تهیه لوازم تحصیل بخش بزرگی از سبد درآمد خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. مدرسه رفتن گران تمام می‌شود!

تهیه لوازم تحصیل بخش بزرگی از سبد درآمد خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. مدرسه رفتن گران تمام می‌شود!
گزارش | رسالت
کمتر از یک هفته تا آغاز سال تحصیلی جدید باقی‌مانده و خانواده‌هایی که فرزند دانش‌آموز دارند، از ابتدای تابستان تکاپو برای ثبت‌نام در مدارس را آغاز کرده‌اند و از یک ماه قبل سبد خرید خانوارها از برخی کالاها تهی شده تا هر طور هست از پس مخارج شهریه، لباس فرم، نوشت‌افزار، کتاب و سرویس مدرسه برآیند؛ هزینه‌هایی گزاف که آشکار می‌سازد مدرسه رفتن گران تمام می‌شود!
در اوضاع اقتصادی فعلی که خیلی‌ها به‌سختی از پس مخارج برمی‌آیند و عده‌ای نیز دخلشان همیشه از خرجشان عقب‌تر است؛ پایین آمدن قدرت خرید به همراه افزایش چند برابری نرخ کالاهای موردنیاز دانش‌آموزان، به چالشی جدی برای والدین بدل شده است. به‌خصوص والدینی که بیش از یک فرزند دانش‌آموز در خانه دارند. بسیاری از خانواده‌ها تنها لوازم ضروری را برای فرزندانشان تهیه می‌کنند. حتی برخی والدین برای سال تحصیلی جدید به دلیل گرانی، قید خرید کیف و کفش را زده‌اند و دانش‌آموزان مجبورند از وسایل سال گذشته استفاده کنند.
*اخذ وجوه میلیونی به نام کمک به مدرسه!
بخشنامه آموزش‌وپرورش مبنی بر ممنوعیت دریافت کمک به مدرسه از والدین در تمام سال‌های گذشته جدال میان مسئولان و خانواده‌ها را در پی داشته است؛ درصورتی‌که آموزش‌وپرورش باید یک‌بار برای همیشه و صادقانه اعلام کند که در کشور، تحصیل رایگان نداریم.
البته در اینکه جیب مدارس دولتی عادی خالی است تردیدی وجود ندارد و مدیران این مدارس قصد هر کاری داشته باشند به پول نیاز دارند و چون آموزش‌وپرورش سرانه‌های دانش‌آموزی را نمی‌پردازد، به‌ناچار برای تأمین نیازهای روزمره مدرسه مثل خرید کاغذ و ملزومات اداری و کپی و… باید از خانواده‌ها کمک مالی بگیرند.
*از هزینه کتاب تا نوشت‌افزار
چالش بعدی خانواده‌ها برای تحصیل فرزندان، تهیه نوشت‌افزار، کتاب و کیف و کفش است. بر مبنای قیمت‌های سال تحصیلی جدید، خرید کتاب‌های مقطع ابتدایی بین ۷۱ تا ۱۰۲ هزار تومان تمام می‌شود. قیمت کتاب‌های مقطع اول متوسطه بین ۱۴۹ تا ۱۵۷ هزار تومان و قیمت کتاب‌های مقطع متوسطه دوم بین ۲۱۱ تا ۲۱۸ هزار تومان است. هزینه تهیه نوشت‌افزار هم از چهار میلیون تومان فراتر می‌رود و آن هم در شرایطی که تمامی هزینه‌های غیرضروری قلم گرفته شوند و خانواده‌ها قید خرید لوازم باکیفیت و برندهای خارجی را بزنند. بازار نوشت‌افزار تنوع زیادی دارد و کودکان به‌ویژه در مقاطع ابتدایی تمایل دارند نوشت‌افزارهایی با قیمت‌های بالاتر داشته باشند،
محمدحسین مرتضوی، رئیس اتحادیه کتاب و لوازم‌التحریر یزد در گفتگو با ایسنا از افزایش ۳۵ درصدی قیمت نوشت‌افزار ساخت داخل خبر داده و در همین حال محسن گلستانی، رئیس اتحادیه صنف نوشت‌افزار تهران نیز با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم گفته است: «اگر قبلاً یک جعبه مداد برای دانش‌آموز خریداری می‌شد، الان به‌صورت دانه‌ای خرید می‌کنند. پیک تقاضا لوازم‌التحریر کاهش‌یافته و میزان تقاضا از شهریور تا مهر، به طول سال انتقال پیدا کرده است.»
