آیا نابرابری فرصت‌های آموزشی در حال افزایش است؟. تورم فصلی آموزش رکورد زد

آیا نابرابری فرصت‌های آموزشی در حال افزایش است؟. تورم فصلی آموزش رکورد زد
گزارش| اقتصاد کرمان
تورم فصلی بخش آموزش به ۳۵.۹ درصد رسید که رکورد آن از سال ۱۳۹۹ است. این افزایش می‌تواند پیامدهای مهمی برای بخش آموزش کشور و تربیت نیروی انسانی آینده به دنبال داشته باشد.
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش شاخص تولیدکننده بخش خدمات تورم این بخش را به تفکیک زیرگروه‌های آن در پاییز ۱۴۰۲ گزارش کرده است. آموزش یکی از مهم‌ترین زیرگروه‌های بخش خدمات است که افزایش تورم یا رشد قیمت‌ها در آن می‌تواند دسترسی به آموزش و منابع تحصیلی را برای دانش‌آموزان و دانشجویان را کاهش دهد و همچنین بر ارزش دستمزد اساتید، معلمان و دیگر کارکنان این بخش اثر گذارد.
مطابق گزارش مرکز آمار تورم فصلی تولیدکننده بخش خدمات که تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده را نسبت به فصل قبل نشان می‌دهد در پاییز ۱۴۰۲ برابر با ۸.۹ درصد بوده اما در میان ۱۲ زیرگروه آن بخش آموزش با اختلاف رکورددار تورم فصلی در این فصل بوده است. تورم این بخش برابر با ۳۵.۹ درصد ثبت شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم فصلی بخش آموزش به رکورد چهار ساله خود رسیده است. در این گزارش به تورم این بخش پرداخته شده است.
*پاییز فصل جهش تورم آموزش
شاخص قیمت تولیدکننده متوسطی از قیمت‌ها را بلافاصله پس از تولید یعنی زمانی که هنوز کالا یا خدمات به دست مصرف‌کننده نرسیده نشان می‌دهد. همچنین به تغییرات این شاخص تورم تولیدکننده گفته می‌شود. در ادبیات اقتصادی این تورم را یک پیش‌بینی از تورم مصرف‌کننده می‌دانند.
یک نوع از تورم، تورم فصلی است که تغییرات قیمت را نسبت به فصل قبل مورد بررسی قرار می‌دهد. این شاخص تغییرات در میان‌مدت را می‌تواند نشان دهد و همچنین روند آن می‌تواند نشان دهد که آیا یک تغییرات فصلی منظم در تغییرات قیمت وجود دارد یا خیر.
روند تورم فصلی در بخش آموزش نشان می‌دهد که این بخش در فصل‌ پاییز تورم بیشتری نسبت به فصل‌های دیگر داشته است. دلیل این تورم بیشتر را می‌توان فشار تقاضا عنوان کرد. به عبارت دیگر از آنجا که پاییز فصل بازگشایی مدارس و دانشگاه‌هاست، فشار تقاضا برای خدمات مرتبط با آموزش دچار افزایش قابل توجهی شده و این فشار تقاضا به رشد قیمت‌ها یا تورم منجر می‌شود.
اما آمارها حاکی از این است که در پاییز ۱۴۰۲ تورم فصلی آموزش نسبت به پاییز‌ سه سال قبل از آن نیز رکورد زده است.
*تورم فصلی آموزش در پاییز ۱۴۰۲ رکورددار چهار سال گذشته
بررسی روند تورم فصلی آموزش از سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که در این سال‌ها تورم فصلی آموزش در پاییز افزایش قابل توجهی یافته است. به طوری که از ۱۸.۱ درصد در پاییز ۱۳۹۹ به ۲۲.۵ درصد در پاییز ۱۴۰۰، ۳۴.۷ درصد در پاییز ۱۴۰۱ و در نهایت ۳۵.۹ درصد در پاییز ۱۴۰۲ رسیده است. بنابراین تورم آن در این چهار سال ۱۷.۸ واحد درصد افزایش یافته است.
بخش عمده‌ای از علت این رشد تورم را می‌توان رشد کلی تورم در اقتصاد کشور دانست که انواع هزینه‌های تحصیلی مانند شهریه‌ها، هزینه کتاب‌ها و دستمزد کارکنان این بخش را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بخش دیگری نیز می‌تواند مربوط به افزایش تقاضا برای آموزش باشد که نیاز به بررسی بیشتری دارد.
در هر حال رشد این تورم می‌تواند دسترسی به آموزش و کیفیت آن را کاهش دهد و همچنین نابرابری فرصت‌ها در این بخش را آموزش دهد؛ به عبارت دیگر موجب شود دانش‌آموزان و دانشجویان از خانوارهای محروم‌تر از پس هزینه‌ها برنیایند و مجبور به ترک محیط آموزشی شوند.