مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران کشور می‌گوید در مقابل سهم ۱۳ درصدی کشاورزی در تولید ناخالص ملی سهم  آن در بودجه  کمتر از ۵ درصد است و سهم، بیمه محصولات کشاورزی بسیار ناچیز است. ناترازی سهم کشاورزی از بودجه در مقابل تولید

گزارش | بازار

فعلان بخش کشاورزی انتظار تخصیص اعتبار ویژه در بودجه  برای صندوق بیمه‌ محصولات‌ کشاورزی دارند

در حالی فعالان از سهم کمتر از ۵ درصدی کشاورزی از بودجه سنواتی انتقاد دارند که معتقدند این بخش نیازمند سرمایه گذاری در حوزه آموزش، مکانیزاسیون و طرح‌های خودکفایی گندم و خوداتکایی دانه‌های روغنی است.

  بحث بودجه سالانه در حالی همیشه با حواشی بسیار همراه است که از مهمترین مباحث پیرامون آن از نگاه کارشناسان بخش کشاورزی، این است که اصولا کمترین بودجه به این حوزه تخصیص داده می‌شود این در حالی است که صنعت کشاورزی اصولا با ریسک بالایی همراه است و همه ساله کشاورزان با انواع بلایای طبیعی همچون سرمازدگی، گرمازدگی، سیل و دیگر مواردی همچون آفت ها و خشکسالی‌ها مواجه هستند و در این بین بسیار خسارت می‌بینند. لذا فعالان حوزه کشاورزی معتقدند باید به طور خاص بودجه‌ای ویژه برای صندوق‌های بیمه کشاورزی تخصیص داده شود. از سوی دیگر با توجه به اینکه عملکرد در بخش کشاورزی پایین است بسیاری معتقدند بایستی در بودجه سنواتی همواره بخش ویژه‌ای برای مکانیزاسیون تخصیص داده شود تا از این طریق ضمن کاهش ضایعات بهره‌وری نیز افزایش یابد.

با این وجود آنچه در بحث بودجه همیشه مورد انتقاد بوده  نبود توجه به این موارد و تخصیص کمترین بودجه به این حوزه حیاتی است که ارتباط مستقیمی با تامین امنیت غذایی کشور دارد.

الزام توجه ویژه به مدیریت بهره‌وری آب بخش کشاورزی در بودجه ۱۴۰۲

علیرضا الوندی فعال بخش کشاورزی معتقد است تا وقتی که یک نگاه دقیق و علمی به خود بخش از طرف سازمان برنامه بودجه و هیات دولت نباشد بودجه این بخش ناامید کننده است چون پوشش دهنده توسعه و ساخت زیربنا برای بخش کشاورزی کشور نیست و فقط روزمرگی و گذران امور روزانه است.

الوندی   می‌گوید: در واقع اصولا در بودجه بخش کشاورزی در دوره‌های مختلف نمی‌بینیم که بودجه‌ای برای زیرساخت ها و کارهای زیربنایی تخصیص یابد.

او ادامه می‌دهد: با این وجود به نظر بنده با توجه به مسائل و مشکلات فعلی بخش، برای بودجه ۱۴۰۲ بایستی نگاه ویژه‌ای در خصوص مدیریت بهره وری آب شود.

بر اساس این گزارش، علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران نیز نسبت به بودجه بخش کشاورزی انتقاد دارد و در این خصوص می‌گوید: متاسفانه در سنوات گذشته بودجه مناسبی برای بخش کشاورزی در نظر گرفته نشده است یعنی همیشه کمتر از ۵ درصد بوده است. در واقع این در حالی است که الان سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص ملی ۱۳ درصد است اما سرمایه گذاری همیشه در بخش کشاورزی کمتر از ۵ درصد بوده به همین دلیل است که کشاورزی هیچ گاه رشد نکرده است.

ضرورت سرمایه ‌گذاری در بخش آموزش و ترویج و مکانیزاسیون کشاورزی

ایمانی با بیان اینکه الان در آموزش و ترویج مشکل داریم چون منابع ندارند می‌افزاید: از سوی دیگر در طرح خودکفایی گندم، خوداتکایی دانه‌های روغنی، در مکانیزاسیون و در جاهای مختلف دیگر در بحث سرمایه‌‌گذاری مشکل داریم لذا سرمایه گذاری مناسبی صورت نمی‌گیرد که بخش کشاورزی را به اصطلاح به حرکت درآورد.

