در نبود پست قرنطینه‌ گیاهی «آفت سوسک حنایی خرما » در استان می‌تازد. جان نخل‌های منوجان در دست سوسک حنایی

در نبود پست قرنطینه‌ گیاهی «آفت سوسک حنایی خرما » در استان می‌تازد. جان نخل‌های منوجان در دست سوسک حنایی

گزارش|کاغذ وطن

 سمیه خدیشی

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان مطرح کرد: منوجان بیشترین آلودگی را دارد، تمام باغات بخش مرکزی شهر آلوده‌اند، پست قرنطینه‌ گیاهی بین این شهر با شهرهای دیگر منطقه وجود ندارد 

آفتی به دلیل ضعف سیستم قرنطینه‌ای وارد ایران شد. بعد از گذشت چندین سال این آفت در بین استان‌های کشور جابجا شد تا به میزبان مورد پسند خود خرما رسید. خسارت این آفت غیر قابل جبران است، جان درخت را می‌گیرد حالا این آفت به  شهرستانهای خرما خیز کرمان ورود کرده و وضعیت گسترش آن به مرحله هشدار رسیده است، این موضوع اقتصاد خانوارهای نخلداران را تهدید می‌کند.

 سال ۱۳۶۸ بود که به دلیل رعایت نکردن اصول و قوانین قرنطینه‌ای سوسک حنایی خرما وارد ایران شد و برای اولین بار یک سال بعد از ورودش در شهرستان سراوان خسارت آن بر روی درختان خرما گزارش شد.

حشره وارد تنهٔ درخت و پاجوش‌های خرما می‌شود، تونل‌هایی را در داخل تنه درخت ایجاد کرده و بعد از رسیدن به مرحله بلوغ شروع به تخم‌گذاری می‌کند و قادر است که بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ تخم بگذارد و به سرعت تکثیر شود.

 کرم‌های بیرون آمده از تخم، کانالهایی در جهات مختلف در تنه ایجاد می‌کنند در اثر تغذیه و خسارت آفت، جوانه مرکزی درخت کج شده و خشک می‌گردد که در نهایت منجر به خشکیدگی کامل و مرگ درختان خرما شده و درختان آلوده از ناحیه تنه شکسته و واژگون می‌شوند.

این دوره زندگی سوسک روی درخت است، وقتی دوره زندگی‌ آفت کامل شود زندگی درخت را تمام می‌کند و درخت که ثمره و تجلی سالها رنج و مشقت باغدار است به کوتاه زمانی به خاک می‌افتد.

استان کرمان در هفت شهرستان جنوبی خود به همراه شرق استان یعنی  بم و برخی از بخشهای کرمان از جمله شهداد، قطب تولید خرما محسوب می‌شود و کرمان رتبه نخست سطح زیر کشت نخل در کشور را از آن خود دارد و در تولید محصول خرما هم در جایگاه دوم قرار گرفته است.

این اعداد و ارقام نشان از وابستگی معیشتی قشر زیادی از مردم استان به این محصول است که اتفاقا شهرستان‌های محروم استان را نیز شامل می‌شود.

آژیر خطر حضور آفت در منوجان 

هفت شهرستان جنوبی کرمان مانند شرق استان در جدال با این آفت هستند.جهاد کشاورزی نقش پررنگی در این مبارزه دارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با بیان اینکه نقطه حساس منطقه منوجان است، می‌گوید: سوسک حنایی خرما به منوجان، یکی از شهرستان‌های جنوبی کرمان رسیده و باغات بخش مرکزی این شهرستان را آلوده کرده است.

احمد احمدپور با اشاره به اینکه در کشور از لحاظ پایش این آفت در صدر جدول قرار گرفته‌ایم، افزود: بیش از ۱۶ هزار هکتار از باغات را پایش انجام داده‌ایم، از سال گذشته برای این پایش برنامه داشتیم به طوری که در شهرستان عنبرآباد پایش در مراحل نهایی خود است.

احمدپور ادامه داد: در واقع جنوب کرمان به دلیل اینکه در منطقه کار را زودتر شروع کرده به عنوان نمونه پایلوت در موضوع آموزش و مسائل ترویجی این حوزه قرار گرفته است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان اظهار داشت: هنوز آلودگی در بقیه شهرستان‌ها گزارش نشده است و در منوجان همزمان هم مبارزه و هم پایش صورت می‌گیرد.

امحا ۴۰۰ اصله درخت خرما در جنوب‌کرمان

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان در این باره گفت: برای حدود ۵ هزار اصله در کل منطقه تیمار شدند به این معنی که درختان آلوده بوده‌اند و درمان انجام گرفته و حدود ۴۰۰ اصله درخت هم در منطقه جنوب کرمان امحا شده‌اند که این درختان قابلیت درمان نداشتند .

