وزیر بهداشت:«پزشکی خانواده» برنامه اصلی دولت برای «سلامت» است

وزیر بهداشت، اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع به‌عنوان تکلیف قانونی ۲۰ساله بر زمین‌مانده را از برنامه‌های اصلی دولت چهاردهم خواند و با اشاره به صدها ساعت کارشناسی با نظر شخص رئیس‌جمهور، از آغاز اجرای تدریجی آن از همین ماه خبر داد.
محمدرضا ظفرقندی در گفت‌وگو با ایسنا درباره تکلیف قانونی ۲۰ساله و بر زمین‌مانده پزشکی خانواده و نظام ارجاع و تأکید دولت چهاردهم بر اجرای این برنامه و به سرانجام رساندن آن، گفت:«ساختار نظام سلامت، یکی از سه رکن اصلی حوزه سلامت است. ساختار نظام سلامت در همه دنیا یک شکل و شیوه‌ای دارد و در بسیاری از کشورهای دنیا پزشکی خانواده ونظام ارجاع این ساختار را تشکیل می‌دهد. هدف این ساختار نیز آن است که هر فردی ولو از اقشار نیازمند و محروم، بتواند از یک مسیر مطمئن و توام با احترام عبور کند و خدمات موردنیاز سلامت را دریافت کند و به تعبیری در این مسیر جز رنج بیماری رنج دیگری نداشته باشد. این معنای پزشکی خانواده و نظام ارجاع است.»
او ادامه داد:«البته در این میان اگر کسی هم خواستار طی مسیر دیگری باشد، راه بسته نیست و می‌تواند با پرداخت هزینه در مسیر دلخواه خود خدمات موردنیاز را دریافت کند. اما آن مسیری که وظیفه دولتی، حکومتی و وظیفه وجدانی و اخلاقی است همین مسیر پزشکی خانواده و نظام ارجاع است که باید تأمین شود. این تکلیف، چهار دوره در برنامه‌های پنج‌ساله کشور دیده شده بود؛ اما به دلیل مشکلاتی انجام نشده است.»
ظفرقندی با بیان اینکه در این دوره بدون اغراق، صدها ساعت کار و جلسه کارشناسی برای انجام مقدمات برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع برقرار شده و در چندین جلسه نیز رئیس‌جمهور خود شخصاً حضور یافته، افزود:«البته قاعدتاً انجام این کار به میزان تأمین منابع نیز وابسته است. این موضوع را با دکتر پزشکیان هم مطرح کرده‌ام و ایشان هم به این موضوع باور دارد. در مجموع برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع جزو برنامه‌های اصلی دولت دکتر پزشکیان است؛ برنامه‌ای که خود در زمان تصدی وزارت بهداشت، آغازگر آن در روستاها بود.»
وزیر بهداشت درباره شروط موفقیت این برنامه نیز گفت:»این برنامه زمانی موفق است که پرداختی‌ها به پزشک خانواده در سطح یک و همچنین پزشکی که بیمار در سطوح دو و سه به آنها ارجاع می‌شود، به‌موقع و سر ماه صورت گیرد؛ این شرط لازم موفقیت برنامه است. بر همین اساس هم برنامه‌ریزی‌هایمان به این سمت است که به‌تدریج و بر اساس منابعمان برنامه را شروع کنیم. ان‌شاءالله از همین ماه برنامه آغاز خواهد شد؛ اما به‌تدریج. به‌این‌ترتیب یک بخشی از تمام استان‌ها که آمادگی بیشتری به لحاظ شرایط نظام ارجاع الکترونیک دارد، کار را شروع می‌کنیم و به‌تدریج گسترش خواهیم داد.»
او درباره چگونگی ترغیب پزشکان برای ورود این برنامه نیز گفت:«هر پزشک بر اساس قراردادی مشخص وارد برنامه می‌شود و این قرارداد باید جذاب باشد، تأمین معیشتشان را به دنبال داشته باشد و پرداخت‌ها نیز بر اساس قرارداد به‌موقع انجام شود. اگر کار این‌چنین پیش رود، مشکلی نخواهیم داشت.»
وزیر بهداشت درباره بودجه‌های پیش‌بینی‌شده برای اجرای برنامه در سال جاری نیز به ایسنا گفت:»آنچه که در بودجه است روی کاغذ است و قاعدتاً ما بر اساس آن بودجه و اعتباری که «تأمین» می‌شود، پیش می‌رویم. در مجموع برای امسال اعتباری نزدیک به ۴۵ همت روی کاغذ در نظر گرفته شده است؛ اما مشخصاً آن چه تأمین و محقق می‌شود مهم است.«
او همچنین درباره تأکید رئیس‌جمهور بر سلامت مبتنی بر جامعه نیز به ایسنا گفت:«social determinants of health (SDH) بحثی اساسی است و پیش‌نیاز پزشکی خانواده است؛ ما نیز این بحث را در دولت پیگیری کردیم و موفقیت‌هایی را هم به دست آورده‌ایم. همواره «درمان» را به‌عنوان قله سلامت در نظر می‌گیرند؛ دنیا به این نتیجه رسیده که اگر بخواهیم در سلامت موفق باشیم و هزینه‌های درمان را کاهش دهیم، باید پایه‌های آن را درست کنیم؛ یعنی سبک زندگی درست، سبک تغذیه درست، ورزش درست و در مجموع افزایش سواد سلامت. اگر این موارد درست انجام شوند مردم خود می‌توانند دیابت، فشارخون و غیره را کنترل کرده و از بروز بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی جلوگیری کرده و مواردی نظیر سرطان‌ها نیز زود تشخیص داده شوند.»
وزیر بهداشت با بیان اینکه سلامت مبتنی بر جامعه حتی مقدم بر PHC و مراقبت‌های اولیه سلامت در شبکه ابتدایی نظام سلامت است، افزود:«در این زمینه نیز برنامه‌های مدونی کارشناسی شده، با شخص رئیس‌جمهور نیز بحث‌های آن را انجام داده‌ایم و به‌زودی هم اعلام می‌کنیم. اساس این کار نیز محله‌محوری و همان شبکه‌ای است که از آن برخورداریم. در مجموع بحث سلامت مبتنی بر جامعه و آموزش سواد سلامت با استفاده از فضای الکترونیک و موبایل‌ها و خودمراقبتی جزو برنامه‌های اساسی است که پزشکی خانواده ما را جامعه‌نگر می‌کند.»