ادغام کانون از کجا آب میخورد؟
یادداشت / نرکس جودکی
خبر درخواست واگذاری کتابخانههای کانون به نهاد کتابخانهها که منتشر شد، آه از نهاد نویسندگان کودک و نوجوان و کانونیها بلند شد. آنها گفتند که این تصمیم اشتباه است. گفتند که این ادغام بیشتر بوی انحلال میدهد. گفتند و دلایل بسیاری هم آوردند در سوگنامههایی که نوشتند و بیانیهای که دادند. اما چگونه میشود که این حرفها را پیش از چنین تصمیمی از متخصصان نشنیده و نظرشان را نپرسیده باشند.چگونه میشود بدون بررسی نقطه پایانی بر نیم قرن تجربهی ترویج کتاب و فعالیتهای فرهنگی این نهاد گذاشت.جالب است که به جز نویسندگان کودک و نوجوان، بسیاری از مربیان کانون، حتی آنها که امروز در کانون مشغول به کار نیستند یا به دلیل کاستیها از آنجا رفتهاند هم این پیوند را مبارک نمیدانند.دلیل مخالفتها هم معلوم است.درخواستکنندگان ادغام به کمیت نگاه میکنند و مخالفان نگران از دست رفتن کیفیت هستند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته این تصمیم با هدف کاهش زیاندهی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و تأمین بخشی از هزینهها از محل کاهش و صرفهجویی مطرح میشود. آیا در ارزیابی این ضرر و زیان به قیمت و ارزش دسترسی کودکان گوشه و کنار کشور به خدمات فرهنگی کانون هم توجهی شده است. به نظر میآید نه. تعریف کتابخانه در نگاه متخصصان کودک نه یک چاردیواری با انبوه قفسههای کتاب، که وجود مربی توانمند و انجام فعالیتهای تخصصی مرتبط با کتاب و فرهنگ و هنر است. کاری که در بیش از ۸۰۰ کتابخانهی کانون در این سالها انجام شده و میشود.امروز دیگر خیلی از فعالان این حوزه میدانند که ترویج کتابخوانی و پرورش کودکان نه به بزرگی و شکوه ساختمان و تعداد کتاب است که مربیان ترویجگر میتوانند با یک کیسه کتاب باکیفیت و کمی خلاقیت زندگی جمع بزرگی از کودکان را بهبود ببخشند. کتابخانههای سیار کانون یکی از همین نمونههاست.اما نهاد کتابخانهها آنجا که از جایگاه مؤثرش به عنوان متولی امر مهم کتاب و ترویج کتابخوانی میگوید بر کمیت دست میگذارد و تعداد ساختمان و سالن و تعداد اعضا: «با سه هزار و ۷۲۰ کتابخانه عمومی در سراسر کشور (دو هزار و ۷۳۲ باب نهادی، ۸۵۴ باب مشارکتی، ۲۷ باب مستقل، ۱۰۷ سالن مطالعاتی)، دارای بیش از ۴۵ میلیون نسخه کتاب، با بیش از ۱۰ میلیون عضو و قریب به دو میلیون عضو فعال که تقریباً نیمی از آنها را کودکان و نوجوانان تشکیل میدهند.»
منتقدان ادغام میخواهند بدانند آن کسی که ماشینحساب دست گرفته و ضرر و زیان کانون را محاسبه کرده آیا در کودکی عضو کتابخانه کانون بوده یا نه. بیشک نبوده. آیا این درخواست بر اساس پژوهش و ارزیابی عمیق از تبعات این ادغام گرفته شده. یا صدای ذینفعان مثل همیشه شنیده نشده و قرار است ناگهان با تغییرات روبرو شوند. | پیام ما