افزایش ۲۰ درصدی تولید علوفه مراتع شمال استان کرمان
با اجرای پروژههای اصلاح و احیای مراتع در دو بخش بیومکانیک و بیولوژیک از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی، شاهد افزایش علوفه در سطح مراتع استان در سال جاری خواهیم بود
رییس اداره مرتع و بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی شمال استان کرمان گفت: با اجرای پروژههای اصلاح و احیای مراتع در دو بخش بیومکانیک و بیولوژیک از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی، شاهد افزایش علوفه در سطح مراتع استان در سال جاری خواهیم بود.
“عباس درخشانی” با بیان اینکه اجرای عملیات بیومکانیک و بیولوژیک باعث افزایش ۲۰ درصدی تولید علوفه در هکتار میشود، اظهار کرد: تاکنون مراتع استان به طور متوسط ۶۰ کیلوگرم در هکتار تولید داشتهاند که با انجام عملیاتهای به یو مکانیک و بیولوژیک، تولید علوفه مراتع به ۷۲ کیلوگرم در هکتار میرسد که در مجموع، علوفه حاصل از انجام این عملیاتها، ۷۹ هزار و ۵۷۲ کیلوگرم است که این میزان تولید علوفه، نیاز روزانه ۴۶ هزار و ۸۰۷ واحد دامی را تأمین میکند.
وی ادامه داد: به منظور تحقق اهداف طرحهای مرتعداری و ارتقای کمی و کیفی پوشش گیاهی، امسال از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی، پروژههای اصلاح و احیای مراتع در دو بخش بیومکانیک و بیولوژیک با هدف ذخیره نزولات آسمانی، افزایش تولید علوفه و ظرفیت مراتع، کنترل هرز آب، جلوگیری از فرسایش آبی و بادی و توانمندسازی و افزایش درآمد دامداران و بهره برداران مرتع، حفظ خاک، کشت و توسعه گیاهان دارویی و صنعتی و … در سطح شش هزار و ۶۳۱ هکتار مراتع استان در حال اجرا است.
درخشانی افزود: بخش بیومکانیک، شامل؛ عملیات احداث هلالی آبگیر، همراه با بذرکاری در مراتع تخریب شده یا به شدت مورد چرای دام قرار گرفته که هنوز پایههایی از گونههای گیاهی مناسب و خوش خوراک در منطقه وجود دارد، به اجرا در میآید.
وی تصریح کرد: در این عملیات با توجه به شیب، در جهت عمود بر شیب و بر روی خطوط تراز و به فواصل، هلالهایی ایجاد میشود و پس از ایجاد شیار بذور مرتعی مناسب منطقه ( با اولویت گونههای بومی) قبل از ریزشهای جوی در آن قرار داده میشود و به دلیل نقشی که اجرای این پروژه در افزایش رطوبت خاک دارد، شرایط برای سبز شدن بذرهای کاشته شده در تاج چالههای هلالی را فراهم میکند و باعث افزایش پوشش گیاهی، افزایش تولید و ظرفیت مرتع، تغییر ترکیب گیاهی منطقه و همچنین حفظ خاک میشود.
رییس اداره مرتع و بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی شمال استان کرمان به اثربخشی این عملیات اشاره کرد و گفت: پس از اجرای عملیات بیومکانیک و با توجه به بارندگیهای اخیر به طور متوسط، هر تشتک ۳۰۰ تا ۴۰۰ لیتر نزولات آسمانی را جمع آوری که با توجه به سطح ۲ هزار و ۲۳۲ هکتاری عملیات بیومکانیک و احداث ۲۰۰ عدد تشتک در هکتار، میزان آب جمع آوری شده در تشتکهای احداثی بین ۱۳ هزار و ۳۹۲ تا ۱۷ هزار و ۸۵۶ مترمکعب برآورد میشود که ذخیره این حجم از نزولات آسمانی، علاوه بر اینکه از جاری شدن آب در عرصه و انجام فرسایش جلوگیری میکند، باعث افزایش رطوبت خاک و در نتیجه افزایش پوشش گیاهی میشود.
رییس اداره مرتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی استان کرمان عملیات بیولوژیک را اقدام دیگر این حوزه به منظور تحقق اهداف طرحهای مرتعداری و ارتقای کمی و کیفی پوشش گیاهی در امسال عنوان کرد و افزود: این بخش در دو عملیات کپه کاری و قرق در حال اجراست.
درخشانی گفت: عملیات کپه کاری در مناطق کوهستانی و پرشیب در مراتعی که دارای خاکهای کم عمق تا نیمه عمق هستند، انجام میگیرد.
وی با بیان اینکه عملیات قرق برای مدیریت پوشش گیاهی و مرتع در نظر گرفته میشود، افزود: در مدت معین از ورود دام به تمام یا قسمتی از سطح مرتع با هدف احیای پوشش گیاهی، جبران خسارتهایی که از چرای دام به مراتع وارد شده است و بررسی تغییرات پوشش گیاهی در دراز مدت و بدون حضور دام، جلوگیری میشود.
رییس اداره مرتع و زدایی اداره کل منابع طبیعی استان کرمان با بیان اینکه قرق معمولاً به دو صورت مستقل یا پروژه کمکی در مرتع صورت میگیرد، تصریح کرد: با توجه به شرایط منطقه و وضعیت پوشش گیاهی و دامداری، پس از اجرای عملیات بیولوژیک و بیومکانیک، محدوده مذکور به مدت دو سال به عنوان یک پروژه کمکی، قرق و از ورود دام به عرصههای مرتع کاری جلوگیری و ممانعت میشود تا در طول این مدت، گیاهان کاشته شده بتوانند استقرار کامل یابند و در پناه آن نیز پوشش گیاهی مرتع، بازسازی شود.
وی با بیان اینکه از ۱۴.۲ میلیون هکتار مساحت شمال استان کرمان، شش میلیون و ۲۶۷ هزار و ۹۲۶ هکتار را مراتع تشکیل میدهند، بیان کرد: از این میزان، مساحت مراتع خوب، حدود ۲۳ هزار هکتار؛ یعنی کمتر از نیم درصد، مساحت مراتع متوسط، یک میلیون و ۲۹۰ هزار هکتار؛ یعنی معادل ۱۹ و نیم درصد و مساحت مراتع فقیر و خیلی فقیر چهار میلیون و ۹۵۵ هزار هکتار؛ یعنی ۸۰ درصد هستند.
درخشانی افزود: تولید متوسط هر هکتار مرتع، ۶۵ کیلوگرم علوفه خشک است و در مجموع مراتع استان، ۴۰۷ هزار تن علوفه خشک در سال تولید میکنند که این میزان علوفه قادر است، یک میلیون و ۳۴۷ هزار و ۵۸ واحد دامی را در طول هفت ماه ( فصل ییلاق و قشلاق) در خود جای دهد.
وی بیان کرد: با اجرای پروژههای اصلاح و احیای مراتع تولید علوفه مراتع بیشتر میشود.