فعالان بخش دام چالشهای این حوزه را در ضعف مدیریت، نبود زیرساخت و نفوذ مافیا میدانند. دامداران در دام تامین نهاده
گزارش | بازار
رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور: اگر امروز دام، خوراک نداشته باشد، حداقل ۱۰ سال طول میکشد تا جبران شود و این به معنای از بین رفتن صنعت دامداری است.
در حالیکه بازار نهادههای دامی آشفته است و واحدهای تولیدی هم با کمبود نقدینگی مواجه هستند، فعالان حوزه ضعف مدیریتی، مافیا و هزینه نکردن برای زیرساختهای کشاورزی را مهمترین دلایل وضعیت امروز میدانند.
تامین نهادههای دامی یکی از اصلیترین معضلات حال حاضر صنعت دامداری و مرغداری کشور است که به صورت خاص در بخش دامداری بسیاری را با چالشهای مختلف روبرو کرده است.
به طوری که از یک سو بر تامین نهاده از سامانه بازارگاه تاکید میشود و از سوی دیگر به گفته فعالان این بخش خرید نهاده از این سامانه بسیار زمان بر است؛ به این معنا که بعد از یک تا دو ماه که پول دامدار و مرغدار در این سامانه بابت خرید نهاده واریز شده هنوز موفق به دریافت نشدهاند و این خود بار دیگری بر دوش آنها تحمیل کرده است. چرا که دام و طیور موجوداتی زنده هستند که برای زنده ماندن نیاز به خوراک به موقع دارند بنابراین نمیتوان به آنها گفت چند ماه صبر کنید تا خوراک از راه برسد!
پول به بازارگاه واریز میشود اما نهادهای به دست مرغدار نمیرسد
ناصر نبی پور رئیس اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران در خصوص ناکارآمدی و مشکلات تامین نهاده از بازارگاه میگوید: متاسفانه بازار نهادهها آشفته است و در حالی که دو ماه است سویا از بازارگاه خریده کردهایم اما هنوز به دست ما نرسیده و به این ترتیب مجبور هستیم سویای ۱۶ هزار و ۳۰۰ تومانی را از بازار آزاد با نرخ ۲۵ هزار تومان خریداری کنیم.
نبیپور افزود: مساله مهم در این میان این است که وقتی من مرغدار برای خرید نهاده از بازارگاه اقدام میکنم و هزینه آن را پرداخت میکنم اما با تاخیر چند ماهه به دست ما میرسد به ناچار باید به بازار آزاد متوسل شوم. در نتیجه اصلا نقدینگی برای ما تولید کننده ها باقی نمیماند که بتوانیم با قیمت بیشتر از بازار آزاد تهیه کنیم.
او خاطر نشان کرد: وقتی بخش دولتی به ما فشار میآورد محصول تولیدی را به نرخ مصوب بفروشیم باید در بحث تامین نهاده با قیمت مناسب و مصوب هم اقدام کنند.
نبیپور در خصوص دلایل آشفتگی بازار نهاده ها نیز اظهار داشت: الان ارز تخصیص نمیدهند که نهادههای تهیه شده ترخیص شود و این باعث میشود بازار نهادهها اینگونه نابسامان باشد.
بیتوجهی به زیرساختهای بخش کشاورزی
علیرضا الوندی رئیس سازمان مردم نهاد هکا و فعال بخش معتقد است نابسامان بودن بازار نهادهها چند دلیل دارد که مهمترین آن به بحث زیرساختهایی برمیگردد که برای این امر آماده نشده است.
الوندی میگوید: اولین دلیلی که موجب وضعیت امروز بازار نهاده شده است این است که برای زیرساخت کشور در بخش کشاورزی هزینه نکردهایم. در واقع بیش از ۲۰ سال است هزینه ای در این حوزه نشده است؛ یعنی بعد از اینکه سدها در کشور ساخته شد پشت سدها باید جریانها و نهرهایی که دشت ها را سیراب کنند تشکیل میشد اما نشد و فقط سد ساختند!
الوندی افزود: به آنچه در بالا عنوان شد یک برنامه زیرساختی گفته میشود که ما چنین برنامههای زیرساختی نداریم؛ یعنی اجازه میدهیم در سال چیزی حدود نه میلیارد یورو آب شیرین خارج شود بدون اینکه از آن استفاده کنیم و در عوض اقدام به وارد کردن نهاده میکنیم! با این تفاسیر نداشتن برنامه زیرساختی طولانی مدت برای اینکه کشور را خودکفا سازیم اولین دلیلی است که باعث به سامان نبودن بازار نهادههای دامی شده است.
