جیب خالی کشاورزان کرمانی
کشاورزان استان کرمان در زمینه تامین مالی با مشکلات عدیده ای روبرو هستند و تسهیلات با سودهای بالا نه تنها برای آنها چاره ساز نیست بلکه کمرشکن است.
یک چهارم باغات کشور در استان پهناور کرمان وجود دارد و تنوع محصولات تولیدی در این خطه بسیار زیاد است. پسته،خرما،صیفیجات،گلمحمدی،مرکبات و… جزو شاخص ترین محصولات کشاورزان کرمانی به شمار می روند.
اقتصاد غالب برخی شهرستانهای این استان کاملا به کشاورزی وابسته است و شغل بسیاری از مردم در این حیطه تعریف می.شود.این در حالیست که خشکسالی سالهای طولانیست که در حال جولان در کرمان است و بخش کشاورزی که قسمت اعظمی از آب را به خود اختصاص میدهد از این ناحیه دچار آسیبهای جدی شده و ضرورت دارد با اجرای دقیق طرح کشت محصولات جایگزین در راستای حل یکی از معضلات کشاورزی که همان بحران آب است، گام برداشت.
اما فعالان این حوزه در کنار کم آبی از مشکلات عدیده دیگری هم رنج میبرند که از آن میتوان به عدم حمایت مسئولان و همکاری نکردن بانکها در پرداخت تسهیلات نام برد. کشاورزان معتقدند وامهایی با سود ۱۸درصد نه تنها چارهساز نیست بلکه کمرشکن هم است.
سودهای بالای بانکی کمرشکن است
رضا ابراهیمی از کشاورزان کرمانی با گلایه از گرانی سم و کود و ادوات کشاورزی اظهار کرد: سرمازدگی هم امسال به یک معضل برای کشاورزان تبدیل شده است. ۷۰ تا ۱۰۰ درصد سرمازدگی داشتیم این در حالیست که بیمه فقط ۵ درصد خسارت ها را پرداخت می کند.
این فعال حوزه کشاورزی استان کرمان گفت:کرمان با توجه به خشکسالیهای متوالی با مشکل بحران آب مواجه بوده و نیاز است مسئولان فکری در این زمینه بکنند.
ابراهیمی با انتقاد از سود بالای وامهای بانکی اظهار کرد: سود ۱۸ درصد برای تولید کمرشکن است و جوابگو نیست.
یکی دیگر از کشاورزان استان کرمان که خواست نامی از او برده نشود گفت:ما در زمینه تولید علوفه مشغول به کار بودیم و همین باعث شد تصمیم به پرورش شتر بگیریم. متاسفانه ۲.۵ سال است که با وجود پیگیریهای هر روزه در ادارات استان به ویژه در منابع طبیعی و تا حدودی نظام مهندسی کشاورزی برای اخذ مجوزها به مشکلاتی برخوردیم.
او ادامه داد: البته تا حدودی مشکلات حل شده است و در حال حاضر با توجه به تورمی که به وجود آمده بعد از اخذ مجوز شروع به ساختوساز کردهایم اما متاسفانه بانکها همکاری لازم را انجام نمیدهند.بانکها بر این اصرار دارند که سرمایهگذار باید آوردهاش را در همان بانک سپرده کند. با تورم موجود واقعا این کار برای من کشاورز بسیار سخت است که سرمایهام را در بانک سپرده کنم و از طرف دیگر قسط به قسط تسهیلات برای من واریز شود.
این فعال حوزه کشاورزی استان کرمان گفت: با وجود ۲.۵ سال دوندگی الان جرات انجام کار را نداریم چرا که سیستم از ما حمایت نمیکند و بعد از دوندگیهای بسیار تازه باید با بانکی روبرو شویم که هیچ همکاری با سرمایه گذار و کشاورز انجام نمی دهد.
روش های تامین مالی کشاورزان
معاون امور اقتصادی استاندار کرمان اظهارکرد:برای تامین مالی کشاورزی سه مسیر تبصره ماده ۱۸، مردمی سازی یارانهها و اعتبارات مربوط به خسارتهایی نظیر سرمازدگی(که از طریق ستاد بحران توزیع میشود) وجود دارد.
