در نشست شورا گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی مطرح شد؛الگوی کشت جدید، پاسخ راهبردی به کم‌آبی کرمان است

نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان، روز شنبه ۸ شهریورماه به میزبانی اتاق بازرگانی کرمان برگزار شد و محور اصلی آن بررسی چالش‌های کشاورزی با تاکید بر پایین بودن راندمان مصرف آب بود. در این نشست، مقامات ارشد استان ضمن اذعان به بحران آب و نقش آن در آینده اقتصادی کرمان، راهبردهایی نظیر افزایش راندمان آبیاری، تغییر الگوی کشت و توسعه کشت‌های گلخانه‌ای را مطرح و بر همکاری همه‌جانبه دولت، بخش خصوصی و کشاورزان تاکید کردند.
*طرح تحول در اقتصاد کشاورزی؛ ضرورت ارتقای بهره‌وری
محمدعلی طالبی، استاندار کرمان، با بیان اینکه کشاورزی استان با چالش جدی راندمان پایین مصرف آب مواجه است، تحول در اقتصاد کشاورزی را یکی از محورهای اصلی توسعه استان دانست. به گفته او، مصرف سالانه حدود ۶ میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی لزوم ارتقای بهره‌وری و افزایش راندمان آبیاری را دوچندان می‌کند تا بتوان سهم این بخش را در اقتصاد استان افزایش داد.
طالبی تصریح کرد: «طرح‌هایی نظیر تغییر الگوی کشت، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، تنوع‌بخشی محصولات و ارتقای ارزش افزوده در چارچوب کارگروه تخصصی متشکل از دولت و بخش خصوصی تا حصول راهبری‌های راهبردی دنبال می‌شود.» او مهلتی سه‌ماهه برای تدوین برنامه‌های اجرایی تعیین کرد تا نیمه دوم سال اقدامات عملیاتی آغاز شود. به‌گفته طالبی، نقش‌آفرینی نمایندگان مجلس برای بازنگری قوانین حوزه آب و کسب اختیارات قانونی جدید نیز یکی از مطالبات جدی مدیریت استان است.
*بحران آب، تهدیدی برای آینده کشاورزی استان
در ادامه این نشست، سیدمهدی طبیب‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی کرمان، با تاکید بر اجماع فعالان بر ضرورت بازمهندسی کشاورزی گفت: «همگان معتقدند کشاورزی استان با این روال مصرف آب و الگوی کشت و بدون اصلاحات بنیادین، دوام نخواهد آورد و دیر یا زود به خروج از صحنه اقتصاد استان می‌انجامد.»
او خواستار طراحی مجدد بر اساس داده‌های دقیق شد و اظهار کرد: «آمار متناقض و پراکنده در حوزه کشاورزی امکان برنامه‌ریزی درست را از بین برده است.» طبیب‌زاده افزود: «در یک منطقه باید با استفاده از روش‌ها و فناوری‌های نوین، آمار دقیق جمع‌آوری و تحلیل شود تا مدل اصلاح الگوی کشت و بازمهندسی بر داده‌های واقعی استوار گردد.» او با اشاره به محدودیت منابع دولتی، تاکید کرد حرکت به سوی مدل‌های تامین اعتبار مبتنی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی و بهره‌وری اقتصادی ضروری است. رئیس اتاق کرمان تصریح کرد: «راه نجات کشاورزی، حرکت به سمت کشاورزی مدرن است و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، آموزش و مشارکت همه ذینفعان از جمله کشاورزان، دانشگاهیان و بخش خصوصی هستیم.»
*ضرورت اصلاح قوانین و ورود علمی به مدیریت کشاورزی
حجت‌الاسلام ابراهیم حمیدی، رییس کل دادگستری استان کرمان نیز در این نشست تاکید کرد: «بیش از ۲۰ سال است که موضوع الگوی کشت مطرح می‌شود اما همچنان خروجی مناسبی نداریم.» به گفته او، یکپارچگی کشاورزان و دولت، بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشگاه و شناخت وضعیت مناطق مختلف برای توسعه علمی بخش کشاورزی حیاتی است. حمیدی «به‌روزرسانی قوانین» و اتخاذ تصمیمات حاکمیتی برای حل مشکلات خرده‌مالکان را از الزامات تحول دانست و گفت: «مدیران استان باید توجه داشته باشند که معیشت عمده مردم استان به کشاورزی وابسته است و باید همزمان با حفظ سنت و میراث نسل‌های پیشین، کشاورزی را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.»
او با تاکید بر لزوم متناسب‌سازی اجرای الگوی کشت با جغرافیای منطقه توضیح داد: «محصولات استراتژیکی مانند خرما در شرق، پسته در شمال و سایر محصولات جنوب استان باید با توجه به امکانات آبی هر منطقه مدیریت شود.»
*تبیین نقشه راه آینده کشاورزی با همکاری دولت و بخش خصوصی
در جمع‌بندی این نشست، طبیب‌زاده تعامل دولت و بخش خصوصی را طی سالیان اخیر سازنده ارزیابی کرد و گفت: «اتاق بازرگانی می‌تواند به‌عنوان اتاق فکر بحران‌های استان ایفای نقش کند تا ضمن برنامه‌ریزی راهبردی برای آینده، در شرایط پرچالش کنونی نیز راهکارهای کارشناسی ارائه دهد.»
او آموزش‌های تخصصی، نشست‌های کارشناسی و طراحی برنامه‌های مبتنی بر نیازهای زیرساختی و توسعه پایدار را لازمه جهش کشاورزی دانست. به گفته طبیب‌زاده، برای موفقیت این نقشه راه باید تا پایان سال مصوباتی عملیاتی‌سازی شود و کلیه ذینفعان در شورای گفت‌وگو با رویکرد علمی و مبتنی بر داده تصمیم بگیرند.
کارشناسان حاضر بر این نکته تاکید کردند که یکی از معضلات ساختاری کشاورزی کرمان، نبود آمار دقیق و منسجم از وضعیت تولید، مصرف آب و الگوهای کشت است. امری که موجب دشواری در امر سیاست‌گذاری و اعمال تغییرات بنیادی شده است.