دولت بهای واقعی نهادهها را بدهد تا در داخل تولید شود
او خاطر نشان کرد: دومین دلیل این است که به راحتی روی نهاده ها قیمت گذاشته میشود در داخل کشور و به عبارتی این محصولات را تعزیراتی میکنیم. به عنوان مثال گفته شده گندم به نرخ ۱۵ هزار تومان از کشاورزان خریداری میشود در حالی که الان قاچاقچیان تا نرخ ۳۰ هزار تومان هم به گندمکاران پیشنهاد میدهند و میپردازند؛ یعنی دو برابر آنچه روی گندم قیمت گذاشته شده است الان با هدف خروج از کشور مشتری وجود دارد.
او افزود: با این تفاسیر بخش دولتی قیمت درست و مناسبی روی گندم نمیگذارد و در عوض اقدام به واردات گندم ۴ دلاری میکند! یعنی بخش دولتی حاضر است با قیمت های گزاف گندم وارد کند اما از کشاورز با نرخ ۳۰ هزار تومان خریداری نکند که کشاورز راغب شود کشت را انجام بدهد.
به جای تولید محصولات ضایعاتی نهاده کشت کنید
الوندی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر در حوزه سامان نیافتن بازار نهادهها عامل دیگری که نقش دارد این است که آنقدر برنامه ریزی برای کشت نداریم که بر اساس مدارک و شواهد ۳۰ درصد از کل کشت کشور از بین میرود و تبدیل به ضایعات میشود.
رئیس مردم نهاد هکا ادامه داد: به نظر بنده بایستی روی این ۳۰ درصد اتلاف ۰ هر شکلی برای واردات اقدام میکنند و بازار را به اصطلاح تنظیم میکنند. قاسم پیشهور رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور از دیگر افرادی است که معتقد است پشت بسامان نبودن بازار نهاده ها به خصوص نهاده های دامی مافیا قرار دارد که ترجیح میدهد بازار همینگونه باشد تا منافع خود را از این مسیر تامین کنند.
عدم تخصیص ارز و نهادههای معلق روی دریا
او ادامه داد: در بازارگاه شاهد هستیم که دامداران یک تا ۲ ماه پیش درخواست نهاده دادهاند و پول آن را هم پرداخت کردهاند اما کالایی دریافت نکردهاند. آن هم در شرایطی که دامدار شیر خام تولیدی را هم تحویل کارخانجات شیر میدهند اما پول را دو ماه بعد تحویل میگیرند. در واقع در این میان دامدار عملا چهار ماه معطل است.
پیشهور تاکید کرد: اگر دولت میخواهد در بازار نهادهها دخالت کند به درستی وارد شود و اقدام درستی انجام دهد و اگر قصد چنین کاری را ندارد باید بداند که دام اگر یک روز خوراک نداشته باشد فردا ۳۰ کیلو شیر جواب منفی میدهد. او ادامه داد: از طرف دیگر اگر امروز دام خوراک نداشته باشد و نسل از بین برود حداقل ۱۰ سال طول میکشد تا شاید جبران شود. چون تجربه نشان داده اگر دامداری آسیب ببیند دوباره به این حوزه فعالیت بر نمیگردد و این عملا به معنای از بین رفتن صنعت دامداری است. رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور اذعان داشت: در جلساتی که به همراه نمایندگان دامداران اخیرا با کمیسیون کشاورزی مجلس داشتیم مقرر شد تسهیلاتی سریعتر پرداخت کنند تا دامدار آسیب نبیند. او گفت: سازمان بازرسی باید سریعتر ورود کند و تکلیف یک کسری قضایا را در خصوص نهادهها تعیین کند چون دام سرمایه ملی است و سالها برای نژادهای این کشور زحمت کشیده شده است و نباید بگذاریم از بین برود.
رئیس سازمان مردم نهاد هکا: اولین دلیلی که موجب وضعیت امروز بازار نهاده شده است این است که برای زیرساخت کشور در بخش کشاورزی هزینه نکردهایم. در واقع بیش از ۲۰ سال است هزینه ای در این حوزه نشده است؛ یعنی بعد از اینکه سدها در کشور ساخته شد پشت سدها باید جریانها و نهرهایی که دشت ها را سیراب کنند تشکیل میشد اما نشد و فقط سد ساختند!