خواهد بود.  

 بخشی که ۸درصد از تولید ناخالص داخلی استان را تشکیل می‌دهد، پایه‌هایش متزلزل شده. دیگر فقط بحث مصرف آب و کاهش عملکرد در هکتار نیست. موضوع خسارت دیدن بیش از ۱۶۰هزار هکتار باغات پسته است. حجم خسارتی که اگرچه ابتدا ۱۳هزار میلیارد تومان برآورد شد اما رئیس اتاق کرمان، در شورای گفت‌و‌گوی دولت و بخش خصوصی این خسارت را یک خسارت مقدماتی می‌خواند و احتمال باز شدن بحث‌های امنیتی و اجتماعی را مطرح می‌کند. 

به گفته مهدی طبیب زاده خسارت پسته ده‌ها هزار برابر بیش از این رقم است که هنوز در محاسبات آورده نشده .او معتقد است که عمق خسارت به حدی است که حتی تبعات امنیتی هم به دنبال خواهد داشت.  از نگاه رئیس پارلمان بخش خصوصی که این بخش را به حدی با اهمیت دیده که یک جلسه از شورای گفت و‌گوی دولت و بخش خصوصی را به خود اختصاص دهد، این خسارت چند ده هزار میلیارد تومان بیش از این رقم است.

سه پنجم باغات پسته از دست رفت

تاکنون  هیچ دستورالعملی برای حمایت از کشاورزان ابلاغ نشده است. کشاورزانی که زمانی در زمره ثروتمندترین‌های استان بودند و حالا چند سال پیاپی است که سرمایه‌هاشان  دست خوش بلایی چه از نوع  سرمازدگی و چه از  نوع آفت پسته است. 

گزارش حجم این خسارت اینطور توسط رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان قرائت می‌شود:««دوپنجم باغ‌های پسته استان کم‌تر از ۵۰ درصد آسیب دیده‌اند و مابقی باغ‌ها بالای ۵۰ درصد خسارت دیدند که در این باغ‌ها قطعا محصول سال آینده نزدیک به صفر خواهد بود».

به گفته  محمدرضا ترابی به طور متوسط ۱۶۰هزار هکتار از باغ‌های پسته استان یعنی حدود ۸۰ درصد باغ‌ها،‌ خسارت دیده‌اند که این میزان گویای این است حدود ۶۵هزار تن پسته  از ۱۰۰ هزار تن پسته پیش بینی شده استان را از دست داده‌ایم.»

بود و نبود مراکز تحقیقاتی کشاورزی فرقی ندارد

یک ساعت از وقت دو ساعته جلسه با همین آمار و ارقام و پخش ویدیویی از وضعیت باغات پسته استان پر می‌شود . تشریح وضعیت باغات پسته  از نگاه ترابی تنها در یک کلمه خلاصه می‌شود« اسفبار»او در همین  جلسه  فرصتی می‌خواهد تا نتایج مطالعات گذشته نیز ارائه شود. درخواستی که توسط رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به عنوان عضو ثابت شورای های گفت و گوی دولت و بخش خصوصی این طور پاسخ داده می‌شود:««40 سال مراکز تحقیقاتی استان کرمان مانند مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، معاونت باغبانی و معاونت‌های مختلف در جهاد، بودجه گرفتند و حتی مرکز تحقیقات پسته در رفسنجان راه‌اندازی کردیم تا ویژۀ پسته کار کنند. الان بود و نبود این‌ها در استان چه فرقی دارد؟ چه پیشنهادی می‌خواهند بدهند؟ کشاورزان هر سال متضرر می‌شوند و هیچ پیشنهاد علمی هم مطرح نشده است».این جمله پورابراهیمی این طور تعبیر می‌شود که علی رغم بودجه پرداخت  شده ، این مراکز هیچ خروجی مشخصی نداشته‌اند. موضوعی که باعث می‌شود تا استاندار دست به دامان شرکت‌ّای دانش بنیان شود. علی زینی وند با بیان اینکه شرکت‌های دانش بنیان مورد تاکید رهبر معظم انقلاب هستند،خواستار ورود این شرکت‌ها برای جلوگیری از خسارت وارده به محصول پسته است.

۷۰درصد باغات پسته بیمه نیستند

بر طبق اطلاعاتی که در این جلسه ارائه می‌شود به طور متوسط ۳۰درصد از باغات پسته استان بیمه هستند. موضوعی که همزمان با این جلسه در در جلسه بررسی سرمازدگی پسته شهرستان رفسنجان نیز تکرار می‌شود و حاج عبداللهی،   مدیر جهاد کشاورزی این شهرستان اعلام می‌کند که فقط یک چهارم باغات این شهرستان بیمه هستند. 

بیمه بودن یا نبودن محصولات پسته اما از دید استاندار کرمان تفاوتی با هم ندارد. به گفته زینی وند بیمه شاید فقط 5 درصد از خسارات سرمازدگی کشاورزان را جبران کند: «بیمه دیگر بی‌اثر شده است. الان استان کرمان یکی از استان‌های پیشرو در بحث محصولات کشاورزی است اما اثری ندارد. به دلیل این‌که تکرار می‌شود و منابع بیمه هم ذخیره نمی‌شود و بیمه ضرر می‌کند، این اثر منفی دارد وبیمه الان تقریبا به لحاظ کارشناسی بی‌اثر شده است » او معتقد است آن‌چه می‌تواند در این حوزه اتفاق بیفتد، استمهال وام‌های کشاورزی و دیگری با یک درجه تخفیف، امهال است که پیگیری پورابراهیمی و وزیر کشور را نیاز دارد.

او همچنین معتقد است بایستی ایستگاه‌های هواشناسی افزایش یابد، چرا که  امکانات پیش‌بینی استان ضعیف است».

علی رغم اینکه استاندار معتقد است که با اطلاع رسانی کشاورزان از اطلاعات و داده‌های  مرکز تحقیقات خسارت کشاورزان تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابد، پورابراهیمی تحقیقات این مراکز را ثمر بخش نمی‌داند«محققان و مجموعه‌های تحقیقاتی ما کارهای زیادی انجام دادند اما راهکار موثری ارائه نشده است. در کشورهای دیگر نیز سرمازدگی وجود دارد. می‌توان با روش علمی از سرمازدگی جلوگیری کرد».

از نگاه پورابراهیمی عمده بودجه این مراکز صرف حقوق و دستمزد شده است تا انجام تحقیقات ثمر بخش:«با وجود همه‌ی مراکز علمی و تحقیقاتی در استان، مانند دانشکده کشاورزی دانشگاه باهنر، مرکز تحقیقات، مرکز تحقیقات پسته رفسنجان و سایر دانشگاه‌ها، خروجی مناسبی وجود ندارند. 90 درصد اعتبار این مراکز تحقیقات صرف هزینه‌ها و دستمزد می‌شود و تنها 10 درصد برای کار مطالعاتی هزینه می‌شود».