اجاره اتاق به جای خانه؛ گره‌ کور اجاره‌بها در کرمان

اجاره اتاق به جای خانه؛ گره‌ کور اجاره‌بها در کرمان

افزایش قیمت اجاره مسکن در کرمان این روزها مستاجران را با مشکلات زیادی مواجه کرده و این‌ در‌حالی‌ست که در سایه انتظارات مستاجران از سیاستهای دولت بازار نیز دچار رکود بی‌سابقه شده است.

همزمان با رشد قیمت‌ها و تورم عمومی در بازار،هزینه تامین مسکن نیز در کرمان افزایش قابل توجهی داشته است،هر چند این رشد در مقایسه با سایر استان‌ها در کرمان عدد کمتری را دارد و کرمان را جزو ۱۰ استان پایانی لیست افزایش نرخ رشد کرایه قرار داده است اما بسیاری از مستاجران کرمانی برای تأمین مسکن با مشکل مواجه شده‌اند و سیاست‌های دستوری دولت هم برای کنترل بازار راه به جایی نبرده است.

مستاجران توان پرداخت اجاره‌های سنگین را ندارند

هر‌چند موارد مراجعه مستاجران و موجران برای حل و فصل اختلافات در خصوص تخلیه‌خانه و اجاره‌ها افزایش داشته است اما این مسئله نتوانسته موج گرانی تامین هزینه مسکن را کاهش دهد.

این در حالی است که قیمت مسکن در شهر کرمان هم سیر صعودی طی می‌کند و کمتر خانه‌ای زیر یک میلیارد تومان در لیست بنگاه‌ها وجود دارد.

با این وجود رکود عجیبی هم در بازار رهن و اجاره در کرمان ایجاد شده و تقاضای مستاجران روی قیمت‌هایی که توان پرداخت دارند مانده و واحدهایی که افزایش قیمت دارند بدون مشتری رها شده‌اند.

نبود نقدینگی در بین متقاضیان مسکن،آن‌ها را به سمت اجاره سوق داده است و بازار رهن کمتر مشتری دارد، این در حالی است که بسیاری از مستاجرانی هم که زیر بار اجاره‌های سنگین می‌روند بعد از مدتی توان پرداخت خود را از دست می‌دهند و تعارضات بین مستاجر و صاحب خانه‌ها در بنگاه‌ها هم افزایش یافته است.

افزایش روند مراجعه از شهر به روستاها

ادامه وضعیت فعلی موجب‌شده مستاجران سراغ خانه‌های متراژ پایین،قدیمی و گاه در حاشیه شهر و روستاها بروند. روند مهاجرت از شهرها به سمت روستاها در حالی افزایش یافته است که حالا مردم به سکونت در ماهان، باغین، سرآسیاب، چترود، هوتک، شرف‌آباد، طاهر‌آباد،‌ قائم‌آباد، ده‌بالا، کوهپایه، محی‌آباد و‌ شهرک‌های حاشیه‌ای گاه سازه‌های غیر‌مجاز متمایل شده‌اند.

قیمت مسکن حتی در شهرک‌های اطراف شهر از جمله شهرک مطهری نیز چنان روند شتابانی به خود گرفته که مردم دیگر توان اجاره خانه در این مناطق را نیز ندارند. بطوریکه کرایه یک واحد ۶۰ متری یک خوابه ۲۵ میلیون ودیعه و دومیلیون تومان است. کرایه یک سوئیت کوچک ۵۰ متری نیز در همین منطقه ۲۰ میلیون ودیعه و دو میلیون ۱۰۰ تومان کرایه است.

این در حالیست که کرایه یک خانه متوسط در مرکز شهر کمتر از ۵ میلیون تومان نیست. به عنوان مثال اجاره یک خانه در خیابان پروین اعتصامی کرمان ۵۰ میلیون تومان ودیعه و هفت میلیون تومان کرایه است این در حالیست که همین خانه سال گذشته ۲۰ میلیون رهن و ۳ میلیون تومان کرایه بود.

در بلوار حجاج و شرقی‌ترین خیابان شهر کرمان که از مرکز شهر فاصله دارد کرایه یک آپارتمان ۵ میلیون تومان و ۱۰۰ میلیون تومان پول پیش است.