*قیمت کفش مدرسه چند؟
به همه اینها باید هزینه خرید کفش و کتانی و دیگر موارد پیش‌بینی‌نشده را نیز اضافه کرد و این مخارج آشکار می‌کند که خانواده‌ها مجبورند برای مدرسه رفتن فرزندان خود هزینه‌های میلیونی تقبل کنند. مشاهدات میدانی نشان می‌دهد، قیمت یک جفت کفش مناسب مدرسه که کیفیت متوسطی داشته باشد بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است. مغازه‌دارهای کیف و کفش‌فروشی در مرکز تهران می‌گویند: قیمت کفش و کتانی خارجی اورجینال برای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی تا ۲ میلیون تومان هم قیمت دارد؛ اما با ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان هم می‌توان یک جفت کفش مناسب برای مدرسه تهیه کرد. گویا بازار امسال خراب‌تر از سال گذشته است؛ چون قیمت‌ها چندین برابر قبل شده و همین مسئله از تعداد مشتری‌ها به‌شدت کاسته و فروش مغازه‌دارها کمتر از نصف و حدود یک‌سوم سال قبل شده است. یکی از فروشندگان کفش در مرکز تهران به ما می‌گوید: «دو سال قبل یک جفت کتانی خارجی ۸۰۰ هزار تومان بود؛ اما الان کار ایرانی این قیمت شده و کتانی خارجی بالای یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است.»
*گرانی بر تن لباس مدرسه
خانواده‌ها در هر سال تحصیلی باید هزینه‌ای را برای خرید لباس فرم نیز پرداخت کنند. اگرچه بر اساس بخشنامه اداره کل آموزش‌وپرورش تهران، خانواده‌ها می‌توانند درصورتی‌که لباس فرم سال‌های گذشته فرزندانشان مناسب و سالم است از همان‌ها استفاده کنند و الزامی به خریدهای مجدد نیست؛ اما آن‌قدر جنس و کیفیت لباس‌ها بد است که در نیمه سال تحصیلی نخ کش شده و یا رنگ و رویش می‌رود و پاره می‌شود! معمولاً تولیدی‌های مجوز داری که مدیران مدارس با آنها قرارداد می‌بندند، دو یا چند نوع لباس فرم ارائه می‌دهند که شکل یکسان دارند؛ اما کیفیت پارچه و قیمت آن‌ها متفاوت است و چون وضعیت اقتصادی مطلوب نیست، اغلب خانواده‌ها لباس‌های ارزان‌تری بر تن دانش‌آموزان می‌کنند. اکرم عیوض‌خانی، عضو اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران از افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی قیمت لباس مدارس در سال جاری تحصیلی نسبت به سال گذشته خبر داده و می‌گوید: «در حال حاضر حداقل قیمت روپوش و شلوار مدارس دوره دبستان برای پسران از ۵۵۰ هزار تومان و برای دختران از ۶۰۰ هزار تومان شروع می‌شود. این قیمت برای ساده‌ترین طرح لباس مدارس است. لباس‌های تجملی مدارس که عموماً کارهای سه‌تکه، جین و غیره هستند، تا حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان هم قیمت دارند.» عاطفه مدبرنژاد، مدیرکل انجمن اولیاومربیان وزارت آموزش‌وپرورش هم درباره کف و سقف قیمت لباس فرم مدارس گفته است: «در تهران کف قیمت لباس فرم ۵۴۸ هزار تومان و سقف آن ۸۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان برای پیراهن و شلوار و یک میلیون و ۹۱۶ هزار تومان برای کت‌وشلوار است.» اما تولیدکننده‌ها به نرخ رسمی توجهی ندارند و نرخ دلخواهشان را دریافت می‌کنند، به همین دلیل والدین از فقدان نظارت اصولی بر عملکرد مدارس و تولیدکننده‌ها گلایه کرده و می‌گویند، مدارس حتی در تهیه لباس فرم نیز با دریافت پول از خانواده‌ها برای خود درآمدزایی می‌کنند. برای خرید یک‌دست مانتو و شلوار بی‌کیفیت دست‌کم باید بین ۸۰۰ هزار تا دو میلیون و ۱۰۰ هزار تومان پرداخت کرد، بااین‌حال این قیمت‌ها ثابت نیست و برخی تولیدکننده‌ها قیمت‌های بالاتری از خانواده‌ها دریافت می‌کنند.
*هزینه تغذیه دانش‌آموزان
تغذیه هم بخش دیگری از هزینه‌های دانش‌آموزان را در طول یک سال تحصیلی تشکیل می‌دهد که باتوجه‌به سلیقه و عادات غذایی متنوع دانش‌آموزان متفاوت است. اما صرف‌نظر از خوراکی‌هایی که هر خانواده برای تغذیه فرزند خود در مدرسه تدارک می‌بیند؛ چنانچه یک دانش‌آموز روزانه در دو زنگ‌تفریح فقط یک عدد کیک و شیرکاکائو تهیه کند، باید ۵۰ هزار تومان بپردازد و این مبلغ در ماه به یک میلیون تومان می‌رسد. پر واضح است که این هزینه باتوجه‌به علائق غذایی و میزان مصرف هر دانش‌آموز در سنین و مقاطع مختلف تحصیلی متفاوت خواهد بود. اما با فرض خرید کیک و شیرکاکائو، و تعمیم عدد ۵۰ هزار تومان به ۹ماهه تحصیلی، میانگین خوراکی مصرف شده توسط یک دانش‌آموز حدود ۹ میلیون تومان می‌شود. این اعداد و ارقام به‌وضوح آشکار می‌کند که مدرسه رفتن بخش بزرگی از درآمد خانواده‌ها را می‌بلعد و به‌این‌ترتیب تحصیل به یکی از گران‌ترین اقلام در سبد خرید خانوار تبدیل شده است.