حسین مهرابی ادامهداد:مسیری که کشاورزان برای دریافت اعتبارات کشاورزی باید طی کنند از طریق سازمانهای جهاد کشاورزی و همچنین سامانه سیتا است.کشاورزان میتوانند با مراجعه و ثبت تقاضا در این سامانه برای دریافت اعتبارات اقدام کنند.تقاضای این افراد بعد از بررسی توسط مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مربوطه در دستهبندی مرتبط قرار گرفته و به بانک معرفی میشوند.
او با بیان اینکه بانک پس از دریافت تضامین مربوطه و وثایق لازم تسهیلات را به افراد متقاضی ارائه میکنند، افزود: نرخهای بهره بسیار متفاوت است. به عنوان مثال در بحث مردمیسازی یارانهها نرخ تسهیلات برای واحدهای طیور گوشتی با ظرفیت کمتر از ۳۰ هزار قطعه ۱۰ درصد، واحدهای ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار قطعه ۱۲ درصد و برای واحدهای ۵۰ هزار تا ۱۰۰ هزار ۱۵ درصد و برای ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار قطعه ۱۸ درصد است.
مهرابی ادامهداد:نرخ بهره برای واحدهای طیور غیرگوشتی با کمتر از ۳۰ هزار قطعه ۱۰ درصد، واحدهای گاوداری شیری دارای کمتر از ۲۰۰ راس ۱۰ درصد، با ظرفیت ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار راس دام ۱۲ درصد و… است.
معاون امور اقتصادی استاندار کرمان در خصوص مدت زمان انتظار برای دریافت تسهیلات بیان کرد: هر سال از زمان اعلام بند «الف» تبصره ۱۸ تا انجام نخستین واریزی ها معمولا زمان بر است. در حال حاضر در حال پرداخت از محل اعتبار تبصره ۱۴۰۰ هستیم که احتمالا تا پایان شهریور ماه مهلت دارد که افراد ثبت نام کنند اما اعتبار ۱۴۰۱ هم به دنبال آن میآید و این جریان توقف ناپذیر است.
او گفت: تصور ما بر این است که زمان دریافت تسهیلات تبصره ۱۸ بین یک ماه تا ۴۵ روز طول می کشد چرا که باید پروسه مربوط به آن طی شود.
مهرابی با اشاره به اینکه کمیسیون ماده ۱۸ هر پنجشنبه برگزار می شود، افزود: دستگاه ها باید متقاضیان اهلیت دار و واجد شرایط را شناسایی کرده و اسامی آنها را به کمیسیون بیاورند و مصوبه مربوطه را اخذ کنند سپس این مساله در شورای برنامهریزی استان مصوب شده و به بانکها ابلاغ شود.
او یادآور شد:بانکها ۱۵ روز برای پرداخت این تسهیلات فرصت دارند البته با این شرط که فرد متقاضی دارای شرایط لازم باشد و چک برگشتی و اقساط معوق نداشته باشد.
رایزنی برای حل مشکلات کشاورزان دارای مشکلات مالی
معاون امور اقتصادی استاندار کرمان در خصوص کشاورزان خسارت دیدهای که دچار مشکل هستند، بیان کرد: برای این موضوع مکاتبات زیادی با بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی انجام دادهایم و بر این اساس در بحث مردمی سازی یارانهها قرار شد قانون مکرر چک برای برخی از واحدهای دامی نادیده گرفته شود.
مهرابی ادامه داد:اما در هر صورت این مسائل جزو قوانین بانک مرکزی است که در شورای پول و اعتبار مصوب شده است. باید توجه داشت که بحث معوقات در سیستم بانکی در حال افزایش است.
او یادآور شد:پرداخت تسهیلات به افراد دارای چک برگشتی یا اقساط معوق در دایره اختیارات استان نیست؛ مکاتباتی در این زمینه انجام دادهایم و قرارشد سازمانهای مربوطه در این خصوص کمک کنند تا افراد دارای مشکل از افراد بدون مشکل تشخیص داده و جدا شوند.
او گفت:منابع بانکی در واقع منابع مردم هستند و باید دوباره در چرخه قرار بگیرند. سیاست دولت به طور کلی این است که حجم پول را افزایش ندهد.