در بلوار پزشک که یکی از مناطق دور از مرکز شهر است نیز ودیعه کامل یک خانه ۲۵۰‌میلیون تومان یا در شهرک افضلی‌پور که از شهرک‌های قدیمی‌ساز و در حاشیه شمالی شهر قرار گرفته است نیز ودیعه ۸۰ میلیون تومان و کرایه ۳ میلیون و ۵۰۰ می‌باشد.

خانواده‌ها دنبال سوئیت‌های دانشجویی هستند

محمد افراسیابی یکی از بنگاه‌داران کرمان می‌گوید: کرایه‌ها به شدت افزایش یافته است به‌طوری‌که دیگر در توان مالی مستاجران پرداخت این مبلغ نیست مثلاً یک سوئیت کوچک دانشجویی ۱۵ میلیون ودیعه و دو میلیون تومان اجاره در منطقه‌ای متوسط است و این تقریباً بهترین موردی است که می‌توان در کرمان پیدا کرد.

او افزود:مردم از مناطق متوسط در حال مهاجرت به مناطق کم برخوردار شهر هستند و افرادی که هم قبلاً در مکان‌های لوکس بوده‌اند آنقدر دارند که بتوانند در همان جا بمانند و یا مکانی در همان حد اجاره کنند. او ادامه‌داد:‌مراجعه مردم برای اجاره هم بسیار کاهش یافته و مردم سعی می‌کنند در اپلیکیشن‌ها سراغ موارد اجاره بروند و جستجو کنند.

سیاست دستوری تاثیر‌گذار نیست

او تصریح‌کرد:سیاست‌های دولت در بحث مهار قیمت اجاره موفق نبوده است در واقع با دستور نمی‌توان کرایه‌ها را ثابت نگه داشت زیرا همیشه کرایه متأثر از انتظارات تورمی و یا حداقل تورم موجود در بازار است،وقتی یک کالاهای مصرفی با افزایش قیمت مواجه بوده و صاحب خانه‌ای هم که تنها منبع درآمدش اجاره یک خانه است کرایه را افزایش داده است.در این میان برخی هم سو استفاده می‌کنند و قیمت‌ها را نجومی بالا برده‌اند.

یکی دیگر از بنگاه‌داران کرمان در شهرک مطهری می‌گوید: افزایش ساخت‌و‌ساز و عرضه مسکن در قالب اجاره بلند مدت، ساخت مسکن ارزان و انبوه‌سازی و وام‌های مناسب برای اجاره می‌تواند وضعیت بازار را کنترل کند اما سوال من این است که مثلاً یک وام ۴۰ میلیونی با اقساط بالا چطور می‌تواند مشکل یک اجاره‌نشین که دیگر توان پرداخت کرایه‌اش را هم ندارد رفع کند.

اسماعیل حری افزود: کدام خانه در کرمان ودیعه کامل ۴۰ میلیون دارد؟ در گذشته مردم سراغ رهن کامل بودند اما حالا آنقدر پول در دست مردم کم شده که توان پرداخت رهن ندارند و برای عبور از بحران بی خانمانی به سمت کرایه‌های بالای می‌روند اما چون نمی‌توانند بعد از چند ماه پرداخت کنند با صاحب خانه به مشکل می‌خورند و راهی دادگاه می‌شوند.

وام‌های مسکن زنجیری به دست‌و‌پای متقاضیان مسکن

او گفت:دولت باید با سیاست‌هایی مانند افزایش ساخت‌و‌ساز و کاهش هزینه‌های ساخت مسکن مشکل را حل کند اما شما شاهد هستید که بانک متولی و تخصصی مسکن وام‌هایی می‌دهد که بیشتر از دو برابر وام را باز پرداخت می‌گیرد. چگونه یک نفر می‌تواند ۳۵۰ تومان وام بگیرید و ماهی ۷ میلیون تومان قسط بدهد، جالب اینکه این ۳۵۰ میلیون حتی ۲۵ درصد پول خانه هم نیست!