او تاکید می‌کند: به عبارت دیگر هر ساله یک بودجه نامتناسب با بخش را برای حوزه کشاورزی تخصیص داده و می‌دهند که کفاف امور را نمی‌دهد.

بر اساس این گزارش در حالی که بخش کشاورزی همیشه با ریسک و وارد شدن خسارت‌های هنگفت به کشاورزان همراه است هیچ گاه بودجه کافی برای این حوزه نیز از سوی مسئولان در نظر گرفته نمی‌شود و این امر خود فعالان این بخش را با چالش هایی روبروی می‌سازد.

 سهم کم بیمه‌کشاورزی از بودجه

مدیر عامل بنیاد ملی گندمکاران کشور با تایید این امر در خصوص مسائل پیرامون بودجه بخش بیمه نیز اظهار می‌دارد: بیمه یکی از مسائل مهمی است که به آن هم توجه‌ای در بودجه نمی‌شود. در واقع برای بیمه ساختار خوبی تعریف نشده است که بتواند کشاورز هم بیمه را به عنوان سرمایه گذاری لحاظ کند که در مواقع اضطراری این سرمایه گذاری به فریاد کشاورز برسد.

از یک طرف بخش کشاورزی به عنوان یک بنگاه اقتصادی تعریف نشده است و به اصطلاح روز گذران است و از سوی دیگر کشاورز توان مالی بالایی برای پرداخت هزینه‌های گزاف جهت بیمه کردن مناسب محصولات خود را ندارد بنابراین برای بخش خصوصی انگیزه‌ای در راستای وارد شدن به بیمه محصولات کشاورزی وجود ندارد

 بودجه جوابگوی خسارت کشاورز نیست

ایمانی خاطر نشان کرد: با این وجود می‌بینیم که بودجه ناچیزی را مجلس در بودجه سنواتی برای بیمه مصوب می‌کند و یک درصدی هم کشاورزان مشارکت می‌کنند. اما وقتی زمان جبران خسارت‌ها می‌شود چون حجم خسارت هم در کشور بسیار بالا است و عوامل پرخطر زیادی در کشور داریم اعتبارات جوابگوی کشاورز نیست.

او ادامه داد: به این ترتیب بیمه انگیزه‌ای برای کشاورزی نیست و رغبت به بیمه محصولات خود ندارند مگر اینکه بخش خصوصی در بیمه محصولات کشاورزی ورود کند و ساز و کارهایی تعریف کنند که به کشاورز انگیزه بدهند که ترغیب به مشارکت در بیمه کردن محصولات کشاورزی شود.

این مقام مسئول با اشاره به پرداخت نشدن خسارت‌های سال قبل می‌گوید: همانطور که می‌دانید در اکثر محصولات همچون کلزا، جو و گندم مشکلات عدیده‌ای در حوزه خشکسالی داریم و گفته می‌شود این محصولات را بیمه کنند اما مساله اینجا است که کشاورزان هنوز خسارت‌های سال قبل را از بیمه نگرفته‌اند. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت مجددا برای بیمه کردن محصولات خود پا پیش بگذارند.

ایمانی در پاسخ به این سوال که چرا صندوق بیمه کشاورزی چندان زیر بار این تعهدات نمی‌رود گفت: چون بخش کشاورزی به آن شکل اقتصادی نیست و به عبارت بهتر به عنوان یک بنگاه اقتصادی تعریف نمی‌شود و روز گذران است. پس کشاورز توان ندارد که مثلا به ازای هر هکتار ۲ میلیون تومان محصول گندم خود را بیمه کند و دقیقا به همین دلیل است که در بودجه سنواتی هم عددی برای بیمه در نظر گرفته می‌شود تا یک حمایتی از قشر کشاورز بشود.

او ادامه داد: با این تفاسیر چون برای بخش خصوصی هم از نظر اقتصادی انگیزه وجود ندارد آنها هم ورود پیدا نمی‌کنند مگر اینکه باز دولت سازوکاری تعریف کند و اعتبارات را بر اساس کارکرد آنها سوق بدهد که بخش خصوصی وارد شود و انگیزه‌ای برای مشارکت کشاورزان شود.

 مدیر عامل بنیاد ملی گندمکاران کشور: بیمه یکی از مسائل مهمی است که به آن هم توجه‌ای در بودجه نمی‌شود. در واقع برای بیمه ساختار خوبی تعریف نشده است که بتواند کشاورز هم بیمه را به عنوان سرمایه گذاری لحاظ کند که در مواقع اضطراری این سرمایه گذاری به فریاد کشاورز برسد