وقتی که برای ارائه تسهیلات از تبصره ۱۸ یا منابع داخلی استفاده می شود بانک ها حق ندارند از سرمایه گذار بخواهند که سرمایه اش را سپرده گذاری کند
بانکها حق ندارند از سرمایهگذار درخواست سپرده گذاری کنند
مهرابی اظهار کرد:در کارگروه رفع موانع تولید مشکلات فعالان حوزه کشاورزی مورد بررسی قرار می گیرد و در خصوص اعتبارات هم یک قانون و مقرراتی وجود دارد. وقتی که برای ارائه تسهیلات از تبصره ۱۸ یا منابع داخلی استفاده می شود بانکها حق ندارند از سرمایهگذار بخواهند که سرمایه اش را سپردهگذاری کند.
معاون امور اقتصادی استاندار کرمان بیان کرد:چنانچه بانکها سرمایهگذار را الزام به سپردهگذاری در چنین مواردی میکنند غیرقانونی است چرا که تا ریال آخر تسهیلات ماده ۱۸ باید طبق برنامه زمانبندی مشخص پرداخت شود.
او گفت: در بحث صدور مجوزات یک مرکز خدمات سرمایه گذاری داریم که در اقتصاد دارایی استان مستقر است.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: تامین منابع مالی کشاورزان به دو صورت است؛ قسمتی از منابع مالی به صورت بلاعوض به کشاورزان پرداخت می شود مثلا در خصوص اجرای طرحهای نوین آبیاری که برای هر هکتار حدود ۴۰ میلیون تومان به صورت بلاعوض پرداخت می شود.
علی جاویدی ادامه داد:منابع دوم مربوط به تسهیلات بانکی است که به دو صورت است؛اولین روش سرمایه ثابت برای اجرای پروژهها و سرمایهگذاری در بخش کشاورزی است و دومین روش سرمایه در گردش یک ساله و کوتاه مدت برای تامین مواد اولیه و نهادههاست.
او گفت:به عنوان مثال در راستای مردمی سازی یارانهها که اخیرا براساس تصمیم دولت در دست اجراست یک سرمایه در گردش ۹ ماهه برای دامدارن و مرغداران تامین شده که در حال پرداخت است.
بیمه کشاورزی به صورت هزینه ای است
جاویدی در خصوص کمکهای ناچیز بیمه اظهار کرد: بیمه بخش کشاورزی بیمه هزینه است نه تولید؛ به عنوان مثال برآورد میشود بیمه کشت یک هکتار گندم ایکس ریال است و اگر این محصول دچار خسارت ۱۰۰ درصدی شود همان ایکس ریال به کشاورز پرداخت می شود و نه درآمد یک هکتار گندم. این مساله در کل کشور به صورت یکسان انجام می شود.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی شمال استان کرمان در خصوص تغییر الگوی کشت بیان کرد: تغییر الگوی کشت با توجه به شرایط هر استان متفاوت است.
او گفت: در استان کرمان به لحاظ مشکل تامین منابع آبی و بحران آب تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم آببر خواهد بود. به عنوان مثال محصولاتی که در فضای بسته و گلخانهها کشت میشوند، مدنظر و در سیاست گذاری وزارت جهاد کشاورزی هستند که مقرر شده در این راستا تسهیلاتی هم به کشاورزان پرداخت شود.
جاویدی ادامه داد:تامین مالی افراد متقاضی سرمایه گذاری در کشتهای متراکم و محیطهای بسته، از محل ردیف اعتباری تبصره ۱۸ سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ قابل انجام است.
او در خصوص صدور مجوزها گفت:دولت در جهت واسپاری وظایفش به بخش خصوصی وزارت کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان صدور مجوزهای را به سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی واگذار کرده است.
جاویدی بیان کرد: برای صدور مجوز از ادارات مربوطه استعلام گرفته می شود در صورتی که متقاضی بتواند این استعلامات را کسب و پاسخنامههای نظام مهندسی را دریافت کند، صدور مجوز برای او بیش ۱۰ الی ۱۵ روز طول خواهد کشید.
او در خصوص آورده سرمایه گذار گفت: از هزینه کل حدود ۲۰ درصد آورده سرمایه گذار است و ۸۰ درصد را دولت از طریق بانک عامل تامین می کند. فعالان عرصه کشاورزی استان کرمان که طی سالهای اخیر بر اثر عواملی همچون خشکسالی،کم آبی، سرمازدگی و هزینههای سرسامآور کاشت، داشت و برداشت و جولان دلالان رنجهای بسیاری را متحمل شدهاند برای ادامه فعالیت و تامین مالی نیاز به حمایت مسئولان دارند.