او ادامه‌داد:دولت باید از جمعیت مستاجران بکاهد اما هر سال بر جمعیت این افراد افزوده می‌شود و چون سیاست‌های ساخت مسکن هم در دولت گذشته پیگیری نشد و هنوز هم در کرمان اجرایی نشده وضعیت بحرانی‌تر شده است.

حسن حسینی‌زاده یکی از افرادی که در جستجوی خانه است عنوان‌کرد:صاحب‌خانه سال گذشته کرایه را ۳۰ درصد گران کرد در سال جاری هم ۳۰ درصد افزایش قیمت کرایه را درخواست کرده اما حقوق من در سال جاری ۷۰۰ هزار تومان زیاد شده و توان پرداخت این کرایه را ندارم.

او افزود: شما نگاهی به تابلوی بنگاه‌ها بیندازید قیمت‌ها آنقدر بالا رفته که با دو بچه فقط می‌توانم یک آپارتمان ۵۰ متری کرایه کنم.

او ادامه‌داد: حتی در شهرک‌های اطراف شهر هم خانه مناسب برای کرایه پیدا نمی‌شود و هر روز در به در بنگاه‌ها در حال پیدا کردن خانه هستم.

یک بازنشسته با ۵ فرزند در خانه ۸۰ متری

محمد سلمانی دیگر مستاجر کرمانی اضافه‌کرد: کرایه یک خانه در شهرک مطهری در حاشیه شهر ۳۰ میلیون ودیعه و ۳ میلیون ۵۰۰ کرایه برای یک خانه ۸۰ متری است من بازنشسته با ۵ فرزند چطور می‌توانم در خانه‌ای یک خوابه زندگی کنم.

او از مسئولان سوال کرد چرا مستاجر و صاحب‌خانه را در تقابل قرار می‌دهند، مستأجر چطور با شکایت می‌تواند صاحب‌خانه را مجبور کند خانه‌اش را کرایه دهد؟ به ناچار تصمیم گرفتم خانه‌ام را به یکی از روستاهای اطراف شهر منتقل کنم که اکثر ساکنانش اتباع‌خارجی غیر‌مجاز هستند.

او خاطر‌نشان‌کرد: ۵ میلیون حقوق می‌گیرم چطور وام ۴۰ میلیونی با ضامن معتبر را با ماهی یک میلیون ۵۰۰ تومان بگیرم و کرایه و هزینه‌های جاری خانه را هم پرداخت کنم.

سلیمانی اضافه‌کرد: خیلی‌ها را می‌شناسم که از کرایه خانه به سمت کرایه اتاق گرایش پیدا کرده‌اند. فاطمه قربانی، زن سرپرست خانوار می‌گوید: همسرم چند سال قبل فوت کرد و به زحمت توانستم خانه‌ای کوچک خریداری و برای گذران زندگی خود و بچه‌هایم کرایه دهم. سال گذشته طبق روند بازار ۳ میلیون خانه را اجاره دادم و به سختی روزگار می‌گذارندم با افزایش قیمت‌های جدید با ۳ میلیون نمی‌توانم هزینه‌هایم را تامین کنم و به ناچار کرایه را ۴ میلیون تومان کردم.

او افزود: از مسئولان سوال می‌کنم اگر چنین تورمی نبود مردم مجبور می‌شدند کرایه‌ها را بالا ببرند؟ مسلماً باید جلوی اجحاف را گرفت اما بسیاری از مردم دنبال اجحاف نیستند بلکه می‌خواهند هزینه گذران زندگی را جبران کنند.

او ادامه‌داد:در همین وضعیت بسیاری را می‌شناسم که نه تنها افزایش کرایه را اعمال نکردند بلکه حتی به مستاجران‌شان کمک هم می‌کنند اما آیا این به طور می‌شود مردم را مجبور کرد با خودشان کنار بیایند اما مسئولانی که برنامه‌ریز هستند طی ۱۰ سال گذشته هیچ طرح ساخت مسکن برای مستضعفان نداشته باشند؟

بازار رهن و اجاره به دلیل افزایش کرایه‌ها راکد شده است و در نتیجه عرضه و تقاضای بازار مسکن دچار اختلال شده است و مشخص نیست این بازار چه آینده را طی خواهد کرد.