کارگران؛ بازندگان حوادث معادن
اواخر هفته گذشته دیواره کوه معدن روباز کرومیت چیلآباد در شهرستان ارزوئیه ریزش کرد. جست و جو برای یافتن ۲ مفقود حادثه ادامه دارد.
در جواب سوال سختترین شغل جهان، معدنکاری اولین پاسخی است که به گوش میرسد و حتی با بروزرسانی لیست شغلهای پرخطر باز هم کار در معدن به دلیل بازی با جان آدمها برای کسب درآمد در سرخط این فهرست قرار میگیرد. به گزارشهای رسمی هم که استناد میشود معادن سنگ تزئینی و زغالسنگ حادثهآمیزترین معادن کشور هستند.
طبق گزارشی در روزنامه همشهری 80 درصد حوادث معادن مربوط به معادن کوچک است که از چشم ناظران و سازمانهای مسئول برای ایجاد امنیت دور میمانند.
در طول دهههای مختلف کشتهشدگان معدن آمار قابل توجهی را بهخود اختصاص میدهند. اما شاید بتوان گفت مهمترین و بزرگترین فاجعههای معدنی در ایران مربوط به دهه 90 و سال 96 با 78 فوتی باشد که انفجار معدن یورت زمستان آزادشهر استان گلستان در تاریخ 15 آبان 96 فاجعهبارترین آنها بود و موجب کشته شدن 43 نفر شد. در دهه 90 بیش از 3 هزار حادثه در معادن کشور رخ داده که موجب آسیبدیدگی حدود 13 هزار کارگر و کشته شدن بیش از 430 معدنچی شده است.
زخم معادن در بهشت معادن عمیقتر است
در این بین، کرمان همچنان که عنوان بهشت معادن را از آن خود کردهاست زخم حوادث بر چهره این دیار از سمت معادن عمیق تراست و بیشترین میزان حوادث را به خود اختصاص میدهد. بروز حوادث طی سال های اخیر به تراژدی تبدیل شده اما نکته قابل توجه در خصوص این حوادث تمرکز آنها در معادن شمال کرمان و مختص معادن قدیمی زغال سنگ این منطقه است.
یکی از دلخراشترین حوادث معادن کرمان در سال 99 در معدن هجدک بود که 4 معدنچی جان خود را از دست دادند.
سالیانه در جهان میلیونها کارگر قربانی حوادث ناشی از کار میشوند که منجر به فوت یا از کارافتادگی تعداد زیادی از آنان میگردد. کارگران معادن ذغال سنگ به اقتضای شغلی بیشتر در معرض خطر حوادث ناشی از کار قرار دارند.
معادن زغالسنگ حادثه خیرترین معادن
استان کرمان یکی از مهمترین ذخیره گاههای زغال سنگ کشور است و مهم ترین این معادن نیز در شهرستان های زرند ، راور و کوهبنان در شمال کرمان واقع شده اند. استخراج از این معادن در استان کرمان در حالی صورت میگیرد که به دلیل قدمت و استخراج قابل توجه این معادن، شاهد عمق زیاد آنها هستیم؛ به گونه ای که برخی از این معادن دارای کارگاه های مختلف در اعماق زمین هستند؛ به طور مثال در حادثه ای که طی سال ۹۹ در معدن هجدک کرمان برای چهار معدنچی روی داد، این افراد در عمق ۶۰۰ متری زمین در یک کارگاه فعال مدفون شدند. ریزش تونل های حفر شده و دیواره های معادن زغال سنگ استان کرمان در شهرستانهای کوهبنان، زرند و راور وقوع حوادث متعددی را طی چند سال اخیر رقم زده و تنها چند سال اخیر جان بیش از 20 نفر از کارگران این معادن را گرفته است.
کار کردن در تونلهای تاریک زغال سنگی که تا چند صد متری اعماق زمین حفر شدهاند و استخراج زغال سنگ با روش سنتی و حمل آن با واگن فرسوده که متعلق به چند دهه قبل است، حکایت روزانه معدنچیانی است که با ابتداییترین وسایل ایمنی در معادن زغال سنگ شمال استان کرمان کار میکنند و هر لحظه، خطر وقوع حادثهای فاجعه بار آنها را تهدید میکند.
به ذکر چند مورد از حوادث در این استان اشاره می کنیم:
فروردین90
23 آذر سال 89، در عمق 600 متری تونل شماره یک معدن اشکلی در منطقه هجدکراور ریزشی گزارش شد و 5 کارگر در داخل تونل محبوس شدند و تنها جسد یکی از آنان از زیر آوار بیرون کشیده شد و تلاشها برای پیدا کردن 3 نفر دیگر از آن روز آغاز شد. جسد 2 تن دیگر بعد 13 روز و اجساد 2 تن دیگر پس از 114روز اوایل سال90 بیرون کشیده شد. بهدلیل گرمای بیش از حد معدن و نشت گازهای سمی و نرمی خاک زغال سنگ امکان نفوذ به داخل در کوتاهمدت وجود نداشت.
تیر 90
حادثه ریزش معادن زغال سنگ شمال کرمان در معدن کروم صوغان شهرستان ارزوئیه کرمان اتفاق افتاد معدن دچار ریزش شد که در در این حادثه یک معدنکار که در تونل مشغول بهکار بوده جان خود را از دست داده و وقوع این حادثه به صورتی بوده که فقط معدنکار فوت شده دچار حادثه شده است.
