سبقت خشکسالی از تصمیمهای تامین آب
در این شرایط صدای پای روزهای گرم سال به مرور در مناطق مختلف استان کرمان به گوش میرسد، استانی
که در سال جاری بارش باران برای بسیاری از ساکنانش آرزو شده است
این روزها در هر زمینهای پای حرف مسئولان بنشینیم جز شعار و بایدهایی که باید انجام شود و مشخص نیست نتیجه اش چه زمانی مشخص میشود چیزی نمیشنوید.
در این شرایط صدای پای روزهای گرم سال به مرور در مناطق مختلف استان کرمان به گوش میرسد، استانی که در سال جاری بارش باران برای بسیاری از ساکنانش آرزو شده است.
چشمه سارها و قناتها هر روز بی آب تر میشوند
اقتصاد کرمان به عنوان بزرگترین استان کشور بر پایه کشاورزی بنا شده اما در سال جاری کشاورزان برای آبیاری زمینها و مزارع آبی در دسترس ندارند و چشمه سارها و قناتها استان هر روز کم آب تر میشود.
نکته اصلی اینکه نیمی از مردم این استان در روستاهایی زندگی میکنند که حیات و معاش آنها به کشاورزی وابسته است و با تشدید خشکسالی در کرمان به نظر میرسد روزهای سختی در ایام تابستان پیش روی همه مردم قرار دارد و گذر از این شرایط به همدلی و همراهی برای صرفه جویی و استفاده بهینه از منابع در دسترس موجود نیاز دارد.پر باران ترین ماههای سال در استان کرمان فروردین و اردیبهشت ماه است اما میزان بارندگی در این ماهها در کرمان در مقایسه با سال گذشته بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته است. در این میان مسئولان به جای راه حل خروج از بن بست توپ را به زمین مردم میاندازند و صرفه جویی را تنها راه حل میدانند.
مردم از خلیج فارس آب مینوشند؟
هر چند نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مهر نسبت به استفاده شهر کرمان از خط انتقال آب خلیج فارس به کرمان برای تأمین بخشی از نیاز استان ابراز امیدواری کرده است اما این طرح حداقل در کوتاه مدت نمیتواند مشکلی از کرمان حل کند.
محمدرضا پور ابراهیمی در این خصوص میگوید: طرحهای انتقال آب حوضه به حوضه وقت گیر، پر هزینه و دارای تبعات اجتماعی است اما راه حل جدی موجود در مسیر مسئولان برای حل مشکل آب شرب کرمان فقط طرح انتقال آب از بندرعباس به یزد است که از نزدیکی شهر کرمان میگذرد.
وی گفت: انتظار ما از مسئولان مربوطه این است که این طرح را پیگیری و اجرا کنند و اجازه طولانی شدن اجرای طرح و هدر رفتن زمان را ندهند.با این وجود به نظر نمیرسد در روزهای پایانی دولت اراده جدی از سوی مسئولان استان کرمان و وزارت نیرو برای حل این معضل وجود داشته باشد.
از سوی دیگر تنها مشکل استان رفع مشکل آب شهر کرمان نیست، شهرهای بزرگ دیگر مانند رفسنجان، سیرجان، جیرفت، زرند نیز با مشکل جدی تأمین آب مواجه هستند و نکته عجیب اینکه شهرهایی مانند بافت و رابر که در کنار منابع بزرگ آبی استان قرار دارند نیز به دلیل عدم برنامه ریزی مسئولان برای رفع مشکلات موجود با موانع زیادی حتی برای تأمین آب شهرهای بزرگ این شهرستانها مواجه هستند.اما پاشنه آشیل کرمان در سال جاری بدون شک در روستاها و به خصوص برای تأمین آب کشاورزی است و در صورت ضربه به این بخش اقتصاد مردم تحت تأثیر مستقیم قرار میگیرد.
اردیبهشت خشک در کرمان
در حالی که تا ماه اردیبهشت در کرمان تنها ۴۰ میلیمتر باران باریده است باید سال گذشته را به یاد آوریم که میزان بارندگی در اردیبهشت به حدی بود که استان به صورت پیاپی با سیلاب مواجه میشد!
طبق پیش بینیهای انجام شده و مطابق با تغییرات گسترده اقلیمی در استان به نظر نمیرسد که کاهش بارندگی در کرمان در روزهای باقیمانده در بهار جبران شود.
کاهش شدید کشت دیم در دشتهای استان
نکته نگران کننده این است که پراکندگی بارندگی در استان کرمان نیز بر مشکلات میافزاید بطوریکه بارندگی بعضاً در مناطقی روی میدهد که همین میزان بارشها همراهی کویر شده است که میتوان به سیل شهداد که چند روز قبل روی داد اشاره کرد و سیلاب به جز کویر و شوره ساز در جای دیگری آرام نگرفت.
از سوی دیگر میزان بارندگی در برخی از مناطق استان حتی به ۴ میلیمتر هم نرسیده است و کشت دیم در این مناطق به صفر نزدیک شده است.
برداشت بی رویه آب از منابع زیر زمینی ادامه دارد
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان کرمان وضعیت کرمان را در زمینه منابع آبی نامطلوب عنوان کرده و گفته است که در دهههای اخیر چنین شرایطی بی سابقه بوده است.
علی رشیدی تنها راه موجود و در دسترس برای مردم صرفه جویی و استفاده بهینه آب در بخشهای مختلف است.
وی گفت: جدا باید از هدر رفت آب در بخش کشاورزی جلوگیری شود و استفاده بهینه باید در دستور کار قرار گیرد و از کشت محصولات پر مصرف جلوگیری شود.
وی به کاهش بیش از ۷۰ درصد بارندگی در مقایسه با سال آبی سال گذشته اشاره کرد و گفت: برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی اما همچنان ادامه دارد و برداشت از چاههای غیر مجاز نیز وضعیت نگران کنندهای ایجاد کرده است.
وی میزان آبگیری سدهای استان را نصف سال گذشته اعلام کرد و گفت: در مجموع ۳۲۹ میلیون مترمکعب آب در سدها وجود دارد که نگران کننده است.
رشیدی به مردم توصیه کرد در شرایط کنونی صرفه جویی را در دستور کار قرار دهد در غیر این صورت روزهای سختی پی رو خواهد بود.
افت شدید آب در پشت سدهای کرمان
وی با مقایسه بارندگی سال گذشته که ۲۵۸ میلیمتر بود در مقایسه بارندگی ۴۰ میلیمتری سال جاری گفت: همه بخشها باید تلاش کنند که منابع موجود را حفظ کنند در غیر این صورت برای تأمین آب شرب نیز با مشکل مواجه میشویم.
وی با ابراز تأسف از برداشت بی رویه از آبهای زیر زمینی گفت: اینکه ادارات مختلف سعی کنند در حوزه خود بیشترین سهم آب را بدون توجه به میزان بارندگی اختصاص دهند بسیار عجیب است چون در بخش آب باید مدیریت بلند مدت را مدنظر قرار داد نه اینکه در یک سال چه اتفاقی روی میدهد.
مجموع دادههای آماری در استان کرمان نشان میدهد استان کرمان که ۹۴ درصد منابع آبی را به کشاورزی اختصاص میدهد و بعد از آن صنعت و شرب قرار دارد سال سختی را پیش روی خواهد داشت.عدم صرفه جویی و عدم ورود مسئولان به اجرای طرحهایی مانند انتقال آب خلیج فارس برای استفاده شرب میتواند استان را در مقابل چالشهای عمده قرار دهد.