برای نخستین‌بار. امکان تکثیر درخت روبه انقراض «انارشیطان» در جنوب کرمان

برای نخستین‌بار. امکان تکثیر درخت روبه انقراض «انارشیطان» در جنوب کرمان

امکان تکثیر درخت انارشیطان از گونه‌های نادر و در معرض انقراض غرب آسیا برای نخستین‌بار از طریق ریشه‌جوش در جنوب استان کرمان فراهم شد.

به گزارش از ایرنا، براساس اعلام منابع مختلف، برگ‌‌های این درخت حاوی اسیدهای گوناگون است که در پزشکی و طب سنتی نیز از اجزای مختلف این گیاه برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌ شود.

رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان که این شیوه را به عنوان رساله دکتری خود ارائه داده است، توضیح داد: تکثیر این گیاه برای اولین بار در کشور بدون استفاده از هورمون اکسین(نوعی هورمون گیاهی) صورت می گیرد.

ایرج امیری ادامه داد: در این شیوه ریشه جوش را در پارچه های مرطوب و محیط تاریک می گذاریم و وقتی جوانه زد آن را به گلدان انتقال می دهیم به طوری که در این مدت رطوبت باید حفظ شود.

او اضافه کرد: با توجه به نداشتن زادآوری طبیعی این گونه و بذر ندادن، بررسی انواع روش‌های غیرجنسی (قلمه، ریشه جوش و خوابانیدن ساقه) گونه انارشیطان مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که روش تکثیر غیرجنسی (استفاده از ریشه جوش)، بیشترین درصد جوانه‌زنی را داشته است.

امیری یادآور شد: انارشیطان گونه ای کُندرشد است که ۶ ماه تا یک سال باید در گلدان بماند سپس بعد از کاشت باید چند سال مراقبت و آبیاری شود و وقتی که خوب در زمین ریشه دواندند رها می شود.

او افزود: پهنه بندی لازم و مکان های مناسب برای این گونه شناسایی شده است و باید تولید نهال ها را به تعداد زیاد برسانیم.

رییس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان بیان کرد: اطراف رویشگاه ها محل مناسبی برای رویش این درخت است.

او با بیان اینکه این گونه در همه اقلیم ها و ارتفاعات از ۱۰ متر تا یک هزار و ۶۰۰ متر امکان رشد دارد ادامه داد: اما انارشیطان باید در مکان هایی که تناسب اکولوژیکی بیشتری دارد کاشته شود.

امیری با اشاره به اینکه انارشیطان درختی بسیار مقاوم به خشکی، یخ‌زدگی و آتش‌سوزی است اظهار کرد: ریشه‌های این گیاه بر روی سطح بالای خاک سبب به هم چسبیدن خاک و تثبیت ماسه‌های روان می شود.

او اضافه کرد: جنگل گلپرکی دَلفارد در شهرستان جیرفت از رویشگاه‌های معروف انارشیطان در ایران است و از بزرگترین ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی انارشیطان در منطقه غرب آسیا محسوب می شود.

۱۸

 رویشگاه درخت انارشیطان در منطقه جنوب کرمان با بیش از ۱۲۰ هکتار وسعت وجود دارد. انارشیطان درختی تقریبا همیشه سبز است که به دلیل تخریب رویشگاه‌های آن، پراکنش اکولوژیک محدود، تجدیدحیات طبیعی ضعیف و سرعت تکثیر بسیار کند، رو به انقراض است.

این درخت از نظر زیست‌ محیطی پناهگاه مناسب و قسمتی از آشیانه اکولوژیک بسیاری از جانوران مناطق خشک و حشرات نادر به شمار می رود.

وجود این گونه گیاهی همچنین به عنوان منبع ژنتیکی کمیاب در برخی قسمت‌ های شمال غربی هندوستان، جنوب پاکستان، عربستان و جنوب ایران گزارش شده است.

انار شیطان(گلپرک) یکی از گونه‌ های درختی منحصربه فرد اکولوژیکی، اقتصادی و دارویی است. این گونه از نظر دارویی، صنعتی، زیست‌ محیطی، فضای سبز و کنترل فرسایش اهمیت ویژه‌ای دارد.

از چوب این درخت برای منبت کاری استفاده می‌شود و برگ آن نیز خاصیت دارویی دارد. بوشهری‌ها از چوب این درخت برای ساخت قنداق تفنگ و عصا استفاده می‌کنند. این درخت در حال انقراض است.

درخت گلپرک از نظر فضای سبز، گونه‌ ای مقاوم به خشکی و سازگار با شرایط خشک و نیمه ‌خشک کشور است که در زمان گل دهی بسیار زیبا و شکل تنه و آرایش شاخسارهای آن با جذابیتی خاص در فهرست زیباترین درختان جهان درآمده است و از نظر کنترل فرسایش به خوبی در اراضی شنی و فرسایش‌ پذیر دامنه‌ ها رشد و شن ‌های روان را تثبیت می‌کند.