اسفند 92
انفجار گاز در معدن زغالسنگ چشمپودنه شهرستان کوهبنان در شمال استان کرمان موجب کشته شدن 3 نفر و زخمی شدن 6 معدنچی شد که از مهمترین حوادث دهه 90 به شمار میرود. این حادثه زمانی روی داد که دهها کارگر در اعماق معدن در حال استخراج زغالسنگ بودند.
بهمن 95
انفجاری که در واحد مولیبدن معدن مس سرچشمه کرمان رخ داد و باعث مرگ یک کارگر و مجروح شدن 5کارگر دیگر شد. این کارگران در حال برشکاری بودند که کپسول اکسیژن منفجر شد.
این نمونه ای از انبوه حوادث منجر به فوت کارگران معدن در استان کرمان است.
حادثه در معدن کرومیت ارزوئیه
اواخر هفته گذشته بروزحادثهای تکراری در معادن کرمان به سرخط اخبار رفت .اخبار از ریزش معدن روباز کرومیت چیلآباد در شهرستان ارزوئیه میگوید .
مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان کرمان خبر داد: دیواره کوه معدن روباز کرومیت چیل آباد واقع در شهرستان ارزوئیه حین انجام برداشت از معدن، ریزش کرد و این حادثه موجب زیر آوار ماندن سه نفر شد که یک نفر از آنان پس از ۲۵ دقیقه توسط عوامل هلال احمر نجات یافت و به عوامل اورژانس تحویل داده شد.
رضا فلاح، پنجشنبه گذشته از اعزام سه تیم آواربرداری و واکنش سریع این جمعیت با دستور استاندار کرمان، به منطقه حادثه دیده ارزوئیه خبر میدهد.
او میگوید: استاندار کرمان و سایر مسئولان لحظه به لحظه پیگیر روند امدادرسانی به حادثه دیدگان معدن چیل آباد ارزوئیه هستند.
فلاح اظهار داشت: تیمهای آواربرداری و واکنش سریع برای انجام عملیات آواربرداری حادثه ریزش معدن روباز کرومیت چیل آباد به شهرستان ارزوئیه اعزام شدند تا روند امدادرسانی به ۲ فرد باقی مانده در زیر آوار سرعت یابد.
فرماندار ارزوئیه اظهارداشت: روند امدادرسانی به محبوسان در معدن کرومیت ارزوئیه از عصر پنجشنبه بعد از ریزش آغاز شد و یک نفر از کارگران رها سازی شد که حال وی مساعد است اما ۲ نفر دیگر همچنان محبوس هستند.
رضا اسماعیلی کاخ عنوان کرد: کار در حالی ادامه داشت که معدن مجدد دچار ریزش شد و با توجه به خطری که امدادگران را تهدید میکند کار موقتاً تا ایمن سازی منطقه متوقف شده است.
فرماندار ارزوئیه افزود: نیروهای امدادی در منطقه حضور دارند و پس از ایمن سازی مجدداً کار امداد و نجات شروع میشود.
اوگفت: همه امکانات برای کمک به کارگران بسیج شده است.
جست وجو برای یافتن مفقودان ادامه دارد
در آخرین اخبار از این حادثه مدیرعامل هلال احمر استان کرمان از ادامه عملیات جست و جوی تیم امداد و نجات برای ۲ فرد مفقود حادثه ریزش معدن کروم در شهرستان اُرزوییه طی دومین روز حادثه خبر داد و گفت که از یک شرکت معدنی در سیرجان سه بیل مکانیکی سنگین به منطقه اعزام و به تیم آواربرداری اضافه شدند.
رضا فلاح افزود: به دلیل ریزش کوه و نیاز به ماشین آلات سنگین، عملیات جست و جوی مفقودان طی شب گذشته متوقف شد اما با اعزام سه دستگاه بیل مکانیکی سنگین از شرکتی معدنی در سیرجان کار آواربرداری مجدد آغاز شده است. او بیان کرد: مسیر صعبالعبور (سخت گذر) و کوهستانی به همراه ریزش سنگ کار عملیات نیروهای امدادی را سخت و پرمخاطره کرده است.
مدیرعامل جمعیت هلالاحمر استان کرمان اظهارداشت: هم اکنون ۲۷ نفر از نیروهای امداد و نجات شامل ۶ تیم امداد و نجات، سه تیم جست و جو در آوار، یک تیم آنست( سگهای زنده یاب)، یک تیم واکنش سریع و یک تیم پشتیبان در محل حادثه حضور دارند و مسئولان شهرستان نیز به همراه همه ظرفیت هایشان برای امدادرسانی بسیج شدهاند.
او ادامه داد: نیروهای هلال احمر مرکز استان، شهرستان ارزودیه به همراه یک تیم اعزامی از شهرستان بافت جست و جوی مفقودان حادثه معدن کروم را انجام میدهند.
بعدازظهر پنجشنبه دیواره کوه معدن روباز کرومیت چیلآباد واقع در شهرستان ارزوئیه حین انجام برداشت از معدن، ریزش کرد و این حادثه موجب زیر آوار ماندن سه نفر شد که یک نفر از آنان توسط عوامل هلال احمر نجات یافت و جست و جو برای یافتن ۲ مفقود دیگر این حادثه ادامه دارد.