 پیمان نامور با اشاره به اینکه از سال ۹۶ آلودگی به آفت در منوجان گزارش شده بود ادامه داد: منوجان بیشترین آلودگی را دارد و همه مناطق بخش مرکزی این شهرستان آفت دیده شده، به طوری که تمام باغات این منطقه در گیر سوسک حنایی خرما هستند و درصد آلودگی در هر باغ از حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد و یا بیشتر متغیر است. 

 او با اشاره به چرخه زندگی این آفت تصریح کرد:این آفت در داخل باغ به دلیل قابلیت جابجایی حشره کامل به راحتی منتقل میشود.

نامور تصریح کرد:اگر کشاورزان پای کار نیایند و سرعت کار بالا نرود آفت از ما جلوتر رفته و کار سخت می شود.

جابجایی پاجوش از منوجان، ممنوع

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان تاکید کرد: در منطقه منوجان به هیچ عنوان نباید جابجایی پاجوش انجام شود و عملیات‌های باغبانی مانند هرس و گراس دادن باید زیر نظر کارشناسان جهاد کشاورزی طبق آخرین دستورالعمل‌ها انجام بگیرد.

اودر توضیح کار تیم‌های عملیاتی جهاد کشاورزی اظهار کرد: باغداران به مراکز خدمات کشاورزی مراجعه می‌کنند  و بعد از آن  تیم‌های شناسایی جهاد کشاورزی به محل باغ رفته و نحوه مبارزه و راههای جلوگیری از پیشرفت آفت را آموزش می‌دهند.  نامور افزود: در صورت مشاهده آفت توسط تیم عملیاتی حشره کش برای سمپاشی و سموم تدخینی مورد استفاده دیگر را در اختیار باغداران قرار می‌دهند و این باغات باید در دو نوبت ضدعفونی شوند. ومسایل به باغی مانند حذف پاجوش و انجام هرس و خاک دهی پای درخت بر عهده باغدار است.

 جای خالی پست‌های قرنطینه در جنوب

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی جنوب کرمان راه جلوگیری از شیوع و انتقال آفت به شهرستانهای دیگر را وجود پست‌های قرنطینه‌ای دانست و تصریح کرد: پست‌های قرنطینه‌ای باید در محل پاسگاههای بین راهی جانمایی شوند که در راه ارتباطی منوجان به کهنوج هیچ پاسگاهی وجود ندارد.

نامور افزود: طبق پیگیری انجام گرفته، در محل پاسگاههای موجود در همه شهرستان‌های جنوب کرمان هرگونه انتقال پاجوش‌های خرما بدون گواهی بهداشت سازمان جهاد کشاورزی متوقف و امکان پذیر نیست.

 ۴میلیارد تومان سهم اعتبار مبارزه در جنوب

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور و معاون وزیر جهاد کشاورزی در سفر به مناطق خرما خیز استان  بیان کرد: استان کرمان از مهمترین قطبهای تولید محصولات کشاورزی و به ویژه خرما در کشور محسوب می‌شود و حراست از این گنجینه برای ما ارزش بسیار بالایی دارد.

آنطور که رییس سازمان جهاد کشاورزی به خبرنگار ما گفته است حسین رنجبر در این سفر۲۰میلیارد تومان برای مقابله با این آفت در نظر گرفته است و چهار میلیارد تومان به جنوب کرمان اختصاص می‌یابد تا با اجرای کارهای تخصصی و علمی و پایش دقیق از شیوع آفت جلوگیری و نخلستان‌ها حفظ شوند.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور بیان کرد: کرمان دارای تنوع زیستی گسترده است و همین امر موجب شده که این استان به یکی از قطبهای استراتژیک تولید محصولات صادرات محور کشاورزی و همچنین تامین کننده نیاز اصلی مواد غذایی در داخل کشور تبدیل شود.

رنجبر ادامه داد: مهار آفت در کرمان یکی از مهمترین اقداماتی است که در دستور کار قرار گرفته است و میزان و زمان تخصیص اعتبار مقابله با سوسک سر خرطومی در کرمان جلوتر از بقیه استان ها است.

اوعنوان کرد: اصولا چون تنوع زیستی در کرمان بالاست شاهد عوامل بیشتر خسارت‌زا و آفت در این استان هم هستیم به همین دلیل باید کار ویژه در کرمان انجام شود. 

 آفت به جان نخل‌های منوجان افتاده است کماکان گزارش هایی از وجود سوسک حنایی خرما در دیگر شهرستان های خرما خیز استان نیز به گوش می‌رسد، بیم شیوع سریع‌تر آن به دیگر شهرهای خرما خیز استان می‌رود. خرماداران برای مبارزه به حامی نیاز دارند و باید برای نجات جان خرما دولتمردان کنار باغداران بایستند.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان: هنوز آلودگی در بقیه شهرستان‌ها گزارش نشده است و در منوجان همزمان هم مبارزه و هم پایش صورت می